Modernizacja techniczna Sił Zbrojnych RP w 2016 roku

Tomasz Dmitruk

Upłynął czwarty rok realizacji Planu Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP na lata 2013-2022 (PMT) podczas którego dokonano istotnych korekt jego założeń, szczególnie w zakresie finansowym i harmonogramu wykonania. Zaplanowaną na ten cel w latach 2017-2022 kwotę 103,1 mld PLN zmniejszono radykalnie, do poziomu 77,4 mld PLN. Niezależnie od tego, resortowi obrony udało się wydatkować cały ubiegłoroczny budżet zaplanowany na PMT oraz podpisać kilka istotnych umów, m.in. na: systemy artyleryjskie Regina i Rak, systemy przeciwlotnicze Pilica i Piorun, „małe” samoloty dla VIP, uzbrojenie dla samolotów F-16 (w tym pociski manewrujące JASSM-ER). To niewątpliwie sukcesy. Niestety, były także problemy. Pomimo planów, nie udało się podpisać kontaktów na pozyskanie: systemu obrony powietrznej Wisła, wyrzutni rakietowych Homar, systemu BMS, bezzałogowców oraz okrętów Miecznik i Czapla. Za porażkę 2016 roku uznajemy natomiast fiasko prowadzonego przez ponad 4 lata postępowania na pozyskanie śmigłowców wielozadaniowych. Wątpliwości budzi także nowa procedura ich zakupu.

Redefinicja PMT

Na łamach Nowej Techniki Wojskowej z października 2016 roku szczegółowo zostały opisane kierunki zmian PMT, w niniejszym artykule przypomnimy więc jedynie najistotniejsze fakty oraz nowe informacje jakie pojawiły się od tego czasu.

W dniu 25 kwietnia 2016 roku Minister ON Antoni Macierewicz na odprawie rozliczeniowo-zadaniowej z kierowniczą kadrą resortu obrony narodowej wskazał nowe priorytety i oczekiwania stojące przed Siłami Zbrojnymi RP. Priorytety powyższe zostały sformalizowane w postaci decyzji nr 205/MON z dnia 24 czerwca 2016 roku. Powołany na mocy tej decyzji zespół opracował projekt Planu Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP w latach 2017-2022 ze szczególnym uwzględnieniem lat 2017-2019 (nazywany dalej Nowym PMT), który w dniu 7 października 2016 roku został zaakceptowany przez szefa MON.

W Nowym PMT określono pięć następujących priorytetowych obszarów rozwoju Sił Zbrojnych RP (nazywanych dalej Obszarami Priorytetowymi):

• obrona powietrzna,
• modernizacja Marynarki Wojennej,
• działania w cyberprzestrzeni,
• modernizacja Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych oraz
• Obrona Terytorialna.

Ich zakres jest nieco szerszy w porównaniu z dotychczas znanymi Programami Operacyjnymi (PO). W skład poszczególnych Obszarów Priorytetowych wchodzą bowiem różne PO (jeden lub kilka) oraz inne zadania planowane do realizacji poza PO. W Nowym PMT znajduje się łącznie 15 priorytetowych PO, w tym 14 znanych już z dotychczasowej wersji PMT oraz jeden nowy - „Cyberobrona i narodowa kryptologia”.

Główne zmiany w Nowym PMT dotyczą urealnienia poziomu planowanych wydatków. W latach 2017-2022 zostały one ograniczone z kwoty 103,093 mld PLN do 77,434 mld PLN. Jest to spadek o ok. 25,6 mld PLN (24,9%). W tym samym okresie wydatki na program wieloletni „Priorytetowe Zadania Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP w ramach programów operacyjnych” (nazywany dalej Programem Wieloletnim) mają zmaleć z deklarowanych 75,6 mld PLN do poziomu ok. 60,6 mld PLN, co oznacza redukcję o 15 mld PLN (19,8%). W Nowym PMT szczególną uwagę zwrócona na lata 2017-2019, czyli okres kadencji obecnego rządu. W tym okresie planuje się wydatkować kwotę 31,913 mld PLN, w tym 23,7 mld PLN na Program Wieloletni i 18,6 mld PLN na Obszary Priorytetowe.

Na redukcję wydatków wpłynęły obniżone prognozy ujęte w wieloletnim planie finansowym, w tym niższe niż zakładano wcześniej tempo wzrostu PKB i znacznie niższe prognozy wzrostu cen (wskaźniki inflacyjne), ale także zakładane zwiększenie wydatków osobowych w związku ze zwiększeniem stanów osobowych żołnierzy zawodowych oraz planowanym utworzeniem formacji Wojsk Obrony Terytorialnej.

Pomimo zmniejszenia planowanych wydatków, nie zdecydowano się na istotne ograniczenie zakresu rzeczowego Nowego PMT. Uznano, że określone w nim programy oraz zadania są celowe, dobrze odzwierciedlają potrzeby Sił Zbrojnych RP i w zdecydowanej większości należy je kontynuować. Istotnie urealniono natomiast koszty poszczególnych programów, harmonogram dostaw oraz ilości uzbrojenia i sprzętu wojskowego planowane do pozyskania.

Poniżej omówiona zostanie realizacja rzeczowa poszczególnych Obszarów Priorytetowych i wchodzących w ich zakres PO, z uwzględnieniem zmian planów wprowadzonych w Nowym PMT. 

Obrona Powietrzna

Obszar obrony powietrznej jest głównym priorytetem Nowego PMT. Obejmuje on swoim zakresem dotychczasowy PO „System obrony powietrznej” oraz inne zadania tworzące tę zdolność, m.in. kierowane lotnicze pociski rakietowe klasy powietrze-ziemia JASSM dla samolotów F-16.

W PO „System obrony powietrznej” praktycznie wszystkie zadania mają być realizowane tak jak dotychczas. W Nowym PMT zabezpieczono finansowanie podpisanej w grudniu 2015 roku umowy na pozyskanie 79 samobieżnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych Poprad. W ubiegłym roku w ramach omawianego PO zawarto dwa istotne kontrakty.

Pierwszy podpisany 24 listopada 2016 roku dotyczył dostarczenia w latach 2019-2022 sześciu baterii przeciwlotniczych systemów rakietowo-artyleryjskiego bliskiego zasięgu Pilica. Umowa o wartości 746,2 mln PLN została zawarta pomiędzy konsorcjum PGZ-PILICA w składzie: PGZ S.A., ZM Tarnów S.A., PCO S.A., PIT-RADWAR S.A. a Inspektoratem Uzbrojenia (IU). 

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 2/2017