Adriatic Sea Defence & Aerospace Exhibiton 2011
Miroslav Gyűrösi
Adriatic Sea Defence & Aerospace
Exhibiton 2011
Miasto Split na wybrzeżu chorwackiej Dalmacji stało się w dniach 29–31 marca 2011 r. miejscem pierwszej edycji specjalistycznej wystawy i konferencji Adriatic Sea Defense&Aerospace Exhibition 2011 (ASDA). Zorganizowała ją amerykańska prywatna firma wystawiennicza TNT Productions, Inc.

Partnerami TNT Productions, Inc. w organizacji przedsięwzięcia było Ministerstwo Obrony Republiki Chorwacji oraz Izba Gospodarcza Stanów Zjednoczonych w Republice Chorwacji. Wystawa odbyła się w Małej Hali kompleksu sportowo-wystawienniczego Spaladium Centar, sąsiadującego z bazą chorwackiej marynarki wojennej Lora. Zapewne ze względu na premierowy charakter, ADSA spotkała się z ogromnym zainteresowaniem przedstawicieli rządu Republiki Chorwacji oraz jej sił zbrojnych. Wystawę uroczyście otworzyła pani premier Jadranka Kosor w towarzystwie ministra obrony Davora Božinovića oraz najwyższych rangą wojskowych. Wśród gości nie brakowało także przedstawicieli władz i sił zbrojnych z zagranicy. Dla stałego bywalca podobnych wystaw na całym świecie, już samo przekroczenie wejścia do hali wystawienniczej było bardziej szokiem, niż przyjemnym rozczarowaniem. Nieukończony budynek, przez który prowadziły wejścia do Małej Hali, przy odrobinie fantazji bardziej przypominał poligon do treningu walki w terenie zurbanizowanym, niż wejście do centrum wystawienniczego. Jednak pomimo negatywnego pierwszego wrażenia oraz skromnej skali przedsięwzięcia, wystawę i konferencję ASDA można z czystym sumieniem uznać za interesującą i obfitującą w światowe premiery. Wzięło w niej udział 54 lokalnych wystawców oraz 81 firm zagranicznych z 22 państw Europy, Ameryki Północnej, Azji i Australii (Australia, Austria, Belgia, Bułgaria, Czechy, Dania, Francja, Hiszpania, Holandia, Izrael, Niemcy, Norwegia, Węgry, Włochy, Polska, Rumunia, Słowenia, Stany Zjednoczone, Szwecja, Szwajcaria i Wielka Brytania). Profil wystawy obejmował prezentację uzbrojenia i wyposażenia wszystkich rodzajów sił zbrojnych i służb, aczkolwiek poniższa relacja koncentrować się będzie na sprzęcie wojsk lądowych i lotnictwa.
Aktualności
Podobnie jak w sąsiedniej Słowenii, także w Chorwacji tematem nr 1 w sferze programów pozyskiwania nowego uzbrojenia i sprzętu wojskowego jest kołowy transporter opancerzony. Chorwacja również zdecydowała się na zakup wozu AMV 8x8 fińskiej firmy Patria Vehicles Oy. Sam fakt wyboru tej właśnie konstrukcji, jak i warunki umowy są przedmiotem gorących dyskusji. Chorwacja, na mocy kontraktu zawartego 11 października 2007 r., zamówiła 84 pojazdy za 112 mln euro, a 22 stycznia 2009 r. kolejnych 42 za 68 mln euro. W fińskich zakładach powstało sześć pojazdów, pozostałe są sukcesywnie dostarczane przez lokalnego producenta, firmę ?uro ?aković Specijalna vozila d.d. (??SV) ze Slavonskiego Brodu. Przedmiotem dostaw, które mają zostać ostatecznie zrealizowane do końca 2014 r., będą następujące warianty pojazdu: bojowe wozy piechoty BOV-P30 z wieżą z 30 mm armatą automatyczną (24 szt.), transportery opancerzone BOV-P12.7 ze zdalnie sterowanym stanowiskiem ogniowym z 12,7 mm wkm, wozy dowodzenia BOV-ZP, pojazdy medyczne BOV-San, pojazdy ewakuacji technicznej BOV-Log oraz niszczyciele czołgów z ppk BOV-POB. Powyższe kwoty obejmowały jedynie dostawę samych pojazdów, zaś ich uzbrojenie i wyposażenie miało być zamówione w ramach oddzielnych kontraktów. Najpierw, 19 lipca 2010 r., zawarto kontrakt z norweskim Kongsbergiem o wartości 14,09 mln euro na dostawę stanowisk Protector z 12,7 mm wkm dla części pojazdów, obecnie zaś trwa przetarg na dostawę systemów łączności wewnętrznej, w którym bierze udział pięciu czołowych producentów, w tym polska firma WB Electronics. Wkrótce ma się rozpocząć postępowanie, które wyłoni dostawcę bezzałogowej wieży z 30 mm armatą automatyczną, stąd też obecność w Splicie dwóch izraelskich producentów systemów tego typu – Rafael i Elbit. Obie firmy mają już za sobą integrację swych wież z AMV 8x8 oraz ich próby na tym nośniku. W stoisku Rafaela prezentowana była wieża RCWS-30 Samson w konfiguracji czeskiej, w Elbicie zaś nie mogło zabraknąć wieży UT-30. Ta ostatnia wystawiona była w najnowszej znanej konfiguracji, ze wzmocnioną ochroną balistyczną przedniej części oraz parą opancerzonych wyrzutni dla ppk Spike-LR. Z kolei dla dowództwa Sił Powietrznych Chorwacji najważniejsze jest znalezienie następcy leciwych naddźwiękowych samolotów myśliwskich MiG-21. Kraj ten rozważa zakup 12 nowoczesnych wielozadaniowych samolotów myśliwskich europejskiej, amerykańskiej lub rosyjskiej produkcji. Z modelami swych maszyn na ASDA 2011pojawili się: szwedzki Saab z Gripenem oraz konsorcjum Eurofighter International. Dalsze kroki związane z tym programem będą uzależnione od politycznego klimatu w kraju oraz – oczywiście – możliwości budżetowych. Nie można wykluczyć, że dojdzie do porozumienia z sąsiednią Słowenią w sprawie wspólnego programu akwizycji, co niewątpliwie pozytywnie wpłynęłoby na ekonomiczne możliwości realizacji tak złożonego przedsięwzięcia.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 5/2011