McDonnell F-4E Phantom II cz. II

 

 

Wszystkie wspomniane samoloty miały pełne wyposażenie i uzbrojenie typowe dla amerykańskich Phantomów II, a ok. 50 F-4E było wyposażonych w skrzydło ze slotami i telewizyjny system TISEO. F-4E trafiły do wyposażenia 11. i 12. Dywizjonu 11. TSM stacjonującego na lotnisku Teheran-Mehrabad, 61. i 62. Dywizjonu z 61. TSM z bazy Bushehr (tu trafiły F-4E z TISEO), 91. i 92. Dywizjonu z 91. TSM z bazy Bandar Abbas, 71. i 72. Dywizjonu z 71. TSM z bazy Shiraz (także część F-4E z TISEO) oraz do 31., 32. i 33. Dywizjonu z 31. TSM z bazy Nojeh. Już w toku wojny iracko-irańskiej nastąpiła wymiana F-4D i F-4E pomiędzy 32. i 71. TSM, tak że w bazie Nojeh znalazło się pięć dywizjonów F-4E. F-4E trafiły też do 101. Taktycznego Dywizjonu Myśliwskiego z bazy Chabahar w południowo-wschodnim Iranie, ale później w skutek strat jego F-4E rozdysponowano pomiędzy innymi jednostkami. Do 1980 r. dotrwało w służbie 29 F-4D i 162 F-4E. Irańskie F-4D i F-4E były uzbrojone w kierowane pociski rakietowe „powietrze-powietrze” średniego zasięgu AIM-7E-2 Sparrow i małego zasięgu AIM-9J oraz AIM- 9P Sidewinder, a najnowsze F-4E także w kierowane rakiety „powietrze-ziemia” AGM- 65A Maverick z telewizyjną głowicą samonaprowadzania, a także w amerykańskie bomby swobodnie spadające rodziny Mk 80 oraz brytyjskie bomby kasetowe BL755. Samoloty wyposażono w zasobniki zakłócające ALQ-71, -72 i -87. Większość irańskich pilotów przeszła przeszkolenie w USA lub na miejscu, prowadzone przez amerykańskich instruktorów. Pierwsze bojowe użycia irańskich Phantomów II miało miejsce w latach 1974-1975, gdy irańskie lotnictwo pomagało stłumić powstanie komunistów w omańskiej prowincji Dhofar. Samoloty z powodzeniem atakowały wówczas obozy rebeliantów i inne obiekty naziemne.

Bezpośrednio po rewolucji islamskiej wielu oficerów Sił Powietrznych Iranu w tym pilotów osadzono w więzieniach lub co najmniej zwolniono ze służby, jako politycznie niepewnych. Jednocześnie podjęto szkolenie młodych załóg i członków personelu naziemnego dla nowo powstałych Sił Powietrznych Islamskiej Republiki Iranu. 22 września 1980 r. Irak napadł na Iran w wyniku sporu granicznego. Następnego dnia prezydent Iranu, Bani-Sadr, zwolnił przetrzymywanych oficerów i dał im szansę odkupienia winy (winni byli służąc obalonemu Szachowi). Jednocześnie część pilotów przeszkolono na różnych typach samolotów, tak że np. piloci F-5E czy F-14A mogli latać też na Phantomach II, co zapewniało większą elastyczność. Pierwszego dnia irackie lotnictwo przeprowadziło uderzenia na osiem głównych irańskich baz, w dwóch falach siłami 192 i 60 samolotów. Ale działania te były chaotyczne, a uderzenia niecelne. Wśród Phantomów II, jedynie jeden z F-4E został zniszczony w bazie Mehrabad rakietami niekierowanymi odpalonymi z MiG-23BN. Wkrótce po irackim ataku trzy skrzydła irańskich Phantomów II, 31., 32. i 62. przygotowały się do uderzenia na najważniejsze bazy lotnicze przeciwnika leżące w zasięgu samolotów tego typu, w tym Rashid na południe od Bagdadu i Shoaibah pod Basrą. Dwie grupy po 4 F-4E zaatakowały oba lotniska bombami Mk 82 o wagomiarze 227 kg (Rashid) i Mk 83 o wagomiarze 454 kg (Shoaibah). Obie grupy wróciły bez strat, ale efekty ataku nie są znane. Była to jednak pierwsza ofensywna akcja irańskich Phantomów II w przestrzeni powietrznej Iraku. Wiadomo, że atak na Shoaibah, prowadzony przez ppłk. Sepidmooy-Azara, spowodował wycofanie 24 MiG-25R i MiG- 25P oraz kilkunastu MiG-23MF z Shoaibah do Al Wallid (H-3) w zachodnim Iraku, daleko od rejonu działań. Kolejne F-4E zaatakowały bazę morską Um Quasi, niszcząc m.in. dwa stanowiska wyrzutni samonaprowadzających się skrzydlatych pocisków przeciwokrętowych. Łącznie pierwszego dnia wojny irańskie Phantomy II wykonały ok. 50 lotów bojowych.