Co dalej z Su-22 w Polsce?

Do Polski sprowadzono 90 jednomiejscowych samolotów bojowych Su-22M4 i 20 dwumiejscowych szkolno-bojowych Su-22UM3K. Weszły one do wyposażenia 6 pułku lotnictwa myśliwsko-bombowego w Pile (trzy eskadry), 40 pułku lotnictwa myśliwsko-bombowego w Świdwinie (trzy eskadry), 8 pułku lotnictwa myśliwsko-bombowego w Mirosławcu (dwie eskadry) oraz 7 pułku lotnictwa bombowo-rozpoznawczego w Powidzu (jedna eskadra). W 1998 roku rozformowano 6 pułk lotnictwa myśliwskobombowego w Pile. Najwięcej samolotów oraz personelu latającego i technicznego z rozwiązanej jednostki trafiło do Powidza, gdzie właśnie zakończono eksploatację samolotów Su-20. Jednocześnie siedem samolotów Su-22M4 dostosowano do przenoszenia zasobnika rozpoznawczego KKR-1 (wcześniej wykorzystywanego przez Su-20). Od 1999 roku podczas remontów okresowych dokonywano także ich skromnego doposażenia, dostosowującego je do standardów NATO. W ich trakcie zamontowano światła antykolizyjne, dodano odbiornik globalnego systemu nawigacji satelitarnej GPS Trimble 2101AP, system nawigacji taktycznej TACAN Bendig/King KLU-709 i system lądowania według wskazań przyrządów ILS ANV-241MMR (w miejsce radiotechnicznego systemu bliskiej nawigacji RSBN-7S), wprowadzono cyfrowy pulpit sterowania radiostacją R-862, a także dołożono rejestrator parametrów celowniczo-nawigacyjnych ATM-QAR/S-54. Z dniem 1 stycznia 2000 roku w polskim lotnictwie wojskowym ruszyło wdrożenie nowej struktury organizacyjnej. Nastąpiło rozformowanie pułków i przejście na nowy system, oparty o bazy lotnicze i eskadry lotnictwa taktycznego (myśliwskiego, myśliwsko- bombowego, rozpoznawczego). Na bazie 7 pułku lotnictwa bombowo-rozpoznawczego powstały dwie jednostki użytkujące samoloty Su-22M4 i Su-22UM3K – 6 i 7 eskadra lotnictwa taktycznego w Powidzu, 40 pułku lotnictwa myśliwsko-bombo- ? wego – 39 i 40 eskadra lotnictwa taktycznego w Świdwinie, 8 pułku lotnictwa myśliwskobombowego – 8 eskadra lotnictwa taktycznego w Mirosławcu. W tym czasie w eksploatacji było 78 samolotów jednomiejscowych i 16 dwumiejscowych. Z dniem 31 grudnia 2003 roku rozformowano 39 eskadrę lotnictwa taktycznego w Świdwinie. Od 2005 roku w Stanach Zjednoczonych było realizowane przeszkolenie personelu latającego i technicznego 6 eskadry lotnictwa taktycznego na wielozadaniowe samoloty myśliwskie F-16 Jastrząb. W ślad za tym, z dniem 1 stycznia 2007 roku, eskadra została przeformowana i przebazowana na lotnisko Poznań-Krzesiny. Na przełomie 2007 i 2008 roku 7 eskadra lotnictwa taktycznego została przebazowana do Świdwina (powidzkie lotnisko zostało oddane do dyspozycji lotnictwa transportowego, miała tu zostać sformowana 14 eskadra lotnicza transportowego, wyposażona w samoloty C-130E Hercules i M-28 Bryza), gdzie ostatecznie została rozformowana z dniem 30 czerwca 2010 roku. Z tym samym dniem przeformowaniu uległy także 8 i 40 eskadra lotnictwa taktycznego, które weszły w skład 21 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie. Aktualnie 21 Baza Lotnictwa Taktycznego jest jedyną jednostką posiadającą samoloty Su-22M4 i Su-22UM3K (odpowiednio w liczbie 37 i 7 egzemplarzy). Z dniem 1 stycznia 2009 roku w polskim lotnictwie wojskowym zaczęły funkcjonować dowództwa skrzydeł lotniczych (w miejsce dotychczasowych dowództw brygad). W dowództwie skrzydła lotniczego występują dwa piony funkcjonalne: operacyjny i szkolenia. W skład pionu operacyjnego wchodzą: sekcja organizacyjno-kadrowa, sekcja rozpoznawcza, wydział operacyjny, wydział planowania logistycznego, sekcja dowodzenia i łączności. Natomiast w skład pionu szkolenia wchodzą: wydział szkolenia lotniczego, wydział techniki lotniczej, sekcja wysokościowo-ratownicza, sekcja szkoleniowa, sekcja zastosowania bojowego, sekcja standaryzacji i oceny, sekcja zastosowania i sekcja wsparcia bojowego.

1 Skrzydło Lotnictwa Taktycznego z dowództwem w Świdwinie grupuje dwie bazy lotnictwa taktycznego, wyposażone w samoloty myśliwskie MiG-29, oraz bazę lotnictwa taktycznego, wyposażoną w samoloty myśliwsko-bombowe Su-22M4. Dowódcą skrzydła jest generał brygady pilot Tadeusz Mikutel. Co ciekawe, dawne eskadry lotnictwa taktycznego, które weszły w skład grup działań lotniczych baz lotnictwa taktycznego, formalnie utraciły swoje dotychczasowe numery, ale są one nadal używane przez służący w nich personel.