Fiat 3000 w Wojsku Polskim

Jędrzej Korbal

Pierwsze sygnały o badaniu Fiata 3000 w Polsce sięgają drugiej połowy lat dwudziestych i dotyczą wersji A, uzbrojonej w dwa cekaemy. Wiadomo, że jeden pojazd tego typu został przez stronę polską zakupiony i poddawany licznym testom, jednak jego historia wymaga przeprowadzania dokładniejszych badań i odrębnego opracowania. Kolejna odsłona opowieści o Carro d'assalto FIAT rozpoczynała się w połowie września 1931 roku, kiedy Szef Departamentu Zaopatrzenia Inżynierii (DZI) przesłał do Szefa I Oddziału SG sprawozdanie z przebiegu prób włoskiego czołgu Fiat 3000 B produkcji turyńskiego koncernu.

Badanie czołgu Fiat 3000 B przeprowadzono w ramach Doświadczalnej Grupy Pancerno-Motorowej w dniach 20-21 lipca 1931 roku. Dalszy sprawdzian realizowano w formie marszu na trasie Modlin–Płock–Lipno–Włocławek kontynuowano między 5 a 8 sierpnia, po czym sporządzono kompleksowe sprawozdanie z prób. W skład niewielkiej komisji doświadczalnej weszli m.in: mjr Wilczewski (dowódca ww. grupy), kpt. Gundlach (kierownik Biura Konstrukcji Broni Panc. WIBI). Ciężar pojazdu przedstawionego przez Włochów do prób według oświadczenia producenta, tj. bez załogi i uzbrojenia, wynosił 5500 kg, zatem wyraźnie mniej niż francuski pierwowzór Renault FT modèle 1917. Nacisk jednostkowy na cm²0,58 kg, a punkt ciężkości przesunięty był w tym o 35 cm względem geometrycznego środka taśmy gąsienicy. Wszystkie spośród 42 płyt gąsienicowych wykonano z tłoczonej blachy stalowej grubości 4 mm, do których za pomocą sześciu nitów mocowano szyny prowadzące ogniwa po rolkach. Jednostką napędową był czterocylindrowy silnik ustawiony poprzecznie w stosunku do podłużnej osi czołgu o pojemności 6,24 litra. Nominalna moc jednostki wynosiła 60-63 KM przy 1500-1700 obr./min, była to więc jednostka znacznie mocniejsza od standardowego silnika Renault 18CV o mocy 35 KM przy 1500 obr./min. stosowanego w polskich „renówkach”.

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia nr specjalny 4/2018