Apache AH.1 na morzu
Séan Wilson/Prime Images
Apache AH.1 na morzu
Na czele formacji uderzeniowych brytyjskiego lotnictwa sił lądowych AAC (Army Air Corps) stoi dziś śmigłowiec szturmowy Westland-Boeing WAH-64D Apache – Apache AH.1. Maszyny te operują w Afganistanie, zapewniając osłonę śmigłowcom innych typów, a także dając ogniowe wsparcie siłom lądowym. Obecnie maszyna ta osiąga kolejny etap swojego rozwoju, stając się także śmigłowcem do działań nad morzem. Po raz pierwszy brytyjskie Apache AH.1 zostały zaokrętowane na lotniskowiec HMS Ark Royal i wzięły udział w ćwiczeniach morskich „Joint Warrior 10-2” u zachodnich wybrzeży Szkocji, o czym opowiada ten artykuł.
![](files/artykuly/lotnictwo/98_lotnictwo_2011_05/5.jpg)
Apache to kolejna broń w naszym arsenale, pozwalająca nam efektywnie wykonywać zadania do których zostaliśmy powołani. Dlatego właśnie zabieramy go w morze, by w dowolnym czasie mógł zajrzeć za horyzont, znacznie zwiększając nasze możliwości bojowe. Biorąc pod uwagę technologiczne zaawansowanie tej maszyny, możemy jej używać do wielu różnych zadań, a szczególnie daje nam ona nowe możliwości w zakresie zwalczania obiektów na lądzie – mówi dowódca lotniskowca HMS Ark Royal, komandor Jerry Kyd. Relacje pomiędzy Draconią a Caledonią były przez wiele lat napięte. Północna strefa sporna – Northern Disputed Zone (NDZ) to ziemie których żąda Caledonia, ale mieszka tu znaczna liczba Dracończyków. Strefa NDZ to rejon gdzie działają piraci i przemytnicy. Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ powołała do życia Wielonarodowe Siły Wojskowe – Multi-National Force (MNF), które mają zapewnić bezpieczeństwo przebiegających tu szlaków żeglugowych oraz powstrzymać inną nielegalną działalność. Lotniskowiec HMS Ark Royal został wysłany do wzmocnienia wielonarodowych sił MNF. Kraje wymienione w scenariuszu ćwiczenia „Joint Warrior 10-2” są oczywiście fikcyjne, ale jest to zarazem odbicie faktycznej sytuacji, jaka obecnie panuje w niektórych rejonach świata. W świetle ostatniego brytyjskiego strategicznego przeglądu obronnego i bezpieczeństwa – Strategic Defence and Security Review (SDSR) i związanej z tym decyzji o wycofaniu z eksploatacji myśliwsko-szturmowych samolotów pionowego startu i lądowania Harrier, od bieżącego roku Wielka Brytania nie dysponuje lotniczymi możliwościami uderzeniowymi z morza i stan ten będzie trwał aż do momentu dostarczenia i wprowadzenia do służby wielozadaniowych samolotów myśliwskich o cechach utrudnionej wykrywalności F-35 Lightning II w Wielkiej Brytanii nazywanych JCA (Joint Combat Aircraft). W związku z tym, w najbliższej przyszłości, jedynym brytyjskim lotniczym środkiem uderzeniowym nad morzem pozostanie szturmowy śmigłowiec Apache AH.1.
Morskie zadania śmigłowca
Sztuka operowania z pokładu okrętu wojennego to zadanie trudne i złożone, jednakże doświadczone załogi lotnicze są w stanie sprostać takim wyzwaniom. Załogi śmigłowców szturmowych Apache AH.1 z brytyjskiego AAC szkolą się w tego typu zadaniach od 2005 r. Pierwsze takie działania śmigłowców Apache AH.1 miały miejsce na początku 2004 r., z pokładu lotniskowca śmigłowcowego HMS Ocean. Badania te były prowadzone przez pilotów doświadczalnych z Boscombe Down oraz firmy Westland. Ich celem było określenie ograniczeń w zastosowaniu śmigłowców do działań morskich – Ship Helicopter Operating Limits (SHOLs) oraz opracowanie procedur operowania z pokładów okrętów. Dane zebrane w czasie tych badań, podczas których śmigłowce startowały i lądowały z różnych miejsc na pokładzie, pozwoliły na opracowanie graficznego zobrazowania tolerancji na wiatr w różnych punktach na okręcie i pod każdym kątem w stosunku do lądującego bądź startującego Apache AH.1. Brano też pod uwagę kołysanie okrętu wzdłuż osi podłużnej i poprzecznej. Informacje te znane jako SHOLs miały wielkie znaczenie dla właściwego kierowania lotami z pokładu okrętów, tak by właściwie dobrać prędkość okrętu i jego kurs w zależności od siły i kierunku wiatru, a także punktu widzenia wyboru najlepszej części do lądowania na okręcie w najtrudniejszych warunkach atmosferycznych. Kolejne badania były prowadzone w czerwcu i we wrześniu 2005 r., ponownie na pokładzie lotniskowca śmigłowcowego HMS Ocean, tym razem z udziałem załóg z 656. Dywizjonu, który podlega pod dowództwo 9. Pułku Lotniczego AAC. Był to pierwszy przypadek, gdy śmigłowce szturmowe ApacheAH.1 z AAC operowały z pokładu okrętu. W wyniku tych badań w październiku 2005 r., ogłoszono, że śmigłowce Apache AH.1 osiągnęły wstępną gotowość operacyjną do działań morskich – Initial Operating Capability (Maritime) (IOC[M]).
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 5/2011