Bitwa powietrzna nad Arnhem

Szymon Tetera

Rozgrywającej się w drugiej połowie września 1944 roku operacji Market Garden towarzyszyły zmagania w powietrzu. Choć w czasie kampanii normandzkiej Jagdwaffe poniosła ciężkie straty, niemieckie lotnictwo myśliwskie wciąż było w stanie przeciwstawiać się przeważającemu przeciwnikowi stosunkowo dużymi siłami. W rezultacie nad rejonem alianckiego desantu powietrznego doszło do serii zaciętych starć w powietrzu.

17 września

Aliancki plan zakładał przerzucenie do 19 września drogą powietrzną 34 876 żołnierzy wojsk powietrznodesantowych. Pierwszego dnia operacji zrzuconych miało być 16 500 spadochroniarzy, w szybowcach lądować miało natomiast 13 781 żołnierzy. Wykonano wówczas 1534 loty samolotami transportowymi, spośród których część holowała 478 szybowców. Główny desant poprzedziło zrzucenie przez cztery pary samolotów C-47 zespołów spadochroniarzy, którzy oznaczyli strefy lądowania. Zasadnicze siły wyznaczone do desantowania tego dnia wystartowały z 24 lotnisk na pokładach 1546 samolotów transportowych oraz 478 szybowców. Samoloty leciały w formacjach liczących do 45 maszyn, między którymi zachowywano czterominutowe separacje. Zespoły holownik-szybowiec leciały natomiast w formacjach do 48 maszyn, z separacjami siedmiominutowymi. Samoloty z desantem leciały dwiema trasami, które omijały koncentrację niemieckiej artylerii przeciwlotniczej. Każdą z tras poruszały się trzy strumienie samolotów.

Amerykańska 101. Dywizja Powietrznodesantowa przerzucana była trasą południową na pokładach samolotów 53. Troop Carrier Wing (TCW), które wykonało w 11 formacjach 424 loty samolotami C-47 transportującymi spadochroniarzy i kolejnymi 70, które posłużyły za holowniki dla szybowców.

82. Dywizja Powietrznodesantowa leciała trasą północną na pokładzie samolotów 50. i 52. TCW, które w ramach 11 formacji zrealizowało 480 lotów C-47 ze spadochroniarzami na pokładach oraz 50 lotów holownikami dla szybowców. 
Pełna wersja artykułu w magazynie TWH nr specjalny 5/2016