Modernizacja rosyjskich strategicznych sił jądrowych w latach 2011–2020
ROBERT CIECHANOWSKI
O supermocarstwowej roli Rosji w wymiarze militarnym decyduje jej potencjał nuklearny. Państwo to przejęło ostatecznie całą spuściznę ZSRR, jeśli idzie o broń masowej zagłady. Dla Moskwy, pomimo redukcji nuklearnych arsenałów, ich utrzymanie oraz stopniowa modernizacja mają znaczenie kluczowe.
W 2015 roku w rosyjskich strategicznych siłach jądrowych – na rakietowych, morskich i lotniczych platformach przenoszenia – znajdowało się łącznie około 1800 operacyjnych ładunków nuklearnych. W praktyce, zgodnie z układem New Strategic Arms Reduction Treaty, tzw. START III, z 2010 roku, Federacja Rosyjska będzie mogła wykazywać w 2018 roku około 1550 ładunków strategicznych. Jest to m.in. spowodowane prowadzonymi pracami remontowymi na okrętach podwodnych proj. 667BDRM Delfin, które na ten czas mają mieć zdemontowane kompleksy rakietowe z pociskami balistycznymi oraz brakiem gotowości operacyjnej części samolotów bombowych– nosicieli rakiet typów Tu-95 i Tu-160. Redukuje to ogólną liczbę znajdujących się w gotowości operacyjnej strategicznych rakietowych platform przenoszenia ładunków do około 500 sztuk. Według najbardziej wiarygodnych danych rosyjskie siły zbrojne dysponowały w 2015 roku około 4500 strategicznymi i taktycznymi jądrowymi ładunkami, z tego poza ładunkami strategicznymi które uznawano za operacyjne, około 800 głowic „niestrategicznych” oraz około 2000 strategicznych zmagazynowano na dłuższy okres, tj. powyżej pięciu lat lub przeznaczono do utylizacji w ciągu następnej dekady.
MODERNIZACJA WOJSK RAKIETOWYCH STRATEGICZNEGO PRZEZNACZENIA
Zasadniczym komponentem rosyjskiej „triady jądrowej” są Wojska Rakietowe Strategicznego Przeznaczenia – RWSN (ros. Ракетные войска стратегичес- кого назначения), które są – podobnie jak Wojska Powietrznodesantowe SZ FR – odrębnym rodzajem wojsk bezpośrednio podporządkowanym głównodowodzącemu rosyjskich sił zbrojnych. Po rozpadzie ZSRR RWSN zostały znacznie zredukowane, likwidacja jednostek i wycofywanie systemów rakietowych z eksploatacji bez zastępowania ich nowymi systemami trwa praktycznie cały czas. O ile jeszcze w 2003 roku RWSN miały cztery armie rakietowe i 18 dywizji rakietowych, o tyle w na początku 2016 roku dowództwu RWSN podlegały trzy operacyjno- strategiczne związki rakietowe: 27. Gwardyjska Armia Rakietowa, 31. Armia Rakietowa i 33. Gwardyjska Armia Rakietowa, a także oddziały i pododdziały dowodzenia, szkolne, wsparcia bojowego i naukowo-badawcze. W składzie każdej armii znajdowały się dywizje rakietowe i pułki rakietowe wyposażone w siedem typów kompleksów strategicznych rakiet balistycznych – stacjonarnych UR-100N UTTCh (RS-19B), R-36M2 Wojewoda (RS-20W), RT-2PM2 Topol-M (RS-12M2) i Jars-M (RS-24) oraz mobilnych RT-2PM (RS-12M) Topol, RT-2PM2 (RS-12M2) Topol-M i Jars (RS-24). Łącznie było to 11 dywizji i podporządkowane im 31 pułków rakietowych. Pułki rakietowe mają od 6 do 10 mobilnych lub stacjonarnych (w silosach) wyrzutni rakiet balistycznych o zasięgu międzykontynentalnym. Na początku 2016 roku RWSN dysponowały 299 stacjonarnymi i mobilnymi platformami rakietowymi zdolnymi do przenoszenia łącznie około 900 ładunków jądrowych. Stanowiło to około 57% platform oraz około 50% strategicznych głowic jądrowych będących w dyspozycji SZ FR.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 2/2016