Mirage 2000D

Nico van Remmerden

Dassault Mirage 2000D

W połowie lat 70. XX wieku we francuskiej firmie lotniczej Dassault Aviation przystąpiono do projektowania nowego wielozadaniowego samolotu bojowego, którego konstrukcję oparto na budowanych już wcześniej myśliwcach Mirage III. Tak zaprojektowany samolot otrzymał oznaczenie Mirage 2000.

Prototyp Mirage 2000 został oblatany 10 marca 1978 roku. Próby w locie potwierdziły jego przydatność a osiągi spełniły założenia, jakie przed nim postawiono. W związku z tym skierowano go w 1983 roku do produkcji seryjnej i stał się on podstawowym odrzutowym samolotem bojowym francuskich sił powietrznych.

Wyprodukowano 7 prototypów, 6 maszyn serii próbnej i 601 samolotów seryjnych. Mirage 2000 od 1983 roku są w wyposażeniu Sił Powietrznych Francji, Dassault Aviation wyeksportował 286 nowych samolotów do siedmiu państw (Egipt, Grecja, Indie, Peru, Katar, Tajwan, Zjednoczone Emiraty Arabskie) i 12 używanych do kolejnego (Brazylia). Produkcję Mirage 2000 zakończono w 2007 roku.

Dla Sił Powietrznych Francji opracowano i wprowadzono do produkcji seryjnej następujące wersje tego samolotu: myśliwskie Mirage 2000C (jednomiejscowa) i Mirage 2000B (dwumiejscowa – zasadniczo wykorzystywana w roli samolotu szkolno-bojowego) oraz myśliwsko-bombowe Mirage 2000N (dwumiejscowa – przeznaczona do uderzeń nuklearnych i konwencjonalnych) i Mirage 2000D (przeznaczona do konwencjonalnych ataków bombowo-szturmowych).

Prace nad samolotem myśliwsko-bombowym Mirage 2000D ruszyły w 1988 roku, jak tylko zakończono zasadnicze prace nad samolotem Mirage 2000N. Pierwszy i drugi prototyp samolotu myśliwsko-bombowego Mirage 2000D powstał z przebudowy prototypów Mirage 2000N. Samolot Mirage 2000D 01 został oblatany 19 lutego 1991 roku. Drugi prototyp Mirage 2000D 02 oblatano 24 lutego 1992 roku. Wstępną gotowość operacyjną na tym typie samolotu pierwsza eskadra Sił Powietrznych Francji uzyskała 29 lipca 1993 roku. Ogółem francuskie siły powietrzne otrzymały 86 takich maszyn, z których ostatnią dostarczono w grudniu 2001 roku. Oznaczono je numerami seryjnymi od 601 do 686.

W stosunku do Mirage 2000N samolot Mirage 2000D otrzymał zmodernizowany radiolokator Antilope 5-3D. Nowa wersja ma zdolność nie tylko ostrzegania przed przeszkodami terenowymi (dzięki pomiarowi do nich odległości), ale także umożliwia zautomatyzowany lot zgodnie z rzeźbą terenu (z wykorzystaniem nowego pilota automatycznego SFENA 607). Bezwładnościowy układ nawigacyjny Uliss 52P został uzupełniony odbiornikiem systemu nawigacji satelitarnej. Na samolocie zabudowano też nowy komputer centralny Dassault 2084XR, integrujący funkcje nawigacyjne i celownicze. Jeszcze więcej przełączników przeniesiono na dźwignię sterowania silnikiem i drążek sterowy, by w maksymalnym stopniu ułatwić prowadzenie działań bojowych przez załogę (koncepcja HOTAS). W kabinie pilota dodano trzeci wielofunkcyjny wyświetlacz ciekłokrystaliczny, doprowadzając maszynę do niemal pełnego standardu glass cockpit. Operator systemu uzbrojenia otrzymał natomiast cztery takie wyświetlacze, przy czym jeden z nich służy mu do zobrazowania tego, co pilot w pierwszej kabinie widzi na wskaźniku projekcji czołowej (w tym faktycznego obrazu przed samolotem z kamery video, używanej w systemie kontroli lotu). Dodatkowe wyświetlacze w obu kabinach służą do prezentacji zobrazowania z optoelektronicznych zasobników obserwacyjnocelowniczych PDLCT.

Z innych ważnych zmian należy wymienić montaż na Mirage 2000D zintegrowanego systemu walki elektronicznej (ICMS Mk 2: stacja ostrzegająca o opromieniowaniu radiolokacyjnym Serval, stacja aktywnych zakłóceń radioelektronicznych Chameleon, wyrzutnia radiolokacyjnych i termicznych nabojów zakłócających Spirale), który w pełni automatycznie steruje użyciem środków samoobrony samolotu, w tym także stacją aktywnych zakłóceń radioelektronicznych, odbierając sygnały od urządzenia ostrzegającego przed opromieniowaniem radiolokacyjnym i urządzenia ostrzegającego przed zbliżającymi się przeciwlotniczymi pociskami kierowanymi.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 8/2012