Lotnictwo Australian Army i Royal Australian Navy
Leszek A. Wieliczko
Armia Australijska i Królewska Australijska Marynarka Wojenna posiadają własne siły lotnicze. W obu przypadkach są one niewielkie i wyposażone wyłącznie w śmigłowce. Stanowią jednak ważny element potencjału bojowego Australijskich Sił Obrony (Australian Defence Force, ADF). Podobnie jak w przypadku RAAF, od kilku lat trwa proces ich modernizacji i wymiany sprzętu.
Lotnictwo Armii Australijskiej
Armia Australijska – Australian Army (AA) – powstała 1 marca 1901 r. i jest jedną z najstarszych działających nieprzerwanie instytucji Związku Australijskiego (Commonwealth of Australia). Przeznaczona jest do obrony terytorium kraju, ochrony interesów narodowych, powstrzymywania i przeciwdziałania zagrożeniom dla bezpieczeństwa i pokoju w kraju i regionie, udzielania pomocy innym instytucjom, organizacjom i obywatelom w przypadku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wsparcia operacji pokojowych, stabilizacyjnych i humanitarnych. W stosunku do obszaru kraju Armia Australijska jest nieliczna (około 29,5 tys. żołnierzy), stąd zwracanie szczególnej uwagi na profesjonalizm i wyszkolenie żołnierzy i kadry dowódczej, elastyczną strukturę organizacyjną, mobilność jednostek i pododdziałów oraz nowoczesne uzbrojenie i wyposażenie. Armia Australijska ściśle współpracuje z Marynarką Wojenną w operacjach desantowych.
Armią Australijską dowodzi Szef Armii (Chief of Army, CA). Podobnie jak w przypadku szefów pozostałych rodzajów australijskich sił zbrojnych, Szef Armii podlega Szefowi Sił Obrony (CDF), a w operacjach połączonych – Szefowi Operacji Połączonych (CJOPS). Po zmianach organizacyjnych, które zaszły w pierwszej dekadzie XXI wieku, Australian Army składa się z trzech komponentów: Kwatery 1. Dywizji (Headquarters 1st Division, HQ 1 Div), Dowództwa Wojsk Lądowych (Forces Command, FORCOMD) i Dowództwa Operacji Specjalnych (Special Operations Command, SOCOMD). FORCOMD podlegają wszystkie związki taktyczne i jednostki organizacyjne niebędące częścią sił specjalnych (w FORCOMD służy około 85% personelu całej Australian Army). Obecnie Szefem Armii (CA) jest LTGEN Angus Campbell, a Dowódcą Wojsk Lądowych (Commander Forces Command) MAJGEN Gus Gilmore. Kwatera Dowództwa Armii (Army HQ) znajduje się w Russell Offices koło Canberry, a Kwatera Dowództwa Wojsk Lądowych (HQ FORCOMD) w Victoria Barracks w Sydney.
Pierwsze w powojennej historii jednostki lotnicze w strukturze Armii Australijskiej powstały w latach 50., ale dopiero 1 lipca 1968 r. utworzono Korpus Lotnictwa Armii Australijskiej (Australian Army Aviation Corps, AA Avn). Jego zadaniem jest wsparcie wojsk lądowych podczas operacji samodzielnych, połączonych (z innymi rodzajami sił ADF) i koalicyjnych (z siłami zbrojnymi innych krajów) poprzez obserwację pola walki, rozpoznanie, niszczenie celów naziemnych oraz transport ludzi i ładunków. Wszystkie operacyjne jednostki lotnicze zgrupowane są w 16. Brygadzie Lotniczej (16th Aviation Brigade). Szkolenie pilotów, członków załóg, mechaników i innych specjalistów lotniczych odbywa się w Centrum Szkolenia Lotnictwa Armii (Army Aviation Training Centre, AAvnTC). Zarówno 16. Brygada Lotnicza, jak i Centrum Szkolenia podlegają bezpośrednio Dowódcy Wojsk Lądowych. Od listopada 2009 r., po przekazaniu Siłom Powietrznym ostatnich samolotów Beechcraft King Air 350, w wyposażeniu AA Avn znajdują się wyłącznie śmigłowce.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 5/2016