Atak lotnictwa bazowego z Midway
Krzysztof Zalewski
Rozegrana 80 lat temu bitwa o Midway przeszła do historii jako moment zwrotny wojny na Pacyfiku i triumf amerykańskiego lotnictwa pokładowego. W porannym ataku na lotniskowce Kido Butai brały jednak udział także samoloty uderzeniowe bazujące na Midway. Ich ataki przeszły do historii jako tyleż nieskuteczne, co krwawo opłacone. Mniej znany jest fakt, że związanie przez nie japońskich myśliwców przyczyniło się do powzięcia przez dowodzącego japońskim zespołem wadm. Nagumo kluczowej dla przebiegu bitwy decyzji o wstrzymaniu ataku na wykryte amerykańskie lotniskowce oraz przyczyniło się do osłabienia parasola myśliwskiego japońskiego zespołu, co utorowało drogę bombowcom nurkującym bazującym na lotniskowcach.
Po zakończeniu pierwszej fazy działań japońska marynarka stanęła przed wyborem dalszego kierunku operacyjnego. Stojący na czele Połączonej Floty adm. Yamamoto uważał, że rozstrzygnięcie w wojnie na Pacyfiku może przynieść jedynie decydująca bitwa morska. Zakładał, że musi ona nastąpić jak najszybciej, póki dysponuje porównywalnym do przeciwnika potencjałem. Będąc attache morskim w USA dobrze poznał ten kraj i znał jego potencjał gospodarczy. Doskonale więc zdawał sobie sprawę, że czas gra na niekorzyść imperium, a uzyskanie miażdżącej przewagi na morzu przez Stany Zjednoczone będzie tylko kwestią czasu. Dlatego uważał, że do decydującego starcia należy doprowadzić jak najszybciej, co można było uzyskać zagrażając amerykańskim bazom na Centralnym Pacyfiku. Pozostałe kierunki operacyjne Yamamoto uważał za drugorzędne, ponieważ nie gwarantowały stoczenia tzw. „decydującej bitwy”.
Zadanie pokonania US Navy wykonać miała 1. Flota Powietrzna – Kido Butai. Utworzona w kwietniu 1941 roku była najpotężniejszą jednostką powietrzno-morską na Pacyfiku. Początkowo w jej skład wchodził 1. Dywizjon Lotniskowców składający się z Akagi i Kaga, oraz 2. Dywizjon Lotniskowców z Soryu i Hiryu. W październiku 1941 r. jej skład został rozszerzony o nowe lotniskowce Shokaku i Zuikaku, tworzące 5. Dywizjon Lotniskowców. Przed jakże ważnym zadaniem stoczenia decydującej bitwy zespół Kido Butai został znacznie jednak osłabiony poprzez brak 5. Dywizjon Lotniskowców, który w maju wziął udział w bitwie na Morzu Koralowym w trakcie której poniosły poważne straty w grupach lotniczych, a Shokaku został uszkodzony.
Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia nr specjalny 3/2022