151. Eskadra Myśliwska we wrześniu 1939 roku
Łukasz Łydżba
Artykuł przedstawia dzieje 151. EM latającej na PZL-ach P.7a w ramach Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew”. Na samolotach z mocno wyeksploatowanymi silnikami zadaniem eskadry było zwalczanie samolotów Luftwaffe, wykonywanie lotów rozpoznawczych, eskortowanie własnych samolotów rozpoznawczych. Eskadra w pełni mogła się wywiązać z wykonywania lotów rozpoznawczych. W trakcie walk z Luftwaffe, ognia z ziemi, wypadku eskadra straciła jednego zabitego pilota i pięć samolotów. Poniższy artykuł przedstawia wrześniową historię tych dzielnych pilotów
151. EM została powołana do życia rozkazem z 19 lipca 1937 roku, który nakazywał stworzenie w 5. Pułku Lotniczym dwueskadrowego Dywizjonu Myśliwskiego. Eskadra razem ze 152. EM w listopadzie 1937 roku weszła w skład III/5 Dywizjonu Myśliwskiego stacjonującego na podwileńskim Porubanku. Na swoje wyposażenie otrzymała samoloty PZL P.7a. Etatowo miała ich 10. Dowódcą 151. EM został por. pil. Józef Brzeziński, który dowodził nią również w czasie kampanii wrześniowej.
Sierpniowa mobilizacja 1939 roku w III/5 Dywizjonie Myśliwskim została przeprowadzona na lotnisku Porubanek koło Wilna. Major Edward Więckowski tak opisał mobilizację swojej jednostki:
Mobilizacja dla III/5 p. lotn. rozpoczęła się w Wilnie na lotnisku Porubanek. Alarm został zarządzony 24.VIII.1939 r. o godz. 4.30, natomiast zarządzeń do mobilizacji dywizjon nie otrzymał. Na interwencję moją u d-cy D.O. Woj. Wilno została zarządzona mob. dla III/5 p. lotn. dnia 24.VIII. o godz. 9.30. Brak było zarządzeń Mob. z D.O.K. III dla III/5 p. lotn. (najprawdopodobniej przez przeoczenie w Mob. D.O.K. III). Po otrzymaniu rozkazu dla mobilizacji wydałem d-com 151. esk., 152. esk., 53. esk. i pododz. port. (pododdziałowi portowemu) rozkaz Mob. naznaczając godzinę & 1 godzinę 10.30.
Eskadry przystąpiły do Mob. w myśl elaboratu Mob. Rzuty powietrzne odeszły na lotniska alarmowe w czasie przewidzianym w elaboracie t. j. w ciągu jednej godziny.
Rzuty kołowe zostałe formowane przez d-ców eskadr i osiągnęły nakazane czasy elaboratem Mob.
Trudności w mobilizacji pododdziały nie miały żadnych. Dnia 25.VIII dywizjon III/5 p. lotn. w składzie dr. d-cy 151 esk. i 152. esk. osiągnął w całości gotowość bojową na lotnisku alarmowym w m. Jaszuny (..).[1]
[1]6 E. Więckowski, Sprawozdanie z działań wojennych III/5 Dywizjonu Myśliwskiego, IPMS LOT. A.II/6/1a/1, s. 1–4.
Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia nr specjalny 6/2024