Niemieckie lotnictwo morskie

Leszek A. Wieliczko

Lotnictwo morskie Republiki Federalnej Niemiec powstało w 1956 roku. Szczyt rozwoju przypadł na koniec lat 80. i początek 90., gdy w swoim składzie miało ono cztery skrzydła lotnicze, w tym dwa wyposażone w samoloty bojowe Tornado. Obecnie liczebność jest niewielka, a stan posiadanych samolotów i śmigłowców daleki od idealnego. W bieżącej dekadzie sytuacja sprzętowa ulegnie wszakże znaczącej poprawie, gdy następcami wysłużonych śmigłowców Sea King i Sea Lynx zostaną nowoczesne NH90 Sea Lion i Sea Tiger.

Niemiecka Marynarka Wojenna (Deutsche Marine lub po prostu Marine) jest jednym z trzech rodzajów Federalnych Sił Zbrojnych (Bundeswehr). Jej nadrzędnym zadaniem jest ochrona i obrona morskich granic kraju i wód terytorialnych oraz – w ramach sojuszniczych zobowiązań – kolektywna obrona krajów członkowskich NATO. Do pozostałych zadań należą: udział w międzynarodowych operacjach pokojowych, stabilizacyjnych, zarządzania kryzysowego i pomocy humanitarnej, wsparcie operacji likwidacji skutków katastrof lub klęsk żywiołowych oraz ochrona obywateli Niemiec poza granicami kraju. Zadania te realizowane są poprzez uzyskanie i utrzymanie kontroli nad obszarami morskimi; ochronę szlaków żeglugowych, statków, portów i instalacji nabrzeżnych; rozpoznanie i walkę elektroniczną; poszukiwanie i ratownictwo; transport żołnierzy, sprzętu i ładunków; szkolenie i ćwiczenia.

W skład Marynarki Wojennej wchodzą następujące komponenty: Flota (Flotte), Siły Wsparcia (Unterstützungskräfte), szkoły Marynarki Wojennej (Marineschulen) i dwie samodzielne jednostki organizacyjne. Wszystkie okręty podwodne i nawodne oraz samoloty i śmigłowce podlegają Flocie, będącej elementem operacyjnym Marynarki Wojennej. Siły Wsparcia zajmują się obsługą techniczną sprzętu i wyposażenia, zaopatrzeniem i logistyką, a także ochroną zdrowia personelu i poborem kandydatów do służby w Marynarce Wojennej.

Integralną częścią Floty jest Lotnictwo Marynarki Wojennej (Marineflieger). Do jego zadań należą: patrolowanie, obserwacja i rozpoznanie nad morzem i lądem; wykrywanie i zwalczanie okrętów podwodnych (Anti-Submarine Warfare, ASW) i nawodnych (Anti-Surface Warfare, ASuW); poszukiwanie i ratownictwo (Search and Rescue, SAR); przewóz ludzi i ładunków (w tym na i z okrętów na pełnym morzu). Lotnictwo MW ma około 800 osób personelu (marynarzy i pracowników cywilnych) i ponad 55 statków powietrznych (samolotów i śmigłowców).

Struktura organizacyjna

Cywilny nadzór nad niemieckimi siłami zbrojnymi sprawuje Federalne Ministerstwo Obrony (Bundesministerium der Verteidigung, BMVg). Podlegają mu dowództwa poszczególnych rodzajów sił i służb Bundeswehry. Najwyższym organem dowodzenia Deutsche Marine jest Dowództwo Marynarki Wojennej (Marinekommando, MarKdo), utworzone 1 października 2012 roku w Rostocku. Na jego czele stoi Inspektor Marynarki Wojennej (Inspekteur der Marine, InspM), który odpowiada za sprawy personalne i materialne Marynarki Wojennej, doradza Generalnemu Inspektorowi Federalnych Sił Zbrojnych (Generalinspekteur der Bundeswehr, GenInspBw) i ministrowi obrony we wszystkich kwestiach dotyczących techniki, taktyki, bezpieczeństwa i operacji morskich oraz reprezentuje Marynarkę Wojenną w Federalnym Ministerstwie Obrony i międzynarodowych komitetach wojskowych (np. w strukturach NATO). Od 28 października 2014 roku Inspektorem Marynarki Wojennej jest Vizeadmiral (admirał floty) Andreas Krause.

Za bezpośrednie dowodzenie siłami morskimi oraz organizowanie, kierowanie i nadzorowanie ich codziennej działalności operacyjnej i szkoleniowej odpowiada Zastępca Inspektora Marynarki Wojennej oraz Dowódca Floty i Sił Wsparcia (Stellvertreter des Inspekteurs der Marine und Befehlshaber der Flotte und Unterstützungskräfte). Od maja 2015 roku funkcje te pełni Vizeadmiral (admirał floty) Rainer Brinkmann.

Dowództwo Lotnictwa Marynarki Wojennej (Marinefliegerkommando, MFlgKdo) zostało utworzone 8 października 2012 roku w Nordholz koło Cuxhaven w Dolnej Saksonii, w miejsce zlikwidowanego Wydziału Lotnictwa MW (Abteilung M Air [Marineflieger]) w Dowództwie Floty (Flottenkommando). Jest jednym z trzech elementów składowych Floty obok dwóch morskich Flotylli Operacyjnych (Einsatzflottillen 1 i 2). Dowódcą Lotnictwa MW (Kommandeur des Marinefliegerkommando) jest od 6 sierpnia 2018 roku Kapitän zur See (komandor) Thorsten Bobzin.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 3/2020