Modernizacja francuskich sił powietrznych
Tomasz Kwasek
W ciągu ostatnich kilku lat francuskie siły zbrojne przechodzą rewizję swoich zdolności operacyjnych i bojowych. Biorą udział w kilku operacjach zbrojnych, co z jednej strony umożliwia utrzymanie wysokiej gotowości komponentów i zwiększanie poziomu doświadczenia bojowego, a z drugiej wymaga dodatkowych nakładów finansowych. Poza tym zmiany środowiska bezpieczeństwa regionalnego i globalnego oraz pogorszenie sytuacji międzynarodowej skutkują zwiększonymi wysiłkiem w obszarze obronności w wielu państwach, w tym również we Francji.
Nowe uwarunkowania powodują częściową zmianę kierunku reform francuskich sił zbrojnych. W kwietniu 2013 roku rząd francuski wydał Białą Księgę Obrony i Bezpieczeństwa Narodowego (Livre blanc sur la Défense et la sécurité nationale 2013), która określiła zasadnicze kierunki strategii bezpieczeństwa i obrony Francji do 2025 roku. Za najważniejsze uznano obronę własnego terytorium, odstraszanie jądrowe i zabezpieczenie interesów kraju poza granicami metropolii. Jej uszczegółowieniem w zakresie rozwoju francuskich sił zbrojnych była Ustawa o Programowaniu Wojskowym LPM na lata 2014–2019 (Loi de Programmation Militaire – LPM 2014–2019), która została przyjęta przez parlament w grudniu 2013 roku. Zmiany w środowisku bezpieczeństwa skutkowały przewartościowaniami we francuskich inwestycjach obronnych, a ich efektem był opublikowany w grudniu 2017 roku Strategiczny Przegląd Obrony i Bezpieczeństwa Narodowego (Revue stratégique de défense et de sécurité nationale). Na jego bazie opracowano nową Ustawę o Programowaniu Wojskowym na lata 2019–2025 (LPM 2019–2025), przyjętą przez parlament w czerwcu 2018 roku. Dla francuskich sił powietrznych (Armée de l’Air) realizacja zapisów obu ustaw – LPM 2014–2019 oraz LPM 2019–2025 – oznacza kompleksową restrukturyzację organizacji oraz modernizację sprzętu lotniczego i wyposażenia naziemnego.
Samoloty bojowe
Zgodnie ustalonymi w 2013 roku zapisami Białej Księgi na wyposażeniu francuskich sił powietrznych miało się znajdować w 2021 roku łącznie 185 samolotów bojowych dwóch typów: Rafale i Mirage 2000. Liczba ta została zmniejszona do 175 maszyn w LPM 2014–2019, mimo że uznawano ją za niewystarczającą – zgodnie z wyjaśnieniem zawartym w dokumencie mniejsza niż w ustaleniach Białej Księgi liczba maszyn miała być później powiększona dzięki utrzymaniu w służbie samolotów Mirage 2000 i kontynuacji dostaw Rafale. W 2017 roku dowództwo sił powietrznych zaproponowało utrzymanie od 2021 roku zwiększonej o dodatkowych 30 sztuk liczby samolotów bojowych, tj. łącznie 215 maszyn. Nowa ustawa na lata 2019–2025 wskazuje, że na koniec okresu programowania Armée de l’Air powinny mieć 213 maszyn bojowych obu typów, planowane kolejne dostawy Rafale nie pozwolą jednak na utrzymanie stanu liczebnego floty. W 2030 roku francuskie siły powietrzne mają dysponować 185 samolotami bojowymi Rafale oraz Mirage 2000.
W połowie 2018 roku Armée de l’Air miały łącznie 102 Rafale. W latach 1999–2004 zakontraktowano łącznie 79 samolotów Rafale, ostatnia transza z 2009 roku obejmuje 50 nowych samolotów – 25 jednomiejscowych Rafale C i 25 dwumiejscowych Rafale B – zatem łącznie dla sił powietrznych ma być wyprodukowanych 129 sztuk Rafale obu wersji. Oznaczałoby to dostawę 28 maszyn w latach 2019–2025. Według dostępnych danych samoloty z ostatniej partii będą dostarczane francuskim siłom powietrznym od 2020 roku, a harmonogram produkcji tych myśliwców dla własnych sił zbrojnych ma obejmować równoległe dostawy eksportowe (w latach 2016–2018 pierwszeństwo mieli klienci eksportowi z uwagi na zobowiązanie w zakresie terminów dostaw). Do chwili obecnej Dassault Aviation podpisał umowy na sprzedaż Rafale trzem krajom: Egiptowi (osiem jednomiejscowych Rafale EM i 16 dwumiejscowych Rafale DM), Indiom (28 jednomiejscowych i osiem dwumiejscowych) oraz Katarowi (30 jednomiejscowych Rafale EQ i sześć dwumiejscowych Rafale DQ).
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 3/2019