Siły Powietrzne i Kosmiczne Sił Obronnych Izraela
Martin Pospíšil, Michal J. Stolár
Siły Powietrzne i Kosmiczne
Sił Obronnych Izraela
(cz. I)
Od chwili powstania Siły Powietrzne Izraela odgrywały decydującą rolę w systemie obronnym państwa, a dzięki jakości wyszkolenia i śmiałym operacjom zdobyły sobie uznanie na całym świecie. Kluczem ich sukcesu, ale także innych częściskładowych Sił Obronnych Izraela – Sił Lądowych i Sił Morskich, była i jest konieczność wspólnej obrony przed nieprzyjaciółmi „opierając się plecami o morze”. Rezygnacja z oporu nie jest możliwa, ponieważ klęska oznaczałaby upadek państwa i koniec dla jego obywateli. Ta właśnie motywacja była, jest i będzie„tajną” bronią Izraelczyków.
Historia izraelskiego lotnictwa rozpoczęłasię na długo przed powstaniem nowoczesnegoIzraela. Palestyński aeroklub przeprowadzałjuż od końca lat trzydziestychubiegłego wieku operacje wspierające działaniapartyzanckie żydowskich osadników– jego sportowe samoloty prowadziły rozpoznanie i realizowały zadania łącznikowe.Służba Lotnicza (Szerut Awir) nielegalnychżydowskich sił zbrojnych – Hagany, powstałajuż w listopadzie 1947 r., na dwa tygodnie przed głosowaniem w Organizacji NarodówZjednoczonych w sprawie rozdzieleniaPalestyny na dwa państwa – żydowskiei arabskie (29 listopada 1947 r.). Jej samoloty, głównie British Taylorcraft Auster, wcześniejużywane przez Siły Powietrzne WielkiejBrytanii, utrzymywały łączność pomiędzyokrążonymi, izolowanymi osiedlami żydowskimi, zaopatrując je w leki, amunicję, żywność,czy też przywożąc uzupełnienia personelui ewakuując rannych.
Wojna o niepodległość 1948–1949Polityczne zwycięstwo na forum międzynarodowym, umożliwiające powstanie państwa Izrael bynajmniej nie oznaczało,że przetrwa ono wojskową interwencjęarabskich sąsiadów. W tym celu należałopowołać do życia siły zbrojne z prawdziwegozdarzenia, zapewnić im uzbrojenie i sprzęt oraz wyszkolenie. Proklamowanie14 maja 1948 r. niepodległości Izraela oznaczałoniemal natychmiastowe rozpoczęcieinwazji pięciu państw arabskich – Egiptu,Syrii, Libanu, Jordanii i Iraku. Praw do samostanowieniaod razu trzeba było strzecz bronią w rękach. Pod izraelskim sztandaremudało się zgromadzić wielu lotnikówochotnikówżydowskiego pochodzenia zeStanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii,Południowej Afryki i Francji, ale także zbiegówz Armii Czerwonej oraz bojownikówidealistówi zwykłych najemników, który dalipoczątek siłom powietrznym. Podobną mieszankąbył sprzęt latający – od samolotówmyśliwskich Avia S-199 z Czechosłowacji,North American P-51 Mustang ze StanówZjednoczonych po Supermarine Spitfireznalezione na brytyjskich złomowiskachi zestrzelone maszyny państw arabskich.Już 29 maja 1948 r. czwórka myśliwców Avia 199 zatrzymała koło Aszdod marszEgipcjan na Tel Awiw. W kolejnych dniachbroniły one izraelskich miast i osiedliprzed nalotami. Systematycznie do Izraelatrafiały kolejne samoloty – szkolne NorthAmerican Harvard i – znów z Czechosłowacji– Supermarine Spitfire. Także uprzedniozdemilitaryzowane, zakupione w StanachZjednoczonych ciężkie samoloty bomboweBoeing B-17 Flying Fortress, które przeleciałydo czeskiego Žatca, gdzie ponownie jeuzbrojono i skierowano od razu na bombardowanieKairu. Do ogłoszenia zawieszeniabroni w 1949 r. zestrzelono siedemnaściearabskich samolotów oraz sześć brytyjskichtracąc przy tym trzydziestu jeden lotników.
Wojna o niepodległość 1948–1949Polityczne zwycięstwo na forum międzynarodowym, umożliwiające powstanie państwa Izrael bynajmniej nie oznaczało,że przetrwa ono wojskową interwencjęarabskich sąsiadów. W tym celu należałopowołać do życia siły zbrojne z prawdziwegozdarzenia, zapewnić im uzbrojenie i sprzęt oraz wyszkolenie. Proklamowanie14 maja 1948 r. niepodległości Izraela oznaczałoniemal natychmiastowe rozpoczęcieinwazji pięciu państw arabskich – Egiptu,Syrii, Libanu, Jordanii i Iraku. Praw do samostanowieniaod razu trzeba było strzecz bronią w rękach. Pod izraelskim sztandaremudało się zgromadzić wielu lotnikówochotnikówżydowskiego pochodzenia zeStanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii,Południowej Afryki i Francji, ale także zbiegówz Armii Czerwonej oraz bojownikówidealistówi zwykłych najemników, który dalipoczątek siłom powietrznym. Podobną mieszankąbył sprzęt latający – od samolotówmyśliwskich Avia S-199 z Czechosłowacji,North American P-51 Mustang ze StanówZjednoczonych po Supermarine Spitfireznalezione na brytyjskich złomowiskachi zestrzelone maszyny państw arabskich.Już 29 maja 1948 r. czwórka myśliwców Avia 199 zatrzymała koło Aszdod marszEgipcjan na Tel Awiw. W kolejnych dniachbroniły one izraelskich miast i osiedliprzed nalotami. Systematycznie do Izraelatrafiały kolejne samoloty – szkolne NorthAmerican Harvard i – znów z Czechosłowacji– Supermarine Spitfire. Także uprzedniozdemilitaryzowane, zakupione w StanachZjednoczonych ciężkie samoloty bomboweBoeing B-17 Flying Fortress, które przeleciałydo czeskiego Žatca, gdzie ponownie jeuzbrojono i skierowano od razu na bombardowanieKairu. Do ogłoszenia zawieszeniabroni w 1949 r. zestrzelono siedemnaściearabskich samolotów oraz sześć brytyjskichtracąc przy tym trzydziestu jeden lotników.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 1/2010