Karabin G.43

 

 Karabin G.43

 

 

 

 

Brak zamówienia nie wynikał, o dziwo, z braku doświadczenia zarówno w użytkowaniu, jak i konstruowaniu karabinów samopowtarzalnych. Wręcz przeciwnie – Niemcy należeli wraz z Francuzami do prekursorów tej klasy broni strzeleckiej. W ciągu 11 lat, od roku 1898 do 1909 wojsko przebadało i odrzuciło aż 17 modeli karabinów samopowtarzalnych konstrukcji Mausera z Oberndorfu, ryglowanych rozchylnymi ryglami w tylnej lub przedniej części zamka i uruchamianych odrzutem – lufy lub całej broni. To nie Mauser upierał się przy tej zasadzie  działania, tylko rządząca sprawami uzbrojenia armii Gewehrprüfungskommission, (Komisja Badawcza Broni Strzeleckiej, GPK). Komisja nie wierzyła w zalety mechanizmów uruchamianych przez pobranie gazów, wieszcząc straszliwe następstwa wywiercenia otworu w lufie broni. Obawiano się znacznego obniżenia wartości balistycznych wyrzucanego pocisku, erozji powiększającej otwór i w jej wyniku stałego powiększania strat energii gazów. To, że Browning w Ameryce i von Odkolek w Austrii zbudowali udane karabiny – i to nie samopowtarzalne, lecz maszynowe, w których ewentualne procesy tego typu powinny przebiegać jeszcze intensywniej – działające na zasadzie odprowadzenia gazów, niemieckich wojskowych nie przekonało. Przesąd wzbraniający wiercenia otworów w lufie wojskowej broni okazał się w Niemczech bardzo długowieczny – pierwsze krajowe konstrukcje z pobraniem gazów weszły do uzbrojenia dopiero w latach 40., gdy już cały świat przekonał się o ich zaletach.

Mission: Impossible
Niemcy używali w czasie I wojny światowej dwóch typów karabinów samopowtarzalnych, uruchamianego gazami pobieranymi przez boczny otwór w lufie Mondragona i mauserowskiego Fliegerselbstladekarabinera 16. Oba stanowiły... broń pokładową wczesnego lotnictwa wojskowego, skąd wyparły je karabiny maszynowe. Doświadczenia z Mondragonem zdawały się potwierdzać przesądy GPK – ale Mauser działający na zasadzie odrzutu całej broni z ryglowaniem rozchylnymi ryglami wcale nie działał lepiej. Oba trafiły do samolotów, bo w powietrzu nie było tyle pyłu, co w okopach, gdzie oba karabiny po prostu w ogóle nie działały. W latach 20. kadłubowa Reichswehra prowadziła potajemnie prace nad karabinami Hunneshagena, uruchamianymi gazami pobieranymi z wylotu lufy – ale z tłokiem wyrzucanym do przodu, który cięgłem obracał dwuramienną dźwignię, odwracającą kierunek działania układu gazowego i odpychającą w tył suwadło. Potem Mauser zaproponował karabin G35 Ernsta Altenburgera z zamkiem ryglowanym obrotowo – kolejny uruchamiany odrzutem całej broni, a Walther model A115 – nowatorską konstrukcję wykonaną, z szerokim użyciem części głęboko tłoczonych, ryglowany także przez obrót zamka. Urząd Uzbrojenia Wojsk Lądowych (Heereswaffenamt, HWA) odrzucił A115 od razu z uwagi na obecność otworów gazowych, odprowadzających gazy na pierścieniowy tłok otaczający lufę, a G35 po testach w jednostkach, do których Mauser wyprodukował partię 500 sztuk. W latach 30. żaden z proponowanych około tuzina karabinów samopowtarzalnych nie zyskał przychylności Wehrmachtu. Wreszcie zrobił się rok 1938, wybuch wojny w niedalekiej przyszłości nie ulegał wątpliwości, a wojsko nadal nie miało karabinu samopowtarzalnego – więc było równie pewne, że na tę nową wojnę jego żołnierze pójdą uzbrojeni w ten sam karabin Mausera systemu 98, z którym poprzednią przegrali ich ojcowie...

Wojna rozpoczęła się we wrześniu 1939 roku, ale dopiero po pokonaniu Francji HWA zaprosił Mausera, Walthera, Rheinmetall i Krieghoffa do przedstawienia prototypów nowych karabinów samopowtarzalnych. Wymagania techniczne pozostały te same co przez całe lata 30.: nabój karabinowy pełnej mocy i to z pociskiem sS, o zwiększonym zasięgu (a więc i ciśnieniu), żadnych otworów w lufie poza przewodem, żadnych elementów poruszających się przy strzelaniu na zewnątrz broni, a jeśli mechanizm automatycznego przeładowania zawiedzie, żołnierz musi mieć możliwość ręcznego przeładowywania broni – ale nie byle jak, tylko „w sposób identyczny z K.98k”. Rheinmetall i Krieghoff grzecznie podziękowały za zaszczyt udziału w konkursie, zostawiając ring wolny dla Mausera i Walthera. Nie wiemy z braku dokumentów, jak wyglądały dalsze ustalenia, ale trzeba zauważyć, że w obu prototypach zastosowano niemal identyczne rozwiązanie mechanizmu gazowego, korzystające z waltherowskiego tłoka pierścieniowego ożenionego z dyszą wylotową pomysłu duńskiego konstruktora Sorena Banga. Gazy wylatujące z lufy za pociskiem uchodziły do nakręconej na wylot lufy stożkowej nasadki i gdy pocisk zatkał wylot, były zawracane przez boczne kanały dyszy i kierowane na tłok. Tłok pod naporem gazów cofał się ok. 40 mm, póki nie odsłonił otworów upustowych w komorze gazowej, a pocisk nie wyleciał z urządzenia wylotowego, otwierając gazom drugą drogę ucieczki. Tu podobieństwa się kończyły. Karabin Mausera miał zamek Altenburgera, ryglowany przez obrót trzonu, zaś prototyp Walthera – zupełnie nowy zamek z ryglami rozchylnymi w przedniej części trzonu, podobny do układu Friberga-Kjellmana.