Historia i rozwój radzieckich sił podwodnych. Okres: lata 1930-1945 (duże okręty podwodne typu Prawda i typu K)

Ryszard Jędrusik

Koniec wojny domowej dla floty okazał się dość smutny. Chociaż większość okrętów, odziedziczonych przez bolszewików na Bałtyku z cesarskiej Floty Bałtyckiej ocalała z wojennej pożogi, ich stan był godny pożałowania. Nowa władza nie posiadała środków na ich modernizację i wyremontowanie, w wyniku czego rozpoczęła się masowa kasacja okrętów. Do końca lat 20. w skład MSBM (Morskie Siły Morza Bałtyckiego – w tym czasie oficjalna nazwa Floty Bałtyckiej) wchodziły trzy pancerniki typu Sewastopol, krążownik Profintern (niedokończony krążownik Swietłana), szkolny krążownik Aurora, kilka niszczycieli typu Nowik, przestarzałe torpedowce, okręty podwodne typu Bars, patrolowce i jednostki pomocnicze. Znaczna część okrętów była przestarzała lub wymagała modernizacji lub zamiany nowymi jednostkami.

Podstawą koncepcji obronnej na Bałtyku była obrona podejść do Zatoki Fińskiej przed napaścią sił Ententy (lub zwalczanie okrętów nieprzyjaciela, które przedarły się pod Kronsztadt – linia latarni morskichSzepielew–Stirsuden). Tutaj miały przywitać nieprzyjaciela pancerniki wspierane przez lekkie siły floty, lotnictwo i artylerię nabrzeżną.

W wyobrażeniu radzieckich teoretyków bój z eskadrą Ententy miał być serią kolejnych ataków (tzw. uderzenie skoncentrowane) i duże okręty podwodne miały odegraćw tej bitwie pierwszoplanową rolę. Manewrowanie wrogiej eskadry byłoby bardzo utrudnione przez pola minowe, wystawione przez radzieckie okręty, zaraz na początku konfliktu. Chociaż były znane wady konstrukcyjne pancerników typu Sewastopol, stanowiły one trzon floty zabezpieczający operacje małej wojny. Ten kapitał należało wykorzystać. Właśnie dlatego były potrzebne szybkie duże okręty podwodne, zdolne do pływania z eskadrą i współdziałania.

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia nr specjalny 4/2017