Niemieckie Towarzystwo Ratowania Rozbitków ze Statków

Wojciech M. Wachniewski

Deutsche Gesellschaft zur Rettung Schiffbrüchiger (DGzRS), czyli Niemieckie Towarzystwo Ratowania Rozbitków ze Statków jest organizacją pozarządową – stowarzyszeniem, założonym w celu ratowania ludzi z zagrożeń na morzu. W tym roku mija 150 lat od chwili jago  założenia.
DGzRS odpowiada za prowadzenie działań poszukiwawczo-ratowniczych na morzu wówczas, gdy podczas awarii bądź katastrof morskich zagrożone jest życie ludzkie. Towarzystwo finansowane jest wyłącznie z dobrowolnych składek (oraz w niewielkim procencie z grzywien, orzeczonych przez organa wymiaru sprawiedliwości RFN), z wyłączeniem pieniędzy z podatków. Patronem Towarzystwa jest urzędujący Prezydent Republiki.

Zadania i organizacja

DGzRS działa niezależnie i na własny rachunek. Jest ośrodkiem kierowania wszelkimi działaniami poszukiwawczo-ratowniczymi DGzRS w ramach tzw. służby SAR Seenotleitung Bremen (MRCC Bremen: Maritime Rescue Co-ordination Centre – ośrodek koordynacji ratownictwa morskiego – zob. Bremen Rescue Radio). Rejon działania DGzRS obejmuje przede wszystkim wody terytorialne oraz obszar niemieckich stref ekonomicznych na Morzach Północnym i Bałtyckim.

Możliwość wypełnienia wielorakich i skomplikowanych zadań daje Towarzystwu jego flota, złożona z 60 nowoczesnych i wysoce sprawnych technicznie jednostek ratowniczych, pełniących służbę w 54 stacjach, od ujścia rzeki Ems na zachodzie (najbardziej wysunięta na zachód jest stacja na wyspie Borkum) po Zatokę Pomorską na wschodzie (najbardziej wysunięta na wschód jest stacja Ueckermünde).

Obok 54 stacji ratowniczych, DGzRS utrzymuje w Bremie specjalną szkołę poszukiwania i ratownictwa z oddziałem zamiejscowym w Neustadt in Holstein. Personel Towarzystwa stanowi 185 pracowników zatrudnionych i 800 ochotników. Kolejnych 600 współpracowników społecznych (niem. „ehrenamtliche Mitarbeiter”) wspiera działania DGzRS na lądzie, pomagając przy organizacji i prowadzeniu zbiórki środków pieniężnych, prelekcji czy targów.

Siedziba Centrali Towarzystwa znajduje się w Bremie. Samo Towarzystwo jest organizacją pożytku publicznego, finansującą swoje działania bez sięgania po środki z budżetu państwa. Dochody Towarzystwa pochodzą ze składek członkowskich i datków (około 75%), testamentów i innych zapisów (około 8%), dotacji od instytucji żeglugowych (ok. 9%), zbiórki do tzw. „Sammelschiffchen” – specjalnych skarbonek w formie dawnej wiosłowej łodzi ratunkowej – (około 6%), jak również środków pozyskanych z części grzywien, nakładanych przez sądy w sprawach karnych (około 4%). W roku 2014, łączna kwota środków pozyskanych przez DGzRS ze wszystkich źródeł sięgnęła 20,8 mln. Euro.

Ratownicy DGzRS pracują ochotniczo – częściowo społecznie, a częściowo są zatrudniani w jego strukturach. W roku 1872 Towarzystwo zostało uznane przez Senat Bremy za osobę prawną. Jest to stowarzyszenie ze zdolnością prawną. Stosownie do postanowień międzynarodowego porozumienia o morskich działaniach poszukiwawczo-ratowniczych z 1979 roku, DGzRS jest podmiotem oficjalnie wykonującym zobowiązania RFN, wynikające z tego porozumienia.

Pełna wersja artykułu w magazynie MSiO 11-12/2015