Boeing 737

Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński

Boeing 737 – seria Original

(cz. II)

Kolejne Boeingi 737-100 opuszczały zakład dosłownie co miesiąc i kolejno dołączały do programu prób. Drugi Boeing 737-130, N2282C (D-ABEA), pierwszy, który faktycznie został dostarczony użytkownikowi, został oblatany 13 maja 1967 r. Miesiąc później, 12 czerwca 1967 r., wystartował trzeci samolot, N2286C (D-ABEB), a 5 lipca 1967 r. czwarty, N2289C (D-ABEC). Już 8 sierpnia 1967 r., czyli zaledwie w cztery miesiące po oblocie pierwszego Boeinga 737-100, w powietrze wzbił się pierwszy Boeing 737-200 przeznaczony dla United Airlines, Boeing 737-222 zarejestrowany jako N9001U. I wreszcie 31 sierpnia 1967 r. oblatano szósty samolot, Boeing 737-222 dla United, N9002U.

 

Wszystkie sześć samolotów wzięło udział w serii prób certyfikacyjnych prowadzonych wspólnie przez pilotów Boeinga i Federal Aviation Administration, FAA. W ramach tych badań przeprowadzono też specjalne loty, w których sprawdzono możliwość eksploatacji samolotu przez dwuosobową załogę. Samolot latał sześć dni w tygodniu na zatłoczonej trasie Waszyngton – Boston, pilotowany przez mieszaną, dwuosobową załogę, z firmy Boeing i z FAA. Po tych próbach stowarzyszenie pilotów ustąpiło i 16 grudnia 1967 r. Boeing 737-100 i 737-200 otrzymał certyfikat typu wydany przez FAA, dopuszczający wykonywanie lotów z dwuosobową załogą. Batalia została wygrana i teraz odbiorcy mogli bez przeszkód zamawiać nowe krótkodystansowe odrzutowce pasażerskie Boeinga. W czasie prób musiano dokonać kilku zmian konstrukcyjnych. Okazało się m.in., że przeniesione z Boeinga 727 odwracacze ciągu nie pracowały efektywnie w strumieniu zaskrzydłowym Boeinga 737 i trzeba je było przeprojektować. Gorszym problemem okazał się być większy o około 5% od obliczonego opór aerodynamiczny samolotu, powodujący spadek prędkości przelotowej o blisko 50 km/h przy przelotowych obrotach silników, co oczywiście zwiększało zużycie paliwa. Problem ten został rozwiązany dopiero w toku produkcji kolejnej wersji, Boeing 737-200. Pierwszy egzemplarz Boeinga 737, N73700, pozostał w firmie do badań. W tym czasie nosił on dwie różne nazwy. Początkowo była to „Lil Toot”, jednak wkrótce zastąpiła ją niewyszukana „Crew ‘O Two”. Próby zakończyły się w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych i na początku 1974 r. samolot sprzedano do NACA, do Langley Test Research Center, gdzie był używany przez wiele lat do różnych badań nowych technologii dla samolotów pasażerskich. Po dostarczeniu do NASA 17 maja 1974 r. jako N515NA, samolot otrzymał trzecią i ostatnią nazwę – „Fat Albert I”. Ze służby wycofano go dopiero 19 września 1997 r., a obecnie jest on w zbiorach muzeum firmy Boeing przy lotnisku Boeing Field w Seattle.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 7/2010