Kurt Knispel – „enfant terrible” Panzertruppen

Przemysław Skulski

Najskuteczniejszym żołnierzem Panzertruppen z lat II wojny światowej okazał się Kurt Knispel. To właśnie na jego konto zapisanych zostało najwięcej zniszczonych czołgów przeciwnika. Pomimo tego, że był asem asów, jego postać wciąż pozostaje w cieniu Wittmanna, Cariusa czy nawet Feya. Jest to o tyle zaskakujące, że kariera bojowa tego pancerniaka obfitowała w nietypowe i ciekawe zdarzenia, a on sam był postacią nietuzinkową.

Kurt Knispel urodził się 20 września 1921 roku w niemieckiej rodzinie mieszkającej w Salisovie (Salisdorf) – małej miejscowości w Kraju Sudetów na terenie Czechosłowacji, słynącej z sadów owocowych. Właśnie w takim sielskim otoczeniu dorastał mały Kurt. Mały nie jest słowem przypadkowym, bowiem na tle rówieśników Knispel wyróżniał się niskim wzrostem. Był za to bardzo energiczny i bystry oraz miał wspaniały wzrok. Te cechy w dużym stopniu wpłynęły na przebieg jego późniejszej kariery wojskowej.

Jesienią 1938 roku, po dyktacie monachijskim, Sudety zostały wcielone do III Rzeszy, w związku z czym w wieku 17 lat Kurt Knispel został obywatelem niemieckim. Jeżeli chodzi o edukację, to wiadomo, że po skończeniu szkoły podstawowej uczył się w lokalnej szkole mechanicznej, a następnie odbył praktykę zawodową w zakładach motoryzacyjnych w Niklasdorf (Mikulovice). Mechanikiem nigdy jednak nie został, ponieważ latem 1940 roku rozpoczął służbę w Wehrmachcie. Po treningu ogólnowojskowym został skierowany na szkolenie specjalistyczne przygotowujące do służby w wojskach pancernych, a następnie przeszedł intensywne przeszkolenie w jednostce treningowej – 4. Kompanie Panzer-Ersatz-Abteilung 15, dowodzonej przez Oberleutnanta Eckerta i stacjonującej w Sagan (Żagań) na Dolnym Śląsku. Właśnie wtedy Knispel miał okazję dokładnie zapoznać się z czołgami Panzer I, Panzer II i Panzer IV. Początkowo był szkolony jako ładowniczy, a następnie celowniczy. W listopadzie 1940 roku rozpoczął służbę w Panzer-Regiment 29, który wchodził w skład 12. Panzer-Division. W czasie ćwiczeń poligonowych Knispel pokazał się z jak najlepszej strony, imponując przede wszystkim szybkością reakcji i celnym okiem.

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia numer specjalny 6/2020