Krążowniki lekkie typu Agano

W latach 20. funkcje przewodników flotylli niszczycieli i okrętów podwodnych pełniły 5500-tonowe krążowniki Sendai, Jintsu, Naka i Abukuma. Ciągły postęp techniki wymuszał konieczność wprowadzania kolejnych modernizacji systemów kierowania ogniem, czy sprzętu radiokomunikacyjnego, wymagających coraz więcej miejsca na nadbudówkach oraz pomieszczenia dodatkowego personelu. Wraz z instalacją silniejszego uzbrojenia przeciwlotniczego, nowych, cięższych katapult i samolotów, w zastraszającym tempie rosły masy położone ponad środkiem ciężkości okrętu. By zachować odpowiednią stateczność konieczne stawało się dodawanie balastu. Wszystko to spowodowało znaczny wzrost wyporności, która dochodziła już do 7000 t. Efektem było obniżenie wolnej burty, znaczne pogorszenie właściwości morskich oraz ograniczenie prędkości maksymalnej i zasięgu. Wraz z pojawianiem się coraz nowocześniejszych niszczycieli typu specjalnego, mocno zaawansowane wiekiem krążowniki coraz mniej nadawały się do pełnienia funkcji liderów. W kwietniu 1936 r. Pierwszy Departament (Sekcja Planowania) Sztabu Generalnego zaproponował budowę 13 krążowników lekkich o wyporności 6000 t, przewidzianych specjalnie do pełnienia roli okrętów flagowych flotylli niszczycieli – sześć jednostek, oraz flotylli okrętów podwodnych – siedem. Realizacja planu stała się możliwa wraz z zaakceptowaniem nowej doktryny obronnej Cesarstwa w czerwcu 1936 r., w której przewidywano konieczność znacznej rozbudowy floty. Wspomniane okręty miały zostać zbudowane w ramach Czwartego Programu Uzupełniającego (Dai 4 Ji Hoju Keikaku), zwanego w kręgach marynarki Programem Czwartego Kręgu, przewidzianego na lata 1939-1945. Wraz z nimi w planie znalazły się dwa kolejne superpancerniki typu Yamato, trzy lotniskowce, sześć krążowników ciężkich, osiem krążowników lekkich, 48 niszczycieli i 35 okrętów podwodnych. Wkrótce zdano sobie sprawę, że możliwości japońskiego przemysłu stoczniowego są zbyt słabe, by wykonać plan w ciągu zaledwie sześciu lat. W Sztabie Generalnym jeszcze raz rozpoczęto szczegółowe planowanie, opracowując równolegle wymagania dla nowych jednostek. W listopadzie powstały pierwsze charakterystyki krążowników lekkich. Projekt przewidywał wyporność standardową rzędu 5000 ts, prędkość maksymalną 36 w., zasięg 7000 Mm przy prędkości 18 w. Uzbrojenie stanowiłyby dwie wieże trójlufowe z armatami kal. 155 mm, osiem armat plot. kal. 80 mm, sześć działek kal. 25 mm i dwie poczwórne wyrzutnie torped kal. 610 mm. Dla okrętów przewidziano jedną katapultę obsługującą dwa wodnosamoloty. Siłownie miał chronić pancerz burtowy o grubości 100 mm. W marcu następnego roku Czwarta Sekcja Morskiego Departamentu Technicznego przedstawiła gotowy projekt wstępny C-39 odpowiadający wymaganiom Sztabu Generalnego. Pomimo zmniejszenia zasięgu do 6000 Mm, zamiany dwóch wież trójlufowych na trzy dwulufowe oraz zmniejszenia liczby armat kal. 80 mm do czterech, wyporność przekroczyła zakładane 5000 ts o ponad 20%.

Na początku 1938 r. w Stanach Zjednoczonych senat przyjął tzw. Drugą Ustawę Vinsona i Trammella, która zezwalała na zwiększenie tonażu amerykańskiej marynarki o 20% (co przekładało się m.in. na budowę dalszych dwóch lotniskowców i trzech pancerników). Prace nad japońskim Czwartym Programem Uzupełniającym zostały przyspieszone, jednak ze względu na cięcia budżetowe, spowodowane wydatkami ponoszonymi przez państwo na rzecz wojny w Chinach, znacznie ograniczono liczbę budowanych jednostek. W lipcu 1938 r. zastępca szefa Morskiego Sztabu Generalnego wraz z wiceministrem marynarki ustalili projekt zmodyfikowanego planu. Liczba budowanych jednostek została zmniejszona do dwóch pancerników, jednego lotniskowca, dwóch krążowników ciężkich, pięciu krążowników lekkich pełniących rolę przewodników flotylli niszczycieli i dwóch pełniących rolę przewodników flotylli okrętów podwodnych, 24 niszczycieli i 25 okrętów podwodnych. We wrześniu projekt został zaakceptowany przez szefa Sztabu Generalnego adm. ks. Fushimi Hiroyasu i ministra marynarki, wadm. Yonai Mitsumasę. Po skreśleniu z listy planowanych jednostek obu krążowników ciężkich oraz jednego krążownika lekkiego przewidzianego na przewodnika flotylli niszczycieli, program rozbudowy został zatwierdzony przez ministra finansów i przedstawiony na 74. sesji Parlamentu w grudniu 1938 r. Ostateczną aprobatę uzyskano w marcu następnego roku. Cztery krążowniki z programu, przewidziane dla flotylli niszczycieli, otrzymały numery 132-135, a na ich budowę wyasygnowano kwotę 111,6 mln jenów.