Krążownik lekki ORP Dragon
Grzegorz Nowak
W okresie międzywojennym kierownictwo Polskiej Marynarki Wojennej wielokrotnie snuło ambitne plany rozbudowy polskiej floty, w składzie której miały znaleźć się nie tylko niszczyciele, ale i nowoczesne krążowniki. Niestety, żaden z tych planów nie został w pełni zrealizowany i aż do 1943 roku (nie licząc eks-krążownika ORP Bałtyk) PMW nie posiadała w swoim składzie okrętu tej klasy. Dopiero w realiach II wojny światowej, gdy polskie okręty wojenne walczyły u boku Royal Navy, w jej składzie znalazł się pierwszy z prawdziwego zdarzenia krążownik – ORP Dragon, dawny brytyjski HMS Dragon. Choć była to jednostka stara i niestety wysłużona, jej posiadanie w znaczący sposób podnosiło prestiż naszej Małej Floty. Niestety, okręt okazał się pechowy i został utracony w czasie inwazji w Normandii, doznając ciężkich uszkodzeń w wyniku ataku niemieckiej „żywej torpedy” typu Neger. Zanim jednak HMS Dragon stał się polskim krążownikiem ORP Dragon, służył pod banderą brytyjską przez dwadzieścia pięć lat, od chwili wejścia do służby w ostatnim roku trwania I wojny światowej. Owe ćwierć wieku jego służby zaznaczyło się udziałem w obu wojnach światowych oraz okresem czynnej służby na bezkresnych obszarach objętych władaniem imperium brytyjskiego w okresie dwudziestolecia międzywojennego.
Budowę lekkiego krążownika HMS Dragon rozpoczęto w dniu 24 stycznia 1917 roku położeniem stępki w stoczni Scotts Shipbuilding Eng. Co. Ltd. w Greenock w Szkocji. Nazwa Dragon (pol. Smok) miała w historii Royal Navy bardzo długą i chlubną tradycję. Począwszy od 1512 roku aż do skreślenia z listy floty niszczyciela w 1912 roku przewinęło się 13 okrętów o tej nazwie. Krążownik typu D o tej nazwie był według chronologii czternastym okrętem w kolejności i bynajmniej nie ostatnim. Jak dotąd ostatnim jest wcielony do służby w maju 2011 roku najnowocześniejszy brytyjski niszczyciel HMS Dragon, należący do typu 45, czyli typu nazywanego potocznie od nazwy pierwszego okrętu typem Daring.
Wodowanie kadłuba krążownika HMS Dragon odbyło się 29 grudnia 1917 roku, po czym przycumowano go do nabrzeża wyposażeniowego stoczni. Tam instalowano uzbrojenie, montowano nadbudówki i kominy oraz całe wyposażenie okrętu. Budowa jak na lata wojenne postępowała sprawnie i krążownik mógł zostać przekazany do służby już 16 sierpnia 1918 roku.
Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia 2/2019