Caracale z Cazaux

Paweł Bondaryk

Caracale z Cazaux

Base Aérienne 120 Commandant Marzac w Cazaux jest jedną z największych baz lotniczych we Francji, położoną w południowo- -zachodniej części kraju, nieopodal Bordeaux. Z uwagi na uwarunkowania geograficzne rejonu, stacjonują tam różne oddziały – poczynając od dawnego ośrodka doświadczalnego CEV (obecnie DGA Essais en vol), przez jednostki szkolne lotnictwa użytkujące Alpha Jety (ETO 1/8 Santogne i 2/8 Nice, w ramach francusko-belgijskiej szkoły lotniczej), po eskadrę szkolną śmigłowców Gendarmerie. W Cazaux bazuje również 150. dywizjon szkolny Royal Singapore Air Force, użytkujący do niedawna Douglasy A-4SU/TA-4SU Skyhawk, a od kilkunastu miesięcy szkolący adeptów RSAF na 12 nowych samolotach Alenia Aermacchi M-346 Master.

Jednak dziś przedstawiamy, najbardziej chyba obecnie interesującą z polskiego punktu widzenia, Escadron d’hélicopteres 1/67 Pyrénées, czyli głównego użytkownika śmigłowców Airbus Helicopters EC725 Caracal w Armée de l’air. Dzięki uprzejmości Airbus Helicopters i Armée de l’air wysłannik NTW mógł zapoznać się bliżej z zadaniami i osiągnięciami żołnierzy tej jednostki.

O ile same śmigłowce EC725R2 są regularnie prezentowane na pokazach i salonach lotniczych, to sama jednostka pozostaje nieco w ich cieniu. Wpływ na to mają z pewnością wykonywane przez nią zadania, określane ogólnie jako Personnel Recovery, czyli ratowanie osób zagrożonych.

Zadania
Operacje dywizjonu są klasyfikowane w zależności od stopnia zagrożenia w środowisku działania śmigłowców. W przypadku braku zagrożeń są to: ratownictwo i poszukiwanie lądowe oraz morskie (cywilny SAR). Działania z okrętów i baz polowych charakteryzują się większą trudnością i są określane jako Deployed SAR. Dywizjon służy również pomocą w przypadku katastrof czy klęsk żywiołowych. Oprócz zapewnienia dyżuru SAR w swoim rejonie odpowiedzialności, EH 1/67 w latach 2008–10 pełnił dyżury ratownicze w systemie ratownictwa morskiego w Lanveoc na północnym zachodzie kraju – przyczyną było opóźnienie dostaw śmigłowców NH90 marynarki.

Kolejnym szczeblem trudności są operacje bojowe – najprostsze określane są jako Combat Recovery (ewakuacja z terenu działań żołnierzy nie przeszkolonych w zakresie CSAR), walka z piractwem morskim, ratownictwo bojowe załóg zestrzelonych statków powietrznych (Combat SAR, fr. RESCO), w tym w ramach wielozadaniowych zespołów różnych statków powietrznych (COMAO). Najbardziej skomplikowanymi zadaniami stawianymi przed załogami EH 1/67 są loty na rzecz jednostek specjalnych, cechujące się największym stopniem trudności i zagrożenia przeciwdziałaniem przeciwnika.

Jednostka
W Escadron d’hélicopteres 1/67 służy obecnie 241 żołnierzy, w tym 116 osób personelu operacyjnego i 125 technicznego. Nominalnie na stanie jednostki znajduje się 12 śmigłowców Puma, w różnych wersjach wyposażenia i co najmniej sześć Caracali. Dwa kolejne EC725 są „oddelegowane” wraz z załogami (osiem osób) do, wykonujących podobne zadania, jednostek lotnictwa wojsk lądowych. Aviation légere de l’armée de terre (ALAT) użytkuje Caracale z identycznym wyposażeniem, dlatego też obie formacje ściśle ze sobą współpracują, tak w zakresie szkolenia, jak i wspólnego działania w warunkach operacyjnych.

Z uwagi na liczebność i różnorodność jednostek stacjonujących w bazie Cazaux, kilka lat temu podjęto decyzję o przeniesieniu EH 1/67 do nowych budynków i hangarów ulokowanych w północnej części bazy. Nowoczesna siedziba, o powierzchni ponad 12 000 m2, została przewidziana dla około 350 osób personelu; w jej skład wchodzą m.in. dwa hangary o łącznej powierzchni prawie 7000 m2.

Pod obecną nazwą EH 1/67 Pyrenees dywizjon istnieje od roku 1975. Za poprzednika jednostki uważa się 22 escadre, utworzoną w 1968 r. po zakończeniu konfliktu w Algierii, z dwoma dywizjonami – w Pau (3/22) i Chambery (2/22). W roku 1964 oba dywizjony usamodzielniły się, zmieniając oznaczenia na (odpowiednio) 1/68 i 2/68. Pierwszy z nich przyjął godło czerwonego geparda i tradycje pierwszowojennej eskadry SAL 17. Likwidacja bazy lotniczej w Pau spowodowała przeniesienie jednostki do Cazaux w roku 1972, a trzy lata później jej oznaczenie zmieniono na 1/67, przyjmując jednocześnie, tradycyjną dla francuskich jednostek, nazwę geograficzną „Pyrénées” (Pireneje). W latach 70. XX wieku w EH 1/67 wprowadzono do eksploatacji śmigłowce Aérospatiale Puma, przez kolejnych kilkanaście lat uczestnicząc aktywnie w ratownictwie morskim w swoim rejonie odpowiedzialności SAR i udzielając pomocy w lokalnych klęskach żywiołowych.

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 6/2014