Edredon
Maksymilian Dura
Edredon
– polski bezzałogowy pojazd nawodny
Od kilkunastu lat w różnych krajach trwają prace nad bezzałogowymi pojazdami nawodnymi, które pozwoliłyby przejąć część zadań, wykonywanych przez platformy załogowe w portach i na wodach przybrzeżnych. Wszystko wskazuje na to, że w połowie 2012 roku taki pojazd będzie gotowy również w Polsce.

Jednym z najciekawszych dla marynarzy eksponatów wystawianych na tegorocznym MSPO w Kielcach był Edredon, czyli zbudowany na bazie łodzi hybrydowej RIB (Rigid – Inflatable Boat) bezzałogowy pojazd nawodny (USV – Unmanned Surface Vessel). Powstał on w latach 2009–2011, w ramach projektu rozwojowego „Bezzałogowa wielowariantowa platforma pływająca dla zabezpieczenia działań morskich służb państwowych”, finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Prace były realizowane przez konsorcjum, w skład którego wchodziły: Akademia Marynarki Wojennej z Gdyni, Politechnika Gdańska oraz firma Sportis S.A. Pojazdy takie mają wiele zastosowań, wykonując swoje misje samodzielnie lub we współdziałaniu ze znajdującymi się w pobliżu okrętami, śmigłowcami i stacjami brzegowymi. Ich odbiorcą jest nie tylko wojsko, ale również służby cywilne i straż graniczna. Ta wielozadaniowość stała się standardem w większości opracowywanych na świecie konstrukcjach tego typu i dotyczy również Edredona. I pomimo, że jest on budowany z myślą o perymetrycznej ochronie oraz monitorowaniu sytuacji nawodnej i podwodnej wskazanych akwenów i obiektów krytycznych (przede wszystkim portów, red, kotwicowisk i rejonów przybrzeżnych), to jednak zastosowane rozwiązania pozwalają w razie potrzeby na rozszerzenie tych zadań o np. operacje SAR, rozpoznanie i usuwanie skażeń, zwalczanie min, ochronę sił własnych, precyzyjne wykonywanie uderzeń oraz zwalczanie okrętów podwodnych. Edredon nie jest jeszcze w pełni gotowym systemem, a jedynie demonstratorem technologii. Aktualnie, w ramach kolejnego projektu rozwojowego „Zintegrowany system planowania perymetrycznej ochrony i monitoringu morskich portów i obiektów krytycznych oparty o autonomiczne bezzałogowe jednostki pływające”, poza testami pojazdu, opracowywane są również: stanowisko planowania misji, walidacji oraz weryfikacji działań USV zapewniające autonomiczne (programowane) działanie pojazdu w zmieniającym się środowisku i zmiennej sytuacji nawigacyjnej oraz hydrometeorologicznej, stanowisko dowodzenia i kontroli działań USV, system łączności (integrujący systemy nawigacyjne, monitorujące i komunikacyjne oraz uwzględniający szyfrowanie sygnałów sterujących), a także budowany jest symulator do szkolenia obsługi systemu. Sterowanie pojazdem odbywa się z mobilnego stanowiska dowodzenia umieszczonego w łatwym do transportu kontenerze. Drugi etap projektu ma zostać zakończony w listopadzie 2012 roku. Pomimo że nie powinno się rozgraniczać realizowanych w nim zadań, które są przecież wykonywane równolegle, to patrząc z boku można w nich wyróżnić: dalsze prace nad samym pojazdem, sterowaniem jego ruchem i systemami pokładowymi, przekazywaniem informacji i oprogramowaniem misji.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 10/2011