Budget Control Act a Departament Obrony Stanów Zjednoczonych

Jakub Palowski

Budget Control Act

a Departament Obrony Stanów Zjednoczonych

1 marca br. w Stanach Zjednoczonych zaczęły obowiązywać przepisy dotyczące automatycznych cięć budżetowych, związanych z uchwalonym w 2011 r. Budget Control Act. Drastyczne cięcia w budżecie amerykańskiego Departamentu Obrony zaczynają się w momencie, w którym wydatki obronne państw rozwijających się, przede wszystkim Federacji Rosyjskiej i ChRL notują rekordowe wartości, a większość z europejskich państw NATO dawno ograniczyła swoje wydatki obronne poniżej zalecanego przez Sojusz poziomu 2% PKB. Pozbawiły się tym samym możliwości realizacji samodzielnych operacji na większą skalę, co zostało uwidocznione m.in. podczas niedawnych działań przeciwko Libii. Warto przyjrzeć się nie tylko skutkom, jakie wprowadzenie cięć powoduje w Siłach Zbrojnych Stanów Zjednoczonych, ale także przyczynom wprowadzenia regulacji, które umożliwiły cięcia oraz sposobowi, w jaki władze starają się przeciwdziałać ich zastosowaniu.

Budget Control Act Historia Budget Control Act sięga lata 2011 roku, kiedy to doszło kolejny raz do zagrożenia przekroczeniem progu maksymalnego zadłużenia Stanów Zjednoczonych. Po burzliwych debatach, Kongres Stanów Zjednoczonych zdecydował o podniesieniu limitu zadłużenia, jednocześnie jednak zadecydowano, że zakumulowany deficyt budżetowy (różnica między wydatkami a dochodami budżetowymi w kolejnych latach) będzie musiał być ograniczony o kwotę równą podniesionemu pułapowi zadłużenia – łącznie 2,1 bln USD w okresie od FY2012 do FY2021. Część z redukcji zakumulowanego deficytu miała pochodzić z cięć elastycznych wydatków budżetowych na łączną kwotę ponad 900 mld USD do FY2021 w stosunku do pierwotnych planów. Ponad połowa z oszczędności, bo 487 mld USD, miała pochodzić z budżetu Departamentu Obrony, co zostało uwzględnione przy sporządzaniu budżetu na FY2013 i wiązało się z wdrażanym już obecnie programem restrukturyzacji Sił Zbrojnych USA oraz z przeglądem i ograniczeniem planów rozwoju i zakupów sprzętu wojskowego oraz uzbrojenia, o czym dalej. Ponadto Budget Control Act zobowiązał Kongres do przedłożenia planu ograniczenia zakumulowanego deficytu bądź przez zwiększenie dochodów, bądź przez ograniczenie wydatków, o dalsze 1,2 bln USD do końca 2012 roku. Brak spełnienia tego wymogu miał powodować rozpoczęcie automatycznych, prawnie wymaganych, cięć budżetowych (sequestration), zapewniających osiągnięcie zakładanego pułapu oszczędności, przy czym połowa z cięć miała dotyczyć wydatków Departamentu Obrony, a połowa innych pozycji wydatków budżetowych, w tym wydatków na subsydiowanie opieki medycznej oraz elastycznych wydatków budżetowych – budżetów agencji i departamentów federalnych. Warto dodać, że faktyczna kwota cięć w Departamencie Obrony będzie nieco niższa niż 600 mld USD i wyniesie ok. 500 mld USD, gdyż w kwocie 1,2 mld USD uwzględnia się także spadek kosztów obsługi długu publicznego, jeżeli nowe zobowiązania nie zostaną zaciągnięte. Z powodu braku porozumienia dotyczącego sposobu ograniczenia deficytu budżetowego i możliwości wywołania trudnych do przewidzenia efektów na rynkach finansowych, wdrożenie automatycznych cięć zostało przesunięte na 1 marca 2013 roku. Porozumienia jednak nadal nie osiągnięto, i przepisy dotyczące automatycznych cięć zostały wprowadzone w życie. Kongres uchwalił 21 marca prowizorium budżetowe (Continuing Resolution, CR), pozwalające na finansowanie zadań publicznych do zakończenia roku budżetowego 2013 (FY2013), czyli do 30 września 2013 roku. Zgodnie z prowizorium budżetowym, Departament Obrony musi ograniczyć wydatki w roku budżetowym 2013 o 41 mld USD. Obecnie przepisy dotyczące automatycznych cięć budżetowych są obowiązujące i jeżeli nie zostanie wdrożony plan zmniejszenia zakumulowanych deficytów budżetowych do 2021 roku, administracja amerykańska będzie zmuszona w kolejnych latach do przestrzegania surowych limitów wydatków, redukując wydatki DoD o ok. 52–56 mld USD w stosunku do planu z FY2013 rocznie, zgodnie z wymogami programu automatycznych cięć.

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 05/2013