Ciężarówki wojskowe na MSPO 2011

Najważniejszym motoryzacyjnym wydarzeniem była światowa premiera Jelcza 882.53 8x8 – największego i najmocniejszego wariantu, jaki kiedykolwiek powstał w podwrocławskiej fabryce (szerzej w NTW 9/2011). Przy okazji producent ujawnił też nieco więcej szczegółów na jego temat. Wiadomo już m.in., że 16-biegowa, mechaniczna skrzynia to specjalnie wzmocniona przekładnia ZF16S221, skrzynia rozdzielcza nosi oznaczenie VG2000, z kolei umieszczone w kabinie urządzenie filtrowentylacyjne UFS.B2.01 100FW/24 V zapewnia nadciśnienie na poziomie 200 Pa, przy wydajności tłoczenia powietrza 100 m3/h. Szkoda jedynie, że temu ze wszech miar godnemu uwagi debiutowi nie towarzyszyła żadna stosowna informacja. Pojazd stał sobie spokojnie na stoisku Huty Stalowa Wola, i nic nie wskazywało na to, że właśnie odbywa się jego pierwsza publiczna prezentacja. A wystarczyłby tylko stosowny napis na szybie przedniej. Duży minus dla dyrekcji Jelcz Komponenty, tym bardziej, że syndyk chce ostatecznie sprzedać spółkę. Wśród potencjalnych inwestorów znaleźli się: HSW S.A., o ile zgromadzi stosowne środki (według niepotwierdzonych informacji HSW chce przejąć Jelcza w ramach specjalnie utworzonego konsorcjum wraz m.in. z AMZ Kutno), Bumar oraz Auto-Hit. Przy czym, niestety – a takie pojawiają się niepotwierdzone informacje – każdy, czy większość z tych podmiotów, może chcieć ostatecznie wyprowadzić produkcję z Jelcza. Prawdziwą wartością zakładu są bowiem kontrakty i projekty unikalnych pojazdów, a nie jego lokalizacja, zaplecze wytwórcze i po części – ludzie.

Druga grupa premier miała już wyłącznie krajowy charakter. Do tej kategorii należy zaliczyć, zorganizowany przez Auto-Hit oraz IVECO Defence Vehicles, pierwszy polski pokaz dwóch samochodów: lekkiego LMV w najnowszym wydaniu, przeznaczonym dla jednostek specjalnych – aeromobilnych, zwiadowczych, itd., znanych m.in. z tegorocznego IDET – LMV SF Special Forces (NTW 7/2011) oraz, oferowanego w roli następców Starów 266, 944 i 1466, średnio-/wysokotonażowego Iveco Astra M170.33WM 4x4 w wersji z długą, w pełni integralnie opancerzoną kabiną – kapsułą (NTW 9/2011).

Oprócz premierowych pojazdów na MSPO nie zabrakło nowych zabudów na dotąd znanych nośnikach, pochodzących głównie z zakładów w Jelczu. Wspomniany już Jelcz 882.53 8x8 bazowo powstał do zastosowań wybitnie specjalistycznych – jako ciężki opancerzony wóz ewakuacji i ratownictwa technicznego czy ciężki opancerzony ciągnik siodłowo-balastowy. Niemniej najpierw otrzymał specjalizowaną zabudowę w postaci hakowego systemu załadowczego Multilift MKIV. W takiej konfiguracji pełni rolę wozu amunicyjnego (WA) w ramach dywizjonowego modułu ogniowego 155 mm armatohaubic samobieżnych. Początkowo jako WA dla Reginy wybrany został inny Jelcz – 3-osiowy P662D.43 6x6 w wykonaniu P662OP, z krótką, dzienną, integralnie opancerzoną kabiną – kapsułą, w pełnym zakresie balistycznym i przeciwminowym spełniającą wymogi poziomu 1 STANAG 4569. W bieżącym roku podjęto jednak decyzję o jego zamianie na 882.53 8x8, która podyktowana była przede wszystkim większymi możliwościami przewozowymi 882.53 8x8, przy zachowaniu mobilności taktycznej – dzielności terenowej na wysokim poziomie. Generalnie, wyróżniając się większymi zdolnościami przewozowymi w porównaniu z P662OP, 882.53 8x8 lepiej nadaje się do pełnienia roli ciężkiego transportera w zabezpieczeniu logistycznym Reginy. Jego wybór jako nośnika odpowiada więc podstawowym tendencjom zauważalnym w tej klasie sprzętu w innych liczących się armiach NATO, w tym niemieckiej, włoskiej czy amerykańskiej. Zalety 882.53 8x8 w pierwszym rzędzie wynikają z większej liczby napędzanych osi – czterech, co dało możliwość zwiększenia dopuszczalnej technicznie masy całkowitej pojazdu o 8000–9000 kg oraz montażu mocniejszego, 530-/540-konnego silnika, co pozwoliło na zachowanie, czy nawet poprawę dynamiki w trakcie pokonywania bezdroży. Jednocześnie należy podkreślić, że decyzja o zamianie P662OP na 882.53 8x8 nie wynikała z faktu niesprawdzenia się tego pierwszego, ale z tego, że ten drugi w tej roli będzie po prostu lepszy. Doszło zatem wreszcie do zamiany dobrego na lepsze, a nie dobrego na tańsze i gorsze. Takie podejście decydentów zasługuje na słowa uznania. Jelcza P662OP nadal zachowano w roli artyleryjskiego wozu amunicyjnego (AWA) w składzie kompanijnego modułu ogniowego 120 mm moździerzy samobieżnych Rak. W wariancie WA Jelcza 882.53 8x8 wyróżniają następujące kluczowe parametry techniczno-użytkowe: długość 10 600 mm, szerokość 2550 mm, wysokość 3670 mm, prześwit poprzeczny 389 mm, kąty rampowy/natarcia/zejścia z podniesionym zderzakiem 32°/35°/35°, masa własna 18 500 kg, ładowność (na drogach publicznych) 13 000 kg i (w terenie) 15 000–16 000 kg, dopuszczalna masa holowanej przyczepy 12 000 kg, prędkość maksymalna 85 km/h, zdolność pokonywania wzniesień o nachyleniu 30°, maksymalne pochylenie boczne 20°, głębokość brodzenia 1 m oraz zasięg na drogach utwardzonych, bez uzupełniania paliwa, 650 km.