CW-21 Demon

 

 

Mieszczące się w St Louis w stanie Missouri zakłady lotnicze St Louis Airplane Divison stanowiły część konsorcjum Curtiss Wright Company. W skład konsorcjum wchodziły także zakłady lotnicze Curtiss Aeroplane Division w Buffalo oraz zakłady silnikowe Wright Aeronautical Corporation w Peterson. W 1938 r. w zakładach Curtiss-Wright konstruktor George A. Page opierając się na projekcie dysponującego bardzo dobrymi osiągami dwumiejscowego samolotu szkolnotreningowego CW-19 podjął się opracowania na jego bazie lekkiego samolotu myśliwskiego. Nowy projekt przedstawiał całkowicie duraluminiowej konstrukcji dolnopłat, ze skrzydłami opartymi konstrukcyjnie o pojedynczy dźwigar i obrysie trapezowym, o charakterystycznej skośnej krawędzi natarcia i prostej krawędzią spływu. Lotki były kryte blachą duralową. Podwozie główne było wciągane do tyłu, do skrzynkowych komór zabudowanych pod skrzydłami. Kółko ogonowe stałe. Maszyna miała całkowicie zakrytą kabinę pilota, z owiewką odsuwaną do tyłu. Jako napęd myśliwca został wybrany silnik Wright R-1820-G5 Cyclone wyposażony w dwubiegową sprężarkę mechaniczną. Ta 9-cylindrowa jednostka napędowa zbudowana w układzie pojedynczej gwiazdy osiągała przy 2200 obr./min moc startową 1000 KM, a przy 2100 obr./min 850 KM nad poziomem morza i 750 KM na wysokości 4572 m. Silnik poruszał śmigło trójłopatowe o stałej prędkości obrotowej. Łączna pojemność dwóch zbiorników paliwa umieszczonych w przykadłubowych częściach skrzydeł wynosiła 362 litry. Uzbrojenie stanowiły dwa zabudowane między silnikiem a kabiną pilota kaemy – jeden kal. 12,7 mm i drugi kal. 7,62 mm. Prototyp (NX19431) został oblatany 22 września 1938 r. przez Neda Warrena, szybko demonstrując dobre właściwości lotne i doskonałe osiągi we wznoszeniu. Nad ziemią maszyna wznosiła się z prędkością 24,4 m/s, którą to wartość seryjne samoloty myśliwskie osiągnęły dopiero pod koniec II wojny światowej!

Kontrakt chiński
Jako że konsorcjum Curtissa miało dobre kontakty w walczących z japońską interwencją Chinach, dokąd sprzedawano dwupłatowe myśliwce Hawk, nic dziwnego, iż rynku zbytu nowego myśliwca upatrywano właśnie w tym kraju, który zresztą szybko wykazał zainteresowanie CW-21. Już 24 stycznia 1939 r. prototypowy CW-21 przybył na pokładzie okrętu do Rangunu w Birmie, skąd drogą lądową został dostarczony do Loiwing, gdzie znalazł się 28 lutego. Po złożeniu samolot, już w chińskim malowaniu, został oblatany przez równocześnie przybyłego na miejsce oblatywacza Curtiss- Wrighta, Roberta Fausela. 2 marca CW-21 został przebazowany do Kunming, w celu demonstracji chińskim oficjelom oraz walk porównawczych z wykorzystywanymi przez chińskie lotnictwo francuskim Dewoitine 510 i sowieckimi I-15 oraz I-16. 16 marca Fausel nie dał szans dwupłatowemu I-15 kilkukrotnie zwyciężając w pozorowanej walce poprzez gwałtowne wznoszenie i wchodzenie z przewagą wysokości na ogon oponenta. Chińczycy postanowili uruchomić na miejscu ich licencyjna produkcją w zakładach Central Aircraft Manufacturing Company (CAMCO), których Curtiss był współwłaścicielem. W kwietniu 1939 r. zamówiono 20 gotowych samolotów i komponenty do złożenia na miejscu kolejnych 50-70 sztuk. Ostatecznie jednak w maju podpisano kontrakt na 3 gotowe samoloty oraz komponenty do 27, które miały być zmontowane w Chinach. Jednocześnie Chińczycy nabyli znajdujący się na miejscu prototyp.

 

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia 1/2011