AKSA S4, czyli Benelli po turecku
Michał Sitarski
Są na świecie podróby i bezlicencyjne kopie, ale są też rzeczy produkowane na wzór oryginału, w pełni legalnie, po wygaśnięciu patentów chroniących pewne rozwiązania. I tak jest z kopią strzelby samopowtarzalnej Benelli M4 (w wojsku oznaczonej M1014), która stanowi między innymi uzbrojenie Korpusu Piechoty Morskiej USA, czyli AKSA S4, zwaną często Turknelli.
Turcja strzelbą stoi, to wiedzą wszyscy zainteresowani tematem strzelectwa – broń gładkolufowa jest tam bardzo popularna i posiadana powszechnie, bo dostęp do niej jest w zasadzie nieograniczony. Co więcej, wiele firm tureckich to podwykonawcy znanych producentów strzelb różnej maści: łamanych, powtarzalnych i samopowtarzalnych. Ciekawe, ilu z posiadaczy tańszych modeli strzelb światowych potentatów wie o tym, że niektóre elementy (i to nie najmniejsze) ich broni wyprodukowano w Turcji, a następnie poskładano w całość zresztą, często również zagraniczną, w kraju, którego nazwa występuje po „Made In”?
AKSA S4 nie jest ordynarną zrzynką czy bezlicencyjną kopią, ale została wyprodukowana już po wygaśnięciu patentów chroniących rozwiązania konstrukcyjne i design Benelli M4, dlatego też na pierwszy rzut oka te strzelby są trudne do odróżnienia. W zasadzie bez odczytania oznaczeń na komorze zamkowej da się je odróżnić tylko wtedy, kiedy ma się je obok siebie. No, chyba że ktoś świetnie i na pamięć zna którąś z nich.
Turknelli AKSA S4 jest więc samopowtarzalną strzelbą kalibru 12/76, działającą na zasadzie odprowadzenia części gazów prochowych przez boczny otwór w ścianie lufy, z mechaniką uruchamianą układem gazowym z dwoma tłokami o krótkim skoku, ułożonymi symetrycznie po obu stronach lufy. Ryglowanie przewodu lufy odbywa się przez obrót zamka, a wyrzutnik łusek umieszczony jest w przedłużonej w tył części lufy, w której znajdują się też opory ryglowe. Broń wyposażona jest w chromowaną lufę o gładkim przewodzie wykonaną ze stali 4140, mającą 47-51 cm długości, przystosowaną do montowania czoków – w zestawie dostarczane są trzy: F, M, CYL wraz z odpowiednim kluczem. Broń przystosowana jest do strzelania amunicją z pociskami o masie do 50 g.
Strzelba wyposażona jest w regulowaną, wysuwaną kolbę o trzech położeniach, z regulowaną baką oraz grubą stopką amortyzującą odrzut oraz ergonomiczny chwyt wykonany z twardej gumy. W kolbie wykonano otwory umożliwiające zamocowanie pasa nośnego.
Łoże strzelby wykonano z dwóch asymetrycznych, polimerowych połówek (prawa i lewa) – obejmuje ono około połowy długości rury magazynka od komory zamkowej, a na jego końcu umieszczono obrotowe strzemiączko do pasa nośnego.
Przyrządy celownicze AKSA S4 to regulowany w pionie i w poziomie przeziernik typu ghost ring schowany w osłonie oraz wydatna muszka z białym punktem z pokaźną osłoną na końcu lufy. Dodatkowo na szynie standardu MIL-STD-1913 przykręconej do komory zamkowej można zainstalować dowolny celownik optoelektroniczny.
Turknelli wyposażony jest w klasyczny, rurowy magazynek pod lufą, mieszczący (w zależności od długości lufy) nawet do siedmiu sztuk amunicji 12/70.
Komora zamkowa strzelby wykonana z anodowanego na twardo aluminium 7076-T6. W komorze zamkowej znajduje się zamek wraz z suwadłem oraz osadzony w polimerowej obudowie kurkowy moduł urządzenia spustowo-uderzeniowego wraz z podajnikiem amunicji. W S4 zastosowano jednooporowy spust. Sprężyna powrotna umieszczona jest w rurowej prowadnicy kolby, pod kątem, a z nią współpracuje odpowiednio wyprofilowana żerdź, zamocowana wahliwie do suwadła.
Pełna wersja artykułu w magazynie Strzał 3-4/2022