Guardia di Finanza

Erik Bruijns, Mark de Greeuw

Guardia di Finanza

– obrońcy włoskich granic

Włoskie granice lądowe mają 1900 km długości, linia brzegowa to kolejne 7600 km. Łącznie daje to spory obszar, jaki należy nadzorować w celu wykrywania nielegalnych działań, takich jak przemyt czy imigracja bez nadzoru. Poza tym włoski rząd bardzo angażuje się w różne wspólne operacje, mające na celu ochronę granic europejskich. Wyzwania te podejmuje Guardia di Finanza, jedna z wielu włoskich agencji, której celem jest ochrona obywateli. Z uwagi na zakres wykonywanych zadań Guardia di Finanza to trzeci pod względem wielkości użytkownik sprzętu takiego jak pojazdy lądowe, łodzie, śmigłowce i samoloty.

Guardia di Finanza została założona 5 października 1774 r. jako Legion Lekkiej Piechoty, którego zadaniem miała być ochrona Włoch przed przemytnikami i przestępczością. W czasie istnienia tego organu porządku publicznego, rozszerzono zakres działań, jakie wykonywał. W 1862 r. przekształcono formację w Korpus Straży Granicznej (Corpo delle Guardie Dogonali). Główne jego zadanie koncentrowało się na monitorowaniu formalności celnych. Kilka lat później, w 1881 r., jednostkę przeformowano w Corpo della Regia Guardia di Finanza, co stanowiło pierwszy krok ku temu, by istniała w kształcie w jakim działa do dziś. Koncentrując się coraz bardziej na kwestiach likwidacji przemytu oraz łamania prawa finansowego korpus współpracuje również z funkcjonariuszami dbającymi o przestrzeganie prawa oraz bezpieczeństwo publiczne.

Na początku XX wieku Korpus stał się jednostką wojskową, co oznaczało także jego zaangażowanie w obie wojny światowe, w czasie których jego sztandarowi przypisano 18 nagród. W czasie całkowitej reorganizacji sił policyjnych we Włoszech w 1919 r. Korpusowi nadano obecną nazwę: Royal Guardia di Finanza. Powojenna rekonstrukcja, rozwój ekonomii, handel międzynarodowy i jego liberalizacja stanowiły pierwsze oznaki procesu integracji europejskiej, co z kolei prowadziło do zmian we włoskim systemie podatkowym. Reformy opodatkowania bezpośredniego doprowadziły do znaczących zmian w systemie ścigania przestępstw podatkowych.

Z uwagi na obszar działania na północy Włoch, w pobliżu granic ze Szwajcarią i Austrią, wysoko w Alpach oraz Dolomitach, Guardia di Finanza zawsze brała także udział w wysokogórskich operacjach ratunkowych. Patrole granic i szlaków w dzień i w nocy na tych wysoko położonych obszarach stały się kolejnym zadaniem korpusu, wkrótce przekształcając się w osobną specjalność. Z powodu mniejszej liczby działań niezgodnych z prawem w tym rejonie, Guardia di Finanza mogła skupić się na operacjach ratownictwa górskiego, a wraz z rozwojem doświadczeń założono tego typu jednostkę ratowniczą (Soccorso Alpino della Guardia di Finanza). By utrzymać zdolność do pracy w ramach tej wąskiej specjalizacji na najwyższym poziomie należało oczywiście zakupić śmigłowce. W lutym 1954 r. została założona Służba Powietrzna (Servizio Aereo di Guardia di Finanza), natomiast w 1955 r. do służby weszły dwa śmigłowce Agusta Bell AB-47G. Wkrótce dołączyło do nich kolejne 6 maszyn. To zapewniło także wsparcie w morskich operacjach przeciwko przemytnikom, ponieważ intensywność przemytu w owym czasie intensywnie narastała. Ta wstępna partia śmigłowców została pomalowana w charakterystyczne, niebieskie barwy, a gdy jednostka kontynuowała poszukiwanie swojej tożsamości w późniejszym okresie, malowanie zmieniono na żółte.

Struktury
Guardia di Finanza to włoski organ porządku publicznego działający z ramienia Ministerstwa Ekonomii i Finansów. W ramach jego działalności jest zatrudnionych około 65 000 mężczyzn i kobiet, z czego około 10% pracuje w ramach komponentu lotniczego. W skład tego komponentu wchodzą dwa dalsze typy jednostek: Sezioni Aeree oraz Sezioni Aeree di Manovra. Stacjonują one w ponad piętnastu bazach, na całym terenie Włoch, włączając w to Sardynię i Sycylię i są one wyposażone w śmigłowce. Każda jednostka lata na dwóch typach śmigłowców przeznaczonych do różnych zadań. Z tych baz tylko dwie – jedna zlokalizowana w Venegone, druga w Bolzano – specjalizują się w ratownictwie górskim.

20 km na południe od Rzymu w Pratice jest zlokalizowane Centro di Aviazione, składające się z grup lotniczych: 1° Gruppo Aereo oraz 2° Gruppo Aereo. 1° Gruppo odpowiada za utrzymanie sprawności oraz przeglądy śmigłowców Guardia di Finanza. Praktycznie rzecz biorąc cała obsługa drugiego, a nawet czasem trzeciego poziomu – czyli ta, która jest zwykle prowadzona przez producenta maszyn – jest prowadzona w bazie w Pratica di Mare. 2° Gruppo zajmuje się logistyką oraz szkoleniem nowych jednostek. Jeżeli na przykład do służby w danej bazie jest wprowadzana nowa maszyna, to właśnie 2° Gruppo zajmuje się całym procesem szkolenia i zapewnia płynną przesiadkę na nowy typ. Z tego powodu w 2° Gruppo służy każdy ze śmigłowców, jakie obecnie pozostają w aktywnym użytku. By być zdolnym do wypełniania zadań operacyjnych, w Pratica di Mare stacjonuje również zwykła jednostka Sezioni Aeree.

W Pratica di Mare bazuje też jedyna jednostka Guardia di Finanza, która lata na samolotach. Powietrzno-Morska Grupa Poszukiwawcza – GEA (Gruppo Esplorazione Aeromarittima) została założona 1 stycznia 2000 r. i od tamtego czasu brała udział w wielu operacjach. Z uwagi na zwiększony obszar działania samolotów, jednostka ta bierze udział w operacjach na całym obszarze Morza Śródziemnego, nawet w znacznej odległości od włoskiego terytorium, walcząc z nielegalnymi imigrantami i przemytnikami narkotyków.

Przed założeniem GEA, Guardia di Finanza także latała na samolotach. Wraz z wprowadzeniem do służby w 1990 r. maszyn Piaggio P-166DL3 jednostka zwiększyła ilość operacji na wodach otaczających bazę, i mogła polegać na własnym sprzęcie w trakcie wykonywania powierzonych zadań. Wcześniej Guardia di Finanza korzystała z pomocy Sił Powietrznych Włoch i ich samolotów Beechcraft C-45, w celu wykonywania działań związanych ze zwalczaniem nielegalnej aktywności na obszarach morskich.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 2/2014