JSS
Tomasz Grotnik
JSS – holenderska recepta
na pomoc flocie, i nie tylko
Coraz częściej mamy okazję informować o pojawiających się w składach flot całego świata okrętach uniwersalnych, łączących w swej konstrukcji i zadaniach cechy dotąd charakterystyczne dla jednostek kilku klas starszych generacji. Jest to typowy skutek powszechnie poszukiwanych oszczędności w zbrojeniach, a także przeniesienia środka ciężkości operacji morskich z wód oceanicznych na przybrzeżne – dodajmy jednak, że zwykle bardzo odległe od własnych...
W październiku 2005 r. haskie ministerstwo obrony rozpoczęło program Marinestudie 2005. Był to pakiet propozycji składu sił morskich (Koninklijke Marine), zawierający idee jednostek jak najlepiej dostosowanych do pełnienia perspektywicznych zadań. Wśród nich znalazł się Joint logistic Support Ship – JSS, czyli „wspólny okręt wsparcia logistycznego”.
Zmiana wachty
Program JSS obejmował projektowanie i budowę zaopatrzeniowca uniwersalnego, i zastąpienie nim w linii starego zbiornikowca floty Hr.Ms. Zuiderkruis. Przewidziano wówczas, że JSS wejdzie do służby w 2012 r. W czerwcu 2006 r., oczekując jeszcze na aprobatę parlamentu dla programu JSS, zainicjowano prace koncepcyjne. Wkrótce okazało się też, że z powodu ograniczeń budżetowych, odbiór okrętu przez flotę może nastąpić z 2–3-letnim opóźnieniem. Tymczasem z analiz prowadzonych w ramach Marinestudie 2005 wynikało, że coraz częściej jednostki działają bardzo blisko wybrzeża, wspierając akcje lądowe, aż do rozwinięcia operacji w głębi lądu. Oznacza to nie tylko konieczność zapewnienia możliwości transportu sił i środków, lecz także wsparcia logistycznego z morza w początkowej fazie działania sił lądowych. W związku z tym Marinestudie rekomendowało budowę następcy Zuiderkruisa w konfiguracji umożliwiającej zaspokojenie takiej potrzeby, ze szczególnym uwzględnieniem operacji lotniczych z udziałem śmigłowców. Tym samym funkcje JSS obejmą: transport strategiczny, uzupełnianie zapasów płynnych i stałych zespołów okrętowych za pomocą dwóch bomów RAS oraz zabezpieczenie działań wojsk na wybrzeżu. Wymagało to zaprojektowania jednostki zdolnej do przechowywania, przewozu, samozaładunku i wyładunku zapasów i techniki, wyposażonej ponadto w instalacje medyczne, techniczne i logistyczne, a także dodatkowe miejsca do zakwaterowania personelu (w zależności od charakteru misji), czy też ewakuowanych. Planowany okres eksploatacji JSS ma wynieść nie mniej niż 25 lat, dlatego jego konstrukcję dopasowano do zastosowania w szerokim spektrum konfliktów.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 2/2010