Niedziela 22 czerwca 1941. Zagłada 9. Mieszanej Dywizji Lotniczej

Robert Wróblewski

Lotnictwo Frontu Zachodniego (FZ) – do 21 czerwca 1941 roku Zachodniego Specjalnego Okręgu Wojskowego (ZSOW) było jednym z najsilniejszych z pięciu frontów, które weszły do bitwy w pierwszym dniu wojny. Składało się ono z 6 dywizji, 2 pułków i 8 eskadr lotniczych. Dowódca sił powietrznych FZ, generał major Iwan Kopiec dysponował 12. i 13. Dywizją Lotnictwa Bombowego (DLB), 43. Dywizją Lotnictwa Myśliwskiego (DLM) oraz 313. i 314. Samodzielnymi Pułkami Rozpoznawczymi. Było to tzw. lotnictwo frontowe. Lotnictwem armijnym, podporządkowanym dowódcom sił powietrznych trzech armii (10., 4. i 3. A) były: 9., 10. i 11. Mieszana Dywizja Lotnicza (MDL). W sumie front posiadał 29 pułków lotniczych, w tym 12 myśliwskich, 13 bombowych, 2 szturmowe, 2 zwiadowcze i dysponował 1789 samolotami. Z frontem w razie potrzeby mógł współdziałać 3. Korpus Lotnictwa Dalekiego Zasięgu, dowodzony przez pułkownika Nikołaja Skripko. Korpus składał się z 42. i 52. Dywizji Lotnictwa Bombowego Dalekiego Zasięgu. Każda z dywizji miała dwa pułki bombowców, z których jeden był uzbrojony w samoloty DB-3F, a drugi samoloty TB-3. Wraz z bombowcami dalekiego zasięgu front mógł liczyć na wsparcie 2084 samolotów! Najsilniejszą sowiecką dywizją lotniczą była stacjonująca na Białostocczyźnie 9. MDL. Dywizja mimo, że posiadała 262 nowoczesne myśliwce MiG przestała istnieć już pierwszego dnia wojny sowiecko-niemieckiej.

9. MDL została sformowana w sierpniu 1940 roku na podstawie dekretu Rady Komisarzy Ludowych z 25 lipca tego samego roku. Pododdziały dywizji rozlokowano w Białymstoku i pobliskich miejscowościach. Jej dowódcą mianowano Bohatera Związku Sowieckiego, generała majora lotnictwa Siergieja Czernycha. Szefem sztabu wyznaczono płk. Nazarowa. Sztab dywizji kwaterował w Białymstoku w Pałacyku Beckera przy ulicy Świętojańskiej 15. W pobliżu, przy ulicy Mickiewicza 1, w budynku Byłego Gimnazjum Żeńskiego stacjonował sztab 10. Armii, a modernistyczne gmachy byłej Izby Skarbowej i Sądu Okręgowego zajęło NKGB i NKWD. Początkowo dywizja składała się z trzech pułków myśliwskich (41., 126. i 129.) i jednego bombowego (13). W kwietniu 1941 roku podporządkowano jej dodatkowo 124. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (PLM).

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia 5/2019