Boeing 737 Classic Series

Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński

Boeing 737 Classic Series

(cz II)

Pierwszą dużą linią lotniczą, która otrzymała model 300, była Western Airlines z Kalifornii, utworzona w 1925 r. 29 marca 1985 r. linie te odebrały pierwszy z 17 zamówionych Boeingów 737-347 z silnikami CFM56-3B1. Do grudnia 1986 r. Western Airlines otrzymały 12 maszyn tego typu, ale od kwietnia 1987 r. zostały przejęte przez jednego z amerykańskich gigantów – Delta Airlines, której dostarczono ostatnie pięć zamówionych Boeingów 737-347.

12 kwietnia 1985 r. pierwszego Boeinga 737-317 odebrały kanadyjskie linie lotnicze Canadian Pacific Air Lines (CP Air). Łącznie dostarczono tej linii pięć tego typu maszyn, z silnikami CFM56-3B1 i skonfigurowane na 137 miejsc w jednej klasie. Także i te linie miały pecha, już bowiem w 1987 r. zostały przejęte przez większego kanadyjskiego przewoźnika Pacific Western Airlines (PWA) z Calgary, który po połączeniu zmienił nazwę na Canadian Airlines International. Samoloty Boeing 737-317 natomiast zostały w momencie połączenia sprzedane brazylijskiemu VASP-owi (Viaçao Aérea Sao Paulo).

W kwietniu 1985 r. pierwsze Boeingi 737-301 odebrały kolejne amerykańskie linie regionalne Piedmont Airlines. Był to stosunkowo duży przewoźnik operujący z Charlotte w Północnej Karolinie i Filadelfii w Pensylwanii, który jednak w 1989 r. został wchłonięty przez rozrastającego się giganta US Airways i wcielony w jego struktury jako US Airways Express. Łącznie Piedmont zamówił i otrzymał 45 Boeingów 737-301, wszystkie zostały przejęte po połączeniu przez US Airways, które tym samym operowało flotą 100 Boeingów 737-300.

Brytyjskie linie lotnicze Dan Air Services Limited były kolejnym europejskim przewoźnikiem, który zakupił model 300, w kwietniu 1985 r. linie te odebrały pierwszy z trzech Boeingów 737-3Q8, G-SCUH. Pierwszą azjatycką linią lotniczą, która otrzymała wersję 300 był Pakistan International Airlines (PIA), która zakupiła sześć Boeingów 737-340 z silnikami CFM56-3B2, skonfigurowanych na 127 miejsc pasażerskich w klasie ekonomicznej. Pierwszy samolot tego typu (AP-BCA) odebrano w maju 1985 r. Siódmą maszynę kupił dla swojego przewoźnika rząd Pakistanu, dlatego oznaczono go Boeing 737-33A, został on jednak włączony do floty PIA jako AP-BEH.

We wrześniu 1985 r. Boeinga 737-3T0 skonfigurowanego na 12 miejsc w klasie biznes i 112 miejsc w klasie ekonomicznej, z silnikami CFM56-3B1, odebrały duże amerykańskie linie lotnicze Continental Airlines, mające swoją siedzibę w Houston w Teksasie. Był to bardzo duży przewoźnik, obsługujący bardzo wiele połączeń pomiędzy amerykańskimi miastami, także w relacjach od wybrzeża do wybrzeża, od lat siedemdziesiątych latający też na niektórych liniach zagranicznych, głównie na Pacyfik i do Azji. Linie te odebrały aż 60 fabrycznie nowych Boeingów 737-3T0, a dodatkowo zakupiły pięć 737-3Q8 będących własnością firmy leasingowej. W 2010 r. zaczęło się łączenie Continentala z United Airlines, od marca 2012 r. nie istnieją już barwy Continental.

24 samoloty modelu 300 zakupiły linie China Southwest Airlines, mające swoją siedzibę w Chengdu w prowincji Syczuan w centralno południowej części Chińskiej Republiki Ludowej. Kupiono maszyny w kilku odmianach, w tym dwa 737-3W0 z silnikami CFM56-3C1 o ciągu po 104,46 kN, umożliwiające wykorzystanie samolotu na wysoko położonych lotniskach. Silniki w tej wersji używano najczęściej na modelu 400, samolot w nie wyposażony bowiem zużywał nieco więcej paliwa. Pierwszy z nich, B-2517, dostarczono w końcu 1985 r. 737-3W0 miały kabinę skonfigurowaną dla 145 pasażerów w klasie ekonomicznej. Z kolei 14 samolotów 737-3Z0 dla China Southwest Airlines otrzymało silniki CFM56-3B1 i miały 140 miejsc pasażerskich w klasie ekonomicznej. W 1992 r. linie te otrzymały trzy 737-3Y0 z silnikami CFM56-3B1. Pozostałe samoloty linii to 737-3Q8 otrzymane za pośrednictwem firmy leasingowej, napędzane silnikami CFM56-3B2 i skonfigurowane na 140 miejsc pasażerskich w klasie ekonomicznej.

Począwszy od końca 1985 r. Boeingi 737-3L9 zaczęły otrzymywać linie duńskie Maersk Air, obsługujące głównie obszary Skandynawii, latające też do Wielkiej Brytanii. Łącznie Maersk zakupił 25 maszyn tej wersji skonfigurowanych na 149 miejsc pasażerskich w klasie ekonomicznej i wykonywał na nich loty czarterowe. Jeszcze jeden samolot tego typu odkupiono od innego operatora. W chwili, gdy Maersk został wchłonięty przez inną niskokosztową duńską linię Sterling Airlines A/S, miał już tylko pięć Boeingów 737-3L9, pozostałe wcześniej sprzedano innym przewoźnikom.

W 1986 r. model 300 trafił na kolejny kontynent. Tym razem pierwszego Boeinga 737-376 odebrały linie Australian Airlines (dawne Trans Australia Airlines – TAA). Samolot VH-TAF został oblatany 16 kwietnia 1986 r., a 24 lipca 1986 r. uzyskano certyfikację dla odmiany wyposażonej we wskaźniki elektroniczne EFIS. Ów pierwszy 737-300 z kolorowymi ekranami na tablicy przyrządów dostarczono przewoźnikowi (w 1992 r. wykupionemu przez Quantas) 3 października 1986 r. i była to pierwsza z 16 maszyn tego typu. Pozostałe 9 Boeingów 737-300 linie Australian Airlines uzyskały od innych przewoźników, na przykład 737-3M8 odkupiono od szwajcarskich TEA Switzerland, które w 1989 r. zakupiły trzy takie samoloty. Niektóre Boeingi 737-376 były nietypowo skonfigurowane w trzy klasy, miały 12 miejsc w klasie pierwszej, 16 miejsc w klasie biznes i 78 miejsc w klasie ekonomicznej.

Drugim australijskim przewoźnikiem, który otrzymał Boeingi 737-300, był Ansett Airlines, duże australijskie linie lotnicze bazujące w Melbourne i funkcjonujące do 2002 r. Pierwszy Boeing 737-377 VH-CZA został dostarczony w sierpniu 1986 r. Miał on silniki CFM56-3B1 i był skonfigurowany na 136 miejsc pasażerskich w klasie ekonomicznej. Łącznie Ansett otrzymał 16 samolotów tej wersji, pięć innych odkupiono od innych operatorów.

Holenderskie linie lotnicze Transavia Airlines C.V. powstałe w 1966 r. były kolejnym europejskim operatorem wersji -300. To jedne z mniej znanych europejskich linii nisko-kosztowych, bazujące w Amsterdamie. Od 2003 r. właścicielem tych linii jest holenderski flagowy przewoźnik KLM. Linie te w lutym 1986 r. odebrały pierwszego Boeinga 737-3K2 z silnikami CFM56-3C1, skonfigurowanego na 109 miejsc w klasie ekonomicznej z możliwością zmiany tej konfiguracji. Łącznie do Transavi dostarczono 11 Boeingów 737-3K2, pozostałe sześć pochodziło od innych przewoźników.

Kolejnym mniej znanym europejskim użytkownikiem wersji -300 był JAT – Jugoslovenski Aerotransport. Linie te, istniejące w latach 1926-2003, były flagowym przewoźnikiem dawnej Jugosławii, a później Serbii. Już w latach siedemdziesiątych używały one samolotów DC-9 do obsługi tras do Włoch i Grecji, a także innych krajów Europy. W połowie lat osiemdziesiątych postanowiono zastąpić je nowymi Boeingami 737-300. Łącznie zakupiono ich dziewięć, dziesiątego odkupiono od innego przewoźnika. Pierwszy Boeing 737-3H9 został dostarczony JAT w lipcu 1985 r., wcześniej niż wielu innym europejskim przewoźnikom, w tym Lufthansie i KLM. Samolot wyposażony w silniki CFM56-3B1 otrzymał rejestrację YU-AND.

W sierpniu 1986 r. przyszła kolej na największego europejskiego przewoźnika, niemiecką Lufthansę. To właśnie na zamówienie tej linii powstały pierwsze Boeingi 737. Niemiecki flagowy przewoźnik używał zarówno Boeingów 737-100 jak i -200. Teraz zamówił 46 samolotów Boeing 737-330, z których większość dostarczono w odmianie QC – Quick Change. W kabinie znajdowało się 136 foteli klasy ekonomicznej, ale mogły być one łatwo wymontowane i samolot szybko konwertowano jako towarowy. Wówczas można było załadować do niego osiem standardowych palet, a maksymalna masa ładunku wynosiła 17 000 kg. Z boku kadłuba, z lewej strony z przodu, znajdują się duże drzwi towarowe o wymiarach 3,18 m (szerokość) na 2,24 m (wysokość). Samoloty te dostarczano do początku lat dziewięćdziesiątych. Miesiąc po Lufthansie, we wrześniu 1986 r., pierwszy Boeing 737-306 został dostarczony innemu wielkiemu przewoźnikowi europejskiemu, holenderskim liniom KLM. Samolot o rejestracji PH-BDA i nazwie własnej „Willem Barentsz” był skonfigurowany jako combi ze 127 miejscami w klasie ekonomicznej i z niewielkim przedziałem ładunkowym. Napęd tych samolotów stanowiły silniki CFM56-3B1. Linie te zakupiły 17 fabrycznie nowych maszyn, a później przejęły dwa Boeingi 737-3K2 od linii Transavia, która stała się oddziałem KLM.

Dopiero w listopadzie 1986 r. zaczęły się dostawy dla jednego z amerykańskich gigantów, United Airlines, które zakupiły łącznie 101 samolotów w wersji Boeing 737-322. Były one wyposażone w silniki CFM56-3C1, skonfigurowane w 8 miejsc klasy pierwszej i 112 miejsc w klasie ekonomicznej. Pierwszy otrzymał rejestra-cję N301UA.

Pierwszą południowoamerykańską linią lotniczą używającą model 300 był Transbrasil z Brazylii. Była to firma rodzinna, której właścicielem był biznesmen Omar Fontana, istniała w latach 1955-2001. W czasie swego istnienia używała 13 Boeingów 737-300. Począwszy od czerwca 1986 r. firma ta kupiła sześć fabrycznie nowych Boeing 737-3Y0 skonfigurowanych na 135 miejsc w klasie ekonomicznej. Zakupiono je za pośrednictwem firmy leasingowej, stąd oznaczenie.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 11/2012