Ćwiczenia „MACE XIII”

NATO-wskie cykliczne ćwiczenie pod kryptonimem „MACE”, jest zorientowane na wypracowanie i doskonalenie wspólnych lotniczych procedur działania i ich koordynację, a także badanie i sprawdzanie systematycznie doskonalonych systemów walki elektronicznej. Ze względu na charakter ćwiczenia oraz realizowanych w jego trakcie testów, większość informacji z nim związanych jest niejawna. Celem „MACE XIII” było przećwiczenie procedur związanych z misjami „powietrze-powietrze” i „powietrze-ziemia”, pokonywaniem systemu obrony powietrznej, zakłócaniem naziemnych środków obrony przeciwlotniczej, prowadzeniem działań z aktywnym przeciwdziałaniem środków walki elektronicznej, jak na przykład zakłócających pracę pokładowych stacji radiolokacyjnych oraz lotniczych środków łączności i transmisji danych, a dla obsług naziemnych środków obrony przeciwlotniczej w środowisku zakłóceń naturalnych i sztucznych oraz zastosowania przez lotnictwo szerokiego asortymentu lotniczych środków bojowych. Ćwiczenie zorganizowało i kierowało nim Dowództwo Sił Powietrznych Sił Zbrojnych Republiki Słowackiej. Bezpośrednio uczestniczyło w nich trzynaście krajów: Australia, Belgia, Dania, Francja, Holandia, Kanada, Niemcy, Norwegia, Słowacja, Turcja, Szwecja, Stany Zjednoczone oraz Wielka Brytania. W sumie 150 uczestników zagranicznych i 620 ze Słowacji. Faktycznie jednak tych ostatnich było znacznie więcej, ponieważ Siły Powietrzne Sił Zbrojnych Republiki Słowackiej pełniły także rolę państwa gospodarza. Chociaż nie było to głównym celem ćwiczenia, pozwoliło to zdobyć kolejne cenne doświadczenia w zakresie wsparcia sił sojuszniczych operujących z terytorium Słowacji.

Z ramienia NATO w ćwiczeniach wziął udział samolot dozoru radiolokacyjnego E-3A (LX-N 90445) z bazy w Geilenkirchen w Niemczech (NATO Airborne Warning & Control Force E-3A Component). Siły Powietrzne Królestwa Danii (Flyvevabnet) reprezentowały trzy wielozadaniowe samoloty myśliwskie F-16AM Fighting Falcon (E-597, E-602, E-611) z Esk 727/730 Skrzydła Lotniczego ze Skydstrup. W zestawie ich uzbrojenia były kierowane pociski rakietowe „powietrzepowietrze” AIM-9X Sidewinder, współpracujące z celownikami nahełmowymi Visions Systems International Joint Helmet Mounted Cueing System. Jedna z maszyn przenosiła zasobnik AN/AAQ-14 LANTIRN służący do nawigacji, wykrywania, celowania oraz oznaczania obiektów naziemnych dla uzbrojenia naprowadzanego laserowo. Przerzut personelu technicznego oraz wyposażenia naziemnego zapewnił samolot transportowy C-130J-30 Hercules (B-538) z Esk 721 Skrzydła Transportowego z Aalborga. Królewskie Norweskie Siły Powietrzne (Luftforsvaret) wydzieliły do ćwiczenia samolot walki elektronicznej Dassault Falcon DA-20 ECM (053/Munin) z FEKS/717 Skv z bazy Moss-Rygge. Niemcy przysłały dwa samoloty o analogicznym przeznaczeniu Gates Learjet UC-35A/UC-36A (G-CARL, G-CGFF) z prywatnej firmy Gesellschaft für Flugzieldarstellung GmbH (GFD) z Hohn. Wcześniej planowany udział w „MACE XIII” samolotów rozpoznania i walki elektronicznej Tornado ECR Luftwaffe został odwołany z powodu likwidacji skrzydła JaboG 32 z bazy Lechfeld. Siły Powietrzne Republiki Francuskiej (Armée de l’Air) reprezentowały cztery maszyny bojowe: dwa wielozadaniowe myśliwce Rafale B/F-2 (118-EB 304, 118-HT 323) oraz dwa samoloty myśliwsko-bombowe Mirage 2000D (118-AU 653, 118-IG 668). Wszystkie należały do dywizjonu Escadron de Chasse et d´Expérimentation 5/330 „Côte d´Argent”, a konkretnie jego eskadry Escadrille BR 127 „Le Tigre” z bazy Mont de Marsan, która jest siedzibą Centre d´Expériences Aériennes Militaires. Oprócz tych maszyn, w poniedziałek, 16 kwietnia, w przestrzeni powietrznej Słowacji operował francuski samolot dozoru radiolokacyjnego E-3F z EDCA 01.036 lub EDCA 02.036 z Avord. Siły Powietrzne Turcji (Türk Hava Kuvvetleri) wysłały na Słowację trzy samoloty myśliwskobombowe F-4E-2020 Terminator (73-1021, 73-1025, 77-0285) z 1nci 111 Filo „Panter” z bazy Eskiskehir. Są to bardzo ciekawe maszyny, będące głęboko zmodernizowanymi wielozadaniowymi myśliwcami F-4E Phantom II. Przenoszą one m.in. zasobniki aktywnych zakłóceń radioelektronicznych Elta EL/L-8222 oraz dysponują integralnym systemem walki elektronicznej Mikes (Aselsan) AN/ALQ-178V3, a także są uzbrojone w samonaprowadzające się pociski przeciwradiolokacyjne AGM-88 HARM. Do bazy w Sliaču dotarły 19, do ćwiczenia zaś włączyły się 23 kwietnia. Personel naziemny oraz wyposażenie przywiozły dwa samoloty transportowe C-160D Transall (68-020, 69-035) z 12nci HUAÜ/221 Filo „Esen“ z bazy Kayseri-Erkicet. W czasie lotu na Słowację uzupełniały one paliwo z samolotu tankowania powietrznego KC-135R Stratotanker (62-3539) z 10nci/101 Filo „Asena“ z bazy Incirlik-Adana. Maszyny te, po pozostawieniu ładunku i pasażerów, jeszcze tego samego dnia odleciały do Turcji. Odlot także zabezpieczały dwa C-160D Transall (68-020, 69-036) i KC-135R Stratotanker (57-2609). Siły Powietrzne Królestwa Hiszpanii (Ejercito del Aire) planowały przysłać do Sliaču wielozadaniowe samoloty myśliwskie EF-18A/B+ Hornet, ale ostatecznie z tego zamiaru zrezygnowały, podobnie jak i Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych (US Air Force), które do ćwiczenia „MACE XIII” miały skierować strategiczny bombowiec B-52H Stratofortress.