Lotnictwo Republiki Francuskiej w latach 2014-2019

Marek Łaz

Lotnictwo Republiki Francuskiej

w latach 2014-2019

Opublikowana w 2008 r. trzecia edycja Białej Księgi – LBDSN (Livre Blanc Défense et Sécurité National), będąca wyznacznikiem francuskiej strategii bezpieczeństwa i obrony do 2020 r., zakładała m.in. kompleksową restrukturyzację Sił Zbrojnych Francji (Forces Armées Françaises), w tym organizacji i wyposażenia lotnictwa Sił Powietrznych (Armée de l’Air), lotnictwa Sił Morskich (Aéronavale) i lotnictwa Sił Lądowych (Aviation Légere de l’Armée de Terre). Założono likwidację wielu baz lotniczych, szczególnie w części północnej i wschodniej metropolii. Oprócz likwidacji wielu jednostek i zmiany ich lokalizacji, jednocześnie przyjęto plan reaktywacji innych wcześniej rozwiązanych. Dodatkowo zdecydowano o wycofaniu niektórych typów statków powietrznych i wprowadzeniu nowych konstrukcji.

Ostatnie lata związane z francuskimi działaniami militarnymi w Afganistanie i Libii oraz interwencja zbrojna w Mali wymagały znacznego dodatkowego wysiłku finansowego, poniesionego w warunkach narastającego kryzysu gospodarczego. W tych warunkach, po zaledwie pięciu latach, rząd francuski zdecydował się na opublikowanie 29 kwietnia 2013 r. kolejnej Białej Księgi. W dziedzinie bezpieczeństwa i obrony do 2025 r. priorytetami nadal są obrona własnego terytorium, odstraszanie jądrowe i zabezpieczenie interesów kraju poza granicami metropolii (działania ekspedycyjne), choć ze znacznymi ograniczeniami ilościowymi. Uzupełnieniem do ostatniej edycji Białej Księgi jest ustawa o programowaniu wojskowym LPM (Loi de Programmation Militaire) opublikowana 2 sierpnia i przyjęta w głosowaniu przez parlament 3 grudnia 2013 r., zawierająca o wiele bardziej dokładne informacje o zakupach uzbrojenia i sprzętu wojskowego dla francuskich sił zbrojnych w latach 2014-2019.

Lotnictwo bojowe
Zakłada się, że w najbliższych latach liczba samolotów będących w wyposażeniu francuskiego lotnictwa bojowego zostanie zredukowana do 225 maszyn – łącznie w lotnictwie Sił Powietrznych i lotnictwie Sił Morskich. Jest to znacząca zmiana w stosunku do założeń Białej Księgi z 2008 r., która przewidywała dysponowanie 300 samolotami bojowymi, w tym zmodernizowanymi Mirage 2000D. W stosunku do 1996 r., kiedy to w użytku było 460 maszyn (390 w Armée de l’Air i 70 w Aéronavale) jest to spadek o połowę.

Oczywiście nie można tego rozpatrywać wyłącznie w aspekcie ilościowym, jako że możliwości wycofanych z eksploatacji samolotów Crusader, Jaguar oraz Mirage F1CT były o wiele mniejsze niż obecnie używanych wielozadaniowych samolotów myśliwskich Rafale. Obecnie zakłada się, że w wyposażeniu lotnictwa Sił Powietrznych będzie 190 samolotów bojowych, a pozostałe 35 sztuk znajdzie się w składzie lotnictwa Sił Morskich. W tej liczbie znajdą się samoloty Rafale oraz Mirage 2000D. Ostatnie pozostające w służbie Mirage F1CR przewiduje się wycofać z użytku jeszcze w roku bieżącym.

Ilość samolotów bojowych planowanych do zachowania w służbie wskazuje wyraźnie, że program produkcji nowoczesnych wielozadaniowych myśliwców Rafale zostanie spowolniony. Z przewidzianych poprzednio 286 maszyn tego typu zostało zamówionych jedynie 180 sztuk, których dostawy powinny się zakończyć w latach 2019-2020. Jest to znaczne ograniczenie potencjału ilościowego francuskiego lotnictwa bojowego jako, że Rafale są stosowane zarówno do zadań strategicznych (atak jądrowy) jak i taktycznych (myśliwskich, uderzeniowych i rozpoznawczych).

Według założeń ustawy o programowaniu wojskowym LPM w czasie do 2019 r. zostanie zamówionych jedynie 26 nowych samolotów Rafale. Oprócz fabrycznie nowych maszyn lotnictwo morskie dodatkowo otrzyma 10 zmodernizowanych samolotów w standardzie F3, pierwotnie dostarczonych w standardzie F1 (proces ten jest w trakcie realizacji). W przyjętym tempie 11 samolotów w ciągu roku ilość 26 nowych maszyn zapewnia ciągłość produkcji zakładom Dassault Aviation jedynie na około dwa i pół roku. Jedynym ratunkiem jest eksport. Dodatkowym obciążeniem dla producenta Rafale jest przygotowanie drogiego pakietu modernizacyjnego doprowadzającego go do standardu F3-R, z możliwością przenoszenia kierowanych pocisków rakietowych „powietrze-powietrze” dalekiego zasięgu Meteor.

Z ograniczeniem ilości samolotów bojowych wiąże się również redukcja zakupów systemów wyposażenia specjalnego dla nich. Przykładowo zamówiona początkowo ilość 45 zasobników dla kierowania bronią laserową PDL NG została zredukowana do zaledwie dwudziestu, czyli o ponad połowę. Dostawy zasobników mają się rozpocząć w latach 2018-1019 i objąć początkowo tylko 16 sztuk.

Wprowadzenie do służby 26 maszyn Rafale umożliwi przezbrojenie w nie tylko dwóch dywizjonów, w tym jednego o przeznaczeniu strategicznym, jako że przewiduje się wycofanie samolotów myśliwsko-bombowych (nosicieli broni jądrowej) Mirage 2000N Mk 3 i rozwiązanie ostatniego dywizjonu wyposażonego w ten typ samolotu. Przewiduje się, że ze składu Sił Powietrznych Rafale może otrzymać dywizjon „Alsace”, „LaFayette” lub „Île-de-France”. Z kolei lotnictwo Sił Morskich będzie mogło utworzyć trzeci już w swoim składzie dywizjon wyposażony w samoloty Rafale.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 3/2014