Air Seychelles
Michał Petrykowski, Paweł Bondaryk
Air Seychelles
– linie lotnicze prosto do raju
Seszele są afrykańskim archipelagiem ponad stu różnej wielkości wysp, położonych około 1600 kilometrów na wschód od wybrzeży kontynentu. To stosunkowo młode państwo, cieszące się niezależnością zaledwie od niespełna czterdziestu lat, ze względu na rzadko spotykane warunki przyrodnicze od dawna zyskało miano „raju na ziemi”.
Po raz pierwszy na wyspy malowniczego archipelagu dotarli już w IX-X w. kupcy arabscy, jednak pierwsze udokumentowane zejście na brzeg największej wyspy Mahe datuje się na 1609 r. (dotarła tam wówczas załoga statku należącego do Kompanii Wschodnioindyjskiej). W XVIII w. strategiczne położenie Seszeli na szlaku do Indii dostrzegają Francuzi, a na początku XIX w. wyspy przechodzą w ręce Wielkiej Brytanii. Sto lat później Seszele były uzależnione administracyjnie od Mauritiusa, a w 1903 r. stały się odrębną kolonią korony brytyjskiej. Wyspy uzyskały niepodległość 29 czerwca 1976 r.
Pierwsze „lotnicze” wzmianki dotyczące Seszeli odnotowano w 1935 r., kiedy to nad wyspami pojawiły się samoloty Fairey IIIF i Hawker Osprey należące do brytyjskiej Royal Navy. Cztery lata później wykonująca lot „dookoła świata” Consolidated 28 (cywilna wersja Cataliny) zatrzymała się w porcie w stolicy wysp, Victorii, w rejsie atolu Diego Garcia. Samoloty tego typu w barwach brytyjskich, stacjonujące w Mombassie w Kenii, pojawiały się później w stolicy Seszeli podczas drugiej wojny światowej, dostarczając pocztę do stolicy wyspiarskiego państwa.
Pierwsze cywilne operacje na wyspy archipelagu zainaugurowały w październiku 1944 r. brytyjskie BOAC, wykorzystując 40-miejscowe łodzie latające Shorts S.26 „klasy G”. Samolot „Golden Hind” zatrzymywały się wówczas w Victorii po paliwo podczas przelotu z Durbanu do Cejlonu (dzisiejszej Sri Lanki). Oprócz East African Airways, które krótko obsługiwały rejsy przez Seszele, w afrykańskim państwie gościły również maszyny amerykańskiej Pan American World Airways. W latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia należące do linii Grumman Albatros wykonywały operacje z Mombasy do portu w Victorii. „Wodne” operacje zakończone zostały na początku lat siedemdziesiątych, po oficjalnym uruchomieniu tradycyjnego „lądowego” portu lotniczego we wschodniej części wyspy Mahe – Seychelles International Airport (SEZ). Pierwszym samolotem na nowym lotnisku w lipcu 1971 r. był Vickers Super VC-10 brytyjskiej linii BOAC; wkrótce potem połączenia na Seszele otworzyły East African Airways i Luxair.
Tuż po otwarciu międzynarodowego lotniska na wyspie Mahe na terenie państwa pojawił się pierwszy lokalny operator – Air Mahe. Pierwszy rejs ze stolicy państwa na sąsiednią wyspę Praslin został wykonany 1 lipca 1972 r. samolotem Piper PA-34 Seneca, miesiąc później do floty dołączył Britten Norman BN-2A3 Islander. Co ciekawe, od lutego 1973 r. przez rok linia eksploatowała również leciwego DH-89A Dragon Rapide, który po roku został zastąpiony przez kolejnego Islandera. Obok rejsów na Praslin dwa BN-2 wykonywały wkrótce rejsy na kolejną wyspę archipelagu – Bird Island. Pod koniec lat siedemdziesiątych flota linii wzbogaciła się o kolejnego Islandera oraz trójsilnikowego Trislandera. Tymczasem lokalny rząd, dostrzegając zalety komunikacji powietrznej dla rozwoju gospodarki wysp, postanowił zracjonalizować system lokalnych połączeń, a w dalszej perspektywie rozwinąć połączenia na kontynenty (szczególnie do Europy) i uniezależnić się od zagranicznych linii lotniczych. Realizując wizję utworzenia jednego silnego lokalnego przewoźnika, rząd w pierwszej kolejności podjął decyzję o konsolidacji przewoźników lotniczych. Zgodnie z założeniami linia Air Mahe (wykonująca samodzielne operacje do maja 1978 r.) została połączona z innym niewielkim operatorem Inter Island Airways. W efekcie zmian zostały utworzone nowe linie Seychelles Airlines, których nazwę ostatecznie zmieniono na Air Seychelles (kody HM/SEZ); rozpoczęły one formalnie działalność w 1979 r.
Flota linii została odziedziczona po poprzednikach, były to trzy Trislandery oraz dwa Islandery. Plany przewoźnika nie były ograniczone do lokalnych wysp, dlatego też wkrótce wypożyczono samolot o zasięgu międzykontynentalnym – Douglasa DC-10-30 z British Caledonian. Pierwszy rejs do Europy został wykonany 26 października 1983 r., z Mahe do Frankfurtu i Londynu. Wkrótce samotny Douglas z Seszeli latał również regularnie do Amsterdamu i Rzymu. Rok później maszynę zastąpiono kolejnym wypożyczonym DC-10, tym razem z holenderskich Martinair. W tym samym czasie rozpoczęto szkolenie personelu pokładowego wywodzącego się z wysp.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 6/2013