Kawanishi H6K (Mavis)
Leszek A. Wieliczko
Kawanishi H6K, przez aliantów nazywana Mavis, była pierwszą japońską łodzią latającą zdolną do wykonywania długodystansowych lotów zwiadowczych nad bezkresnymi obszarami Pacyfiku. W pierwszym okresie wojny H6K stanowiły podstawowy środek dalekiego rozpoznania Cesarskiej Marynarki Wojennej. Z upływem czasu zaczęły ustępować miejsca szybszym i silniej uzbrojonym łodziom latającym H8K. Wersje transportowe H6K były używane także w cywilnych liniach lotniczych.
Ograniczenia dotyczące zbrojeń morskich nałożone przez traktaty waszyngtoński i londyński spowodowały wzrost zainteresowania Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej (Dai Nippon Teikoku Kaigun) lotnictwem jako siłą ofensywną w wojnie na morzu. Ogrom Pacyfiku spowodował, że oprócz lotniskowców i lotnictwa pokładowego Sztab Generalny Marynarki Wojennej (Gunreibu) zwrócił uwagę na rozwój samolotów rozpoznawczych i uderzeniowych (bombowo-torpedowych) dalekiego zasięgu. Chodziło zarówno o maszyny kołowe, stacjonujące na lądzie, jak i łodzie latające. Te drugie były szczególnie przydatne na obszarach pozbawionych lotnisk, takich jak japońskie terytoria mandatowe (Mariany, Karoliny, Wyspy Marshalla). Niewielkie izolowane wyspy i atole były bowiem świetnymi bazami wypadowymi do prowadzenia działań rozpoznawczych nad rozległymi obszarami środkowego Pacyfiku, ale większość z nich nie nadawała się do budowy na tyle długich pasów startowych, aby mogły z nich operować ciężkie samoloty bombowe. Z powodzeniem natomiast mogły służyć jako kotwicowiska wodnosamolotów i łodzi latających.
17 marca 1933 roku firma Kawanishi Kōkūki KK (Samoloty Kawanishi) otrzymała z Kaigun Kōkū Honbu Gijutsubu (Wydziału Technicznego Głównego Biura Lotnictwa Marynarki Wojennej) zlecenie opracowania projektu łodzi latającej dalekiego zasięgu w ramach specyfikacji 8-shi ōgata hikōtei (wielka łódź latająca 8-shi). Nowy samolot miał zastąpić w przyszłości wszystkie eksploatowane wówczas przez Lotnictwo Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej (Dai Nippon Teikoku Kaigun Kōkūtai) rozpoznawcze łodzie latające: trzysilnikowe Typ 90 Wzór 1 (H3H1) i Typ 90 Wzór 2 (H3K1) oraz dwusilnikowe Typ 91 Wzór 1 (H4H1) i Typ 91 Wzór 2 (H4H2). Do grudnia tego samego roku konstruktorzy Kawanishi opracowali projekty wstępne dwóch jednopłatowych łodzi latających – czterosilnikowej Typ Q (Q-gata) i trzysilnikowej Typ R (R-gata). Przeprowadzono również badania ich modeli w tunelu aerodynamicznym oraz w basenie z wodą.
Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia nr specjalny 2/2017