Museo Naval de la Armada de Chile

Sebastian Hassa

Museo Naval

de la Armada de Chile

Valparaíso jest drugim co do wielkości miastem w Chile. Położone około 120 km na zachód od stolicy kraju, Santiago, jest jednym z ważniejszych portów handlowych na zachodnim wybrzeżu Ameryki Południowej, główną bazą sił morskich Chile oraz siedzibą Akademii Marynarki Wojennej.

Założone w 1536 r. przez hiszpańskich zdobywców miasto, początkowo swój rozwój zawdzięczało korzystnemu położeniu nad osłoniętą wzgórzami zatoką. Wraz z uzyskaniem niepodległości przez Chile, w 1818 r., rozwój Valparaíso uległ gwałtownemu przyśpieszeniu. Rajska Dolina szybko stała się znaczącym portem handlowym, ważnym przystankiem dla statków okrążających przylądek Horn oraz główną bazą dla powstającej marynarki wojennej (Armada de Chile). Otwarcie Kanału Panamskiego w 1914 r., spowodowało co prawda spadek znaczenia regionu na arenie międzynarodowej, jednak ciągle pozostaje on ważnym centrum gospodarczym kraju.

Muzeum Marynarki Wojennej
Od 1917 r. z Rajską Doliną związane są zawiłe losy Muzeum Marynarki Wojennej Chile (Museo Naval de la Armada de Chile). Powołana do życia 30 kwietnia 1915 r. instytucja, początkowo została ulokowana na pokładzie starego monitora Huáscar, zakotwiczonego w bazie w Talcahuano w środkowej części kraju. Już dwa lata później, muzeum zostało przeniesione na ląd, do Valparaíso. Z inicjatywy kmdr. Lautaro Rosas Andrade, ówczesnego dyrektora Akademii Marynarki Wojennej, placówkę zlokalizowano w murach podległej mu szkoły, a dokładniej w znajdującym się na wzgórzu artyleryjskim, głównym budynku Akademii – Blanca Casona. W nowej siedzibie stosunkowo szybko zaczęło brakować miejsca dla ciągle powiększającej się liczby eksponatów. Rozwiązaniem problemu miało być przeniesienie zbiorów do budynku Silva Palma, co ostatecznie nastąpiło w 1928 r.

Umieszczenie muzeum w koszarach marynarki rozwiązało kwestię przestrzeni ekspozycyjnej, równocześnie stworzyło jednak nowe problemy. Najpoważniejszym z nich był ograniczony dostęp do budynku wojskowego, co oczywiście przekładało się na liczbę zwiedzających. W związku z tym, sprawujący nadzór nad placówką Sekretariat Marynarki Wojennej, podjął decyzję o kolejnej przeprowadzce. Na nową siedzibę została wybrana stylowa kamienica położona niedaleko placu Parque Italia, w samym centrum Valparaíso. W tym miejscu muzeum funkcjonowało przez kolejne trzy dekady.

Pod koniec lat 50., odbyła się nieudana próba podpalenia budynku muzeum. Zbiory nie poniosły co prawda żadnych szkód, jednak powyższy incydent skłonił Admiralicję do przeniesienia Museo Naval de la Armada de Chile do bardziej bezpiecznego miejsca. Równocześnie doświadczenia z funkcjonowania placówki w murach Akademii i koszarach marynarki, jednoznacznie podpowiadały, że oprócz wymogu zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa, nowa siedziba powinna być przestronna i łatwo dostępna dla zwiedzających. Kierując się powyższymi przesłankami, na lokalizację muzeum wybrano, położony kilka kilometrów na północ od Valparaíso, świeżo odrestaurowany zamek Wulff. W nowym otoczeniu ekspozycja została udostępniona dla zwiedzających we wrześniu 1960 r.

Pełna wersja artykułu w magazynie MSiO 3/2013