Ciężkie bombowce japońskiego Lotnictwa Armii

 

 

Podczas wojny Japonia nie zdołała wypracować praktycznie żadnych własnych doświadczeń z bojowego wykorzystania lotnictwa, a raczkujący dopiero japoński przemysł lotniczy nie był w stanie opracować i dostarczyć odpowiednich samolotów. Po zakończeniu wojny chętnie więc skorzystano z pomocy doradczej i technicznej zaoferowanej przez byłych aliantów – Francję i Wielką Brytanię. W latach 1918–1919 w Wielkiej Brytanii zakupiono także pierwsze samoloty bojowe z prawdziwego zdarzenia – jednoi dwumiejscowe rozpoznawczo-bombowe Sopwith 1 1/2-Strutter (w Japonii nazwane odpowiednio So-Shiki Ichi-Gata i So-Shiki Ni-Gata, czyli Typ So Model 1 i Typ So Model 2, w skrócie So 1 i So 2) oraz myśliwskie Sopwith Pup (So 3). Jednak znacznie większe znaczenie dla dalszego rozwoju lotnictwa Armii Cesarskiej miało przybycie do Japonii na początku 1919 r. francuskiej misji lotniczej (Mission Française d’Aéronautique au Japon). Jej celem było m.in. przeszkolenie japońskiego personelu w pilotażu, obsłudze i budowie samolotów oraz w taktyce bojowego użycia różnych rodzajów lotnictwa (myśliwskiego, bombowego, rozpoznawczego). Ośrodki szkoleniowe utworzono w kilku miejscach Japonii. Na przykład szkolenie w pilotażu i taktyce walki powietrznej zorganizowano na lotnisku Kagamigahara koło Gifu w prefekturze Gifu, około 30 km na północ od Nagoi. Szkolenie w bombardowaniu prowadzono w Mikatagahara w prefekturze Shizuoka. Natomiast w Tokorozawa w prefekturze Saitama, najstarszym japońskim ośrodku lotniczym, położonym około 30 km na północny zachód od centrum Tokio, rozpoczęto szkolenie w budowie i eksploatacji samolotów. Francuzi przywieźli ze sobą sporą liczbę różnych typów samolotów, których pozyskaniem była zainteresowana Armia Cesarska. Wiosną 1919 r. dokonano również zmian organizacyjnych w lotnictwie Armii Cesarskiej. W kwietniu rozwiązano istniejący od 1909 r. w Tokorozawa Tymczasowy Komitet ds. Badań nad Balonami Wojskowymi (Rinji Gunyo Kikyu Kenkyukai) – pierwszy armijny ośrodek zajmujący się badaniami, projektowaniem, budową, próbami i rozwojem techniki lotniczej1). W strukturze Armii Cesarskiej utworzono Biuro ds. Lotnictwa Armii (Rikugun Kokubu). Należące do Tymczasowego Komitetu ds. Badań nad Balonami Wojskowymi warsztaty lotnicze w Tokorozawa rozbudowano i przekazano pod zarząd Wydziału Zaopatrzenia Lotniczego Armii, Oddział w Tokorozawa (Rikugun Koku Hokyusho Tokorozawa Shibu). Także w Tokorozawa utworzono pierwszą w Armii Cesarskiej szkołę lotniczą – Rikugun Koku Gakko. Badaniami i projektowaniem nowych samolotów zajął się Wydział Badawczy tejże szkoły – Rikugun Koku Gakko Kenkyubu. Od tej chwili nastąpił bardzo szybki rozwój ilościowy i jakościowy lotnictwa Armii. W latach 1919–1920 we Francji zakupiono m.in. myśliwce SPAD S.XIIIC1 (Hei 1), a w następnych latach uruchomiono licencyjną produkcję kilku innych typów samolotów. Były to szkolne Hanriot HD-14E2 (produkowane na licencji w zakładach Mitsubishi jako Ki 12)), Nieuport 81E2 (także w Mitsubishi, oznaczone Ko 1) i Nieuport 83E2 (w zakładach Nakajima, Ko 2), myśliwskie Nieuport 24 (w Nakajima, warsztatach Armii w Tokorozawa i tokijskim Arsenale Armii, Ko 3) i Nieuport 29 (w Nakajima i tokijskim Arsenale Armii, Ko 4) oraz rozpoznawcze i lekkie bombowe Salmson 2A2 (w zakładach Kawasaki i warsztatach Armii w Tokorozawa, Otsu 1).