Flota linii lotniczych 2014
Jerzy Liwiński
Flota linii lotniczych 2014
W liniach lotniczych na świecie jest użytkowanych 25,9 tys. samolotów komunikacyjnych. Posiadają jednorazową zdolność przewozową 3,6 mln pasażerów i 90 tys. ton ładunków. Najpopularniejszymi samolotami są Boeingi 737, Airbusy serii A320 i Boeingi 777, a wśród maszyn regionalnych Embraery E-Jets oraz turbośmigłowe Bombardiery Dash 8/Q i ATR 42/72. W okresie ostatnich dwunastu miesięcy do służby liniowej weszło 1400 nowych samolotów, a 1000 egzemplarzy najstarszych wersji zostało wycofanych. Największymi flotami dysponują linie amerykańskie: Delta (749 szt.), United Airlines (708), American Airlines (617) i Southwest (594).
Komunikacja lotnicza to najnowocześniejsza i najszybciej rozwijająca się dziedzina transportu, ale wymaga dużych nakładów kapitałowych i wysoko wykwalifikowanego personelu. Odgrywa kluczową rolę w rozwoju państw i wspieraniu ich długoterminowego wzrostu gospodarczego oraz ułatwia integrację gospodarek krajowych z globalną. Duża prędkość przemieszczania, wysoki komfort podróży, bezpieczeństwo i spełnianie wymogów ekologicznych w zakresie hałasu i emisji spalin to główne kryteria jej działalności. Obecnie transportem lotniczym przewozi się rocznie ponad 3 mld ludzi i 50 mln ton ładunków, a same tylko średnie i duże samoloty komunikacyjne wykonują dziennie 90 tys. rozkładowych rejsów. Długoterminowe prognozy rynku szacują, że w ciągu najbliższych 20 lat, ruch lotniczy zwiększy się trzykrotnie, a do jego zabezpieczenia będzie konieczne podwojenie obecnie użytkowanej floty. Na świecie w powietrzu, w każdej chwili, znajduje się 10-15 tys. samolotów komunikacyjnych.
Flota linii lotniczych w statystyce
W lipcu 2014 r. w liniach lotniczych na świecie było użytkowanych 25,9 tys. samolotów komunikacyjnych, o pojemności 14 i więcej miejsc lub zabierających ekwiwalentny ładunek cargo (o masie startowej powyżej 6 t). Liczba ta nie uwzględnia samolotów bazowanych w centrach konserwacji oraz użytkowanych przez firmy na własne potrzeby. Największą liczbą samolotów dysponują przewoźnicy z Ameryki Północnej – 8,0 tys. szt. (31% światowej floty). W Europie i państwach byłego ZSRR jest użytkowanych łącznie 6,6 tys., w Azji i na wyspach Pacyfiku – 6,9 tys., w Ameryce Południowej – 2,0 tys., w Afryce – 1,3 tys. i na Bliskim Wschodzie – 1,1 tys. szt.
W okresie ostatnich dwunastu miesięcy do służby liniowej weszło 1400 nowych samolotów, w tym m.in.: Boeing 737NG (430 szt.), Airbus A320 (350), Airbus A330 (100), Airbus A321 (100), Boeing 777 (100), a także Embraer 190 (45), ATR 72 (65) i Bombardier Q400 (30). Natomiast z eksploatacji zostały wycofane kilkudziesięcioletnie samoloty, charakteryzujące się zwiększonym zużyciem paliwa, w tym m.in: Boeing 737 Classic (100 szt.), Boeing 747 (65), Boeing 757 (45), Boeing 767 (45), Boeing MD-80 (30), McDonnell Douglas DC-9 (30), Airbus A300 (20), Bombardier CRJ 100/200 (80) i Embraer ERJ (30).
W rankingu linii lotniczych pod względem wielkości floty w pierwszej dziesiątce znajduje się aż ośmiu przewoźników ze Stanów Zjednoczonych i dwóch chińskich. Największymi flotami dysponują: Delta Air Lines – 749 szt. (w tym: B757 – 151, MD-80 – 117, B737 – 103, B767 – 95, B717 – 26, B777 – 18, B747 – 16, MD-90 – 65, A320 – 69, A319 – 57 i A330 – 32), United Airlines – 708, American Airlines – 617, Southwest – 594 i China Southern – 594. Dużo samolotów mają europejscy przewoźnicy: Lufthansa – 300, Ryanair – 297, British Airways – 263, Air France – 241, Turkish Airways – 233 i easyJet – 202. Największymi flotami samolotów towarowych dysponują linie kurierskie FedEx Federal Express (349) i UPS United Parcel Service (237).
W rankingu producentów pierwsze miejsce zajmuje amerykański Boeing – 10 267 maszyn w eksploatacji (udział w rynku 40%). Liczba ta obejmuje 700 samolotów McDonnell Douglas, wyprodukowanych do 1997 r., tj. do czasu przejęcia aktywów firmy przez Boeinga. Drugie miejsce zajmuje Airbus – 7339 samolotów (27%), a kolejne: kanadyjski Bombardier – 2173, brazylijski Embraer – 1871, francusko-włoski ATR – 841, ukraiński Antonow – 564, brytyjski BAE Systems – 511, amerykański Hawker Beechcraft – 463 i holenderski Fokker – 303. Należy nadmienić, że lider rankingu Boeing samoloty komunikacyjne z napędem odrzutowym wytwarza seryjnie od 1958 r. (do 30 czerwca 2014 r. zbudował 16 473 szt.), a Airbus od 1974 r. (8608 szt.).
W liniach lotniczych jest użytkowanych 150 różnych typów i wersji samolotów. W jednostkowych egzemplarzach są eksploatowane, m.in.: Antonow An-38, An-158, An-225, Iliuszyn Ił-62, Ił-96, Ił-114, Lockheed L-188 Electra, C-130 Hercules, Boeing 747SP, Douglas DC-8, NAMC YS-11, Fokker F28, Convair 640 i GAF Nomad.
W okresie ostatnich dwunastu miesięcy zakończyła się eksploatacja samolotów Lockheed L-1011 Tristar. Były to trzysilnikowe samoloty zabierające na pokład 230-300 pasażerów i dysponujące zasięgiem 9,7 tys. km. W latach 1968-1984, w kilku wersjach rozwojowych, zbudowano łącznie 250 szt. Samolot nie odniósł jednak komercyjnego sukcesu, przez co po zakończeniu jego produkcji Lockheed wycofał się z cywilnego rynku.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 10/2014