Lockheed Martin F-35 Lightning II – w drodze do pełnej gotowości bojowej

Jacek Gryzik

W okresie od połowy 2015 roku do sierpnia 2016 roku program myśliwca wielozadaniowego wszedł w kolejną, finałową, fazę. Zrealizowano większość zaplanowanych na br. prób samolotów, rozwiązano, wydaje się, że ostatecznie, trapiące samolot problemy techniczne. Projekt jest kontynuowany przez Pentagon z dużą determinacją, Lightning II ma być bowiem podstawowym samolotem bojowym amerykańskich sił zbrojnych przez następne pół wieku. Ważnym wydarzeniem było także ogłoszenie w sierpniu br. wstępnej gotowości bojowej przez pierwszy dywizjon operacyjny Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych.

Obecnie szacuje się, że wejście do służby poszczególnych wariantów samolotu w siłach zbrojnych Stanów Zjednoczonych jest opóźnione o około trzy do czterech lat – w 2007 roku planowano bowiem, że pierwsze maszyny w wersji skróconego startu i pionowego lądowania F-35B w USMC osiągną gotowość bojową cztery lata później, a klasyczne F-35A w USAF i pokładowe F-35C w US Navy w 2012 roku.  Wydaje się jednak, że program rozwoju samolotu znajduje się „na ostatniej prostej” – kolejne jednostki lotnictwa amerykańskiego są przezbrajane w F-35, a do końca 2016 roku sześć państw otrzyma pierwsze egzemplarze tych wielozadaniowych samolotów bojowych.

Program rozwoju samolotu

Program samolotu F-35, czyli Joint Stike Fighter, nadal znajduje się w fazie rozwojowo-demonstracyjnej SDD (System Development and Demonstration), rozpoczętej jeszcze w 2001 roku i obejmującej obecnie próby w locie, integrację systemów awioniki i uzbrojenia oraz doskonalenie taktyki działania. Stan zaawansowania SDD oceniany był w styczniu br. na 80%. Zakończenie fazy rozwojowo-demonstracyjnej planowane jest obecnie na koniec 2018 roku i wówczas będzie można mówić – teoretycznie – o finalizacji etapu SDD maszyny oraz przejściu z fazy ograniczonej produkcji LRIP (Low-Rate Initial Production) do etapu pełnoskalowego montażu seryjnego FRP (Full-Rate Production). Decyzja o rozpoczęciu fazy FRP ma zapaść w kwietniu 2019 roku. Do końca ub. roku w ramach wszystkie F-35 Lightning II obyły ponad 7,4 tys. lotów w czasie ponad 11,6 tys. godz.

W okresie od sierpnia 2015 roku do sierpnia 2016 roku zrealizowano kolejny etap prób w locie maszyn wszystkich trzech wariantów. W przypadku odmiany klasycznego startu i lądowania przeprowadzono kolejne testy manewrowości samolotu, w październiku 2015 roku zrealizowano również próby strzelania w locie z integralnego działka pokładowego GAU-22 kal. 25 mm na F-35A, a w styczniu 2016 roku odpalania pocisku testowego AIM-120 AAVI (AMRAAM Air Vehicle Instrumented) w locie z przeciążeniem +9g – oba z użyciem samolotu o numerze seryjnym AF-01. Z kolei w lipcu br. po raz pierwszy odpalono bojowy pocisk powietrze–powietrze AIM-9X Sidewinder do bezzałogowca-celu z zewnętrznej podskrzydłowej belki podwieszeń F-35A (samolot o numerze fabrycznym AF-03). Przy wykorzystaniu pierwszej włoskiej maszyny (samolot o numerze seryjnym AL-01) sprawdzono zdolność do wykonywania długotrwałych przelotów – samolot wykonał w lutym br. lot z lotniska Cameri we Włoszech do bazy marynarki w Patuxent River w stanie Maryland, z międzylądowaniem na lotnisku Lajes na Azorach. W czasie misji F-35A uzupełniał siedem razy paliwo z tankowca KC-767A włoskich sił powietrznych.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 9/2016