Flota Bałtycka podczas kampanii wrześniowej

Ryszard Jędrusik

Przed wojną dowództwo WMF ZSRR (Wojenno-Morskoj Fłot – Marynarka Wojenna) opracowywało plany wojenne, wychodząc z założenia, że w nadchodzącym konflikcie najważniejszy będzie kierunek zachodni, a Bałtyk będzie głównym teatrem działań bojowych na morzu. Do chwili podpisania radziecko-niemieckiego paktu o nieagresji 23 sierpnia 1939 roku nazywanego też paktem Ribbentrop-Mołotow za a głównego przeciwnika uznawano Niemcy, oczekując przy tym, że do wojny przeciwko ZSRR wciągnięte zostaną również Polska i Finlandia. Nie wykluczano też możliwości wystąpienia w bloku z Niemcami, Estonii, Łotwy, jak też i Szwecji. Przewidywana była również możliwość włączenia się do konfliktu państw posiadających silne floty (najwyraźniej wpływ na to miały doświadczenia wojny domowej w 1918-1920 roku, kiedy okręty wojenne Anglii, Francji, Japonii i USA stacjonowały w rosyjskich portach i brały udział w walkach: atak Kronsztadu przez angielskie kutry torpedowe, wspieranie estońskiej armii z walkach z Armią Czerwoną w Estonii).

We wrześniu 1939 roku Flota Bałtycka posiadała dwa okręty liniowe, krążownik, dwa lidery (przewodniki flotylli niszczycieli), pięć starych i cztery nowe niszczyciele, 38 okrętów podwodnych, jeden nawodny stawiacz min, 16 dozorowców, patrolowców, 62 kutry torpedowe i 29 kutrów patrolowych. Trzon floty stanowiła eskadra Floty Bałtyckiej złożona z dwóch zespołów. W skład pierwszego wchodziły pancerniki Marat i Oktiabr'skaja Riewolucija z 3. dywizjonem niszczycieli starego typu Nowik – Karl Marks, Wołodarskij, Engiels i Artiem. Drugim był zespół Sił Lekkich – krążowniki Kirow i Maksim Gorkij[1](ostatni przechodził próby zdawczo-odbiorcze), grupa liderów (Leningrad i Minsk) oraz 1. dywizjon niszczycieli nowych jednostek projektu 7 – Gniewnyj, Gordyj, Striemitielnyj i Smietliwyj.

[1]    Krążowniki projektu 26, opracowanego przy wydatnej pomocy specjalistów włoskiej stoczni Ansaldo – przyp. aut.

Pełna wersja artykułu w magazynie TWH nr specjalny 4/2016