Linie lotnicze świata 2009
Jerzy Liwiński
Linie lotnicze świata 2009
W ubiegłym roku linie lotnicze na świecie, w rejsach rozkładowych, przewiozły 2277 mln pasażerów i 37,8 mln ton ładunków, wykonując pracę przewozową 4244 mld pasażerokilometrów (pkm) i 140,6 tonokilometrów (tkm). W stosunku do roku poprzedniego wykonana praca przewozowa pasażerów zmniejszyła się o 1,9%, a ładunków zmalała o 10,4%. W lotach nieregularnych (czarterowych) przewieziono dalszych 120 mln pasażerów. Największymi liniami pasażerskimi są: Delta, Southwest i American Airlines, a towarowymi FedEx Federal Express.
Lotnictwo komunikacyjne to najnowocześniejsza i najszybciej rozwijająca się dziedzina transportu, ale wymaga dużych nakładów kapitałowych i wysoko wykwalifikowanego personelu. Bezpieczeństwo lotów, które jest głównym warunkiem dalszego jego rozwoju, wymaga stałej modernizacji floty oraz rozbudowy naziemnych systemów nawigacyjnych i wyposażenia lotnisk. Na świecie działalność przewozową wykonuje półtora tysiąca linii lotniczych, z tego około tysiąca realizuje loty w ruchu rozkładowym. Szacuje się, że w każdej chwili w powietrzu znajduje się 10–15 tys. samolotów komunikacyjnych. Największą organizacją zrzeszającą linie lotnicze jest powstała w 1945 r. IATA (International Air Transport Association). Ma swoją siedzibę w Montrealu i Genewie oraz zrzesza 230 największych przewoźników, realizujących 93% globalnych przewozów. Nadrzędnym jej celem jest rozwijanie transportu lotniczego na świecie, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i ekonomii, w tym ustalania wzajemnych rozliczeń finansowych, wymiany danych technicznych itp. Organizacja jest też ogólnoświatowym regulatorem zasad transportu towarów niebezpiecznych, poprzez wydawanie kolejnych edycji podręcznika „IATA Dangerous Goods Regulations Manual”, który jest w tym zakresie podstawową wykładnią prawno-eksploatacyjną.
Raport roczny ICAO 2009
Z raportu rocznego Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego ICAO (International Civil Aviation Organization) opublikowanego w dokumencie „Annual Report of the Council 2009” wynika, że w ubiegłym roku w 190 państwach członkowskich, w lotach rozkładowych, przewieziono 2277 mln pasażerów (praca przewozowa 4244 mld pkm) oraz 37,8 mln ton ładunków (praca przewozowa 140,6 mld tkm), a także około 1,0 mln ton poczty (4,4 mld tkm). Łączna praca przewozowa (uwzględniająca wagę pasażerów i ich bagażu oraz tonaż cargo i poczty) wyniosła 531,3 mld tkm, w czym poszczególne regiony świata miały następujące udziały: Ameryka Płn. – 30,0%, Azja/Pacyfik – 29,5%, Europa – 27,0%, Bliski Wschód – 7,4%, Ameryka Płd./Karaiby – 4,0% i Afryka – 2,1%. Samoloty pasażerskie i towarowe wykonały 25,8 mln rejsów rozkładowych pokonując trasę 33,7 mld km. Średnia długość rejsu wynosiła 1302 km, a najdłuższymi charakteryzowały się regiony Bliskiego Wschodu – 2178 km, Afryki – 1523 km i Azji i wysp Pacyfiku – 1408 km. Średnia trasa wykonywana w Europie liczyła 1247 km, w Ameryce Płn. – 1254 km, a w Ameryce Płd./Karaibach – 1023 km. Wskaźnik wykorzystania miejsc pasażerskich load factor wyniósł 76%. Najwyższe wartości uzyskali przewoźnicy z Ameryki Płn. – 81%, Europy – 76% i Azji – 74%, a najniższe z Afryki – 66% i Ameryki Płd. – 68%. W przewozach ładunków wskaźnik load factor był na poziomie 62%. W ubiegłym roku, w stosunku do poprzedniego, liczba pasażerów zmniejszyła się o 0,7%, a ładunków o 7,0%, natomiast wykonana praca przewozowa zmalała odpowiednio o 1,9% i 10,4%. W przedziale czasowym ostatnich dziesięciu lat liczba pasażerów zwiększyła się z 1672 mln (w 2000 r.) do 2277 mln (36%), tonaż ładunków z 30,4 mln ton do 37,8 mln ton (24%). Oprócz rejsów rozkładowych były realizowane też loty w ruchu nieregularnym (czarterowym), z których skorzystało około 120 mln ludzi. Realizacja lotów nieregularnych nie jest przedmiotem szczegółowych statystyk, prowadzonych przez ICAO. Pod względem dynamiki przewozów ubiegły rok składał się z dwóch etapów: spadku ruchu w trzech pierwszych kwartałach i wzrostu w ostatnim kwartale. W ruchu pasażerskim od stycznia do sierpnia 2009 r., w stosunku do takiego samego okresu roku poprzedniego, spadek był na poziomie od 10% do 1%, ale już od września rozpoczęły się wzrosty, które w grudniu osiągnęły najwyższą wartość 5%. Osiągnięty w czwartym kwartale wzrost liczby odprawionych pasażerów tylko częściowo zrównoważył zaistniałe spadki ruchu z pierwszej połowy roku. Najostrzejsze spadki dotyczyły jednak przewozów towarowych i wynikały głównie ze spowolnienia światowej gospodarki oraz faktu, że przy wysokich cenach paliwa przewozy drogą lotniczą są mniej konkurencyjne.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 9/2010