Marian Kluczyński

Marynarka Wojenna dysponuje czterema okrętami ratowniczymi. Dwiema dużymi jednostkami polskiej produkcji projektu 570M typu Piast (ORP „Piast” i ORP „Lech”) oraz dwiema mniejszymi projektu B823M typu Zbyszko (ORP „Zbyszko” i ORP „Maćko”). Z uwagi na ich wiek, wymagały remontów, a także modernizacji, czyli dostosowania do współczesnych wymogów sił morskich.

Dwa z nich przeszły swoistą metamorfozę. Pierwszego z nich ORP Zbyszko remontowała i modernizowała Stocznia Remontowa „Nauta” S.A. w Gdyni, zaś drugiego Stocznia Marynarki Wojennej S.A. Obecnie obie jednostki, pachnące jeszcze farbą, przechodzą próby morskie.

ORP Zbyszko (R-14) i ORP Maćko (R-15) zbudowane zostały ćwierć wieku temu w Stoczni Ustka, z przeznaczeniem do zadań poszukiwawczo-ratowniczych, wykonywania zadań nurkowych oraz prowadzenia prac podwodnych. Ich głównym zadaniem jest ratowanie życia ludzkiego i mienia na morzu oraz prowadzenie prac podwodnych. W składzie dwudziestojednoosobowej załogi znajduje się grupa nurków, mogąca prowadzić wszelkie prace podwodne. Jednostki te mogą udzielać pomocy poszkodowanym w wypadkach na morzu, a w razie potrzeby mogą gasić pożar. W tym celu wyposażono je w dwa działka wodne oraz system pianotwórczy. Mogą też podać zasilanie w energię elektryczną jednostce pozbawionej własnego źródła energii, na skutek awarii (na czas przeprowadzenia niezbędnych prac przez specjalistów z okrętowej grupy ratowniczej). Ponadto mogą ściągać z mielizny i holować uszkodzone jednostki o wyporności maksymalnej do 1000 ton.

W okresie swej 25-letniej służby, Zbyszko i Maćko niejednokrotnie zabezpieczał pod względem medycznym, nurkowym i ratowniczym przedsięwzięcia Marynarki Wojennej. Wykorzystywane były do poszukiwania zaginionych na morzu osób, do udzielania wszelkiego rodzaju pomocy innym jednostkom pływającym. Rozpoczynały służbę w składzie 8.Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu, a dokładnie w Komendzie Portu Wojennego w Kołobrzegu. Zabezpieczały środkowe wybrzeże pod względem ratowniczym, w tym m.in. działania 2. Dywizjonu Okrętów Transportowo-Minowych podczas załadunku i wyładunku techniki wojskowej oraz desantu morskiego. Obecnie, wraz z dwoma większymi bliźniakami są w składzie Dywizjonu Okrętów Wsparcia 3. Flotylli Okrętów w Gdyni. Jednostki te są przystosowane do współpracy i koordynacji akcji ze śmigłowcami wojskowych i cywilnych służb ratowniczych. Należy podkreślić, że ich załogi przygotowane są nie tylko do samodzielnych akcji ratowniczych, ale także do współdziałania z cywilnymi służbami ratownictwa (SAR). Świadczy o tym m.in. uczestnictwo w międzynarodowych ćwiczeniach „Baltic Sarex” w okolicach Bornholmu, z udziałem znacznych sił państw nadbałtyckich, zarówno sił morskich, jak i cywilnych służb ratowniczych. Pierwszym dowodzi kpt. mar. Michał Czerwiak, a drugim kpt. mar. Wojciech Jando. 

Pełna wersja artykułu w magazynie MSiO 5-6/2016