Niezwykła wizyta niezwykłego okrętu. Okręt desantowy-dok HMS Intrepid
Jan Tymiński
HMS Intrepid był jednym z dwóch brytyjskich okrętów desantowych-doków (LPD, ang. Landing Platform Dock) typu Fearless, zbudowanych w latach 60. XX wieku. Razem z siostrzanym Fearless zapoczątkował obecność okrętów tej klasy w Royal Navy.
Głównym powodem ich powstania była potrzeba umożliwienia oddziałom piechoty morskiej większych możliwości działania w operacjach desantowych i transportowych. Intrepid zwodowano w stoczni John Brown & Company w Clydebank. Stępkę położono 19 grudnia 1962 roku, wodowanie nastąpiło 25 czerwca 1964 roku, a wcielenie do służby miało miejsce 11 marca 1967 roku. Oficjalny koszt budowy wyniósł 10 300 000 funtów.
Okręty typu Fearless były przeznaczone do transportu żołnierzy Royal Marines, którzy przy użyciu mniejszych jednostek desantowych oraz śmigłowców, znajdujących się w wyposażeniu okrętów-doków, mogli dokonać desantu. Jednostki były przystosowane do transportu 400 żołnierzy, 15 czołgów oraz 27 lżejszych pojazdów (gdy nie było pojazdów, na pokładzie mogło się zmieścić 700 żołnierzy). W wyposażeniu okrętów znajdowały się cztery uniwersalne barki desantowe klasy LCU (ang. Landing Craft Utility), zacumowane wewnątrz doku oraz cztery barki desantowe dla pojazdów i żołnierzy klasy LCVP (ang. Landing Craft Vehicles/Personel), zamocowane na żurawikach na obu burtach okrętu. Na okrętach znajdowało się dodatkowo pięć lądowisk dla śmigłowców Westland Wessex lub Westland Sea King HC 4. HMS Intrepid, podobnie jak bliźniaczy Fearless przystosowany był do pełnienia funkcji okrętu flagowego desantu. W nazewnictwie angielskim jednostka ta sklasyfikowana była jako „Assault ship, amphibious type cruiser” (pol. – okręt dowodzenia desantem). Głównymi zaletami tych okrętów była duża dzielność morska, zasięg oraz ładowność. Barki desantowe wodowane były poprzez otwarcie wrót rufowych i zatopienie doku. Górny pokład lotniczy był jednocześnie dachem doku, na którym znajdują się stanowiska dla śmigłowców, z których w razie potrzeby mogą również korzystać samoloty pionowego startu Sea Harrier. Ta ostatnia możliwość była często wykorzystywana w wojnie falklandzkiej. Wyposażenie elektroniczne jednostki składało się z radaru dozoru nawodnego Plessey Typu 994 oraz radaru nawigacyjnego Kelvin Hyghes Typu 1006. Systemy przeciwdziałania elektronicznego składały się z dwóch 8-prowadnicowych wyrzutni Vickers Crvus. Okręt wyposażony był również w system ostrzegawczy ECM – Marconi Mentor A oraz system informacji bojowych CAAIS. Kierowanie ogniem rakiet Seacat odbywało się za pomocą celowników optycznych GWS.
W 1976 roku, z powodu cięć w budżecie zbrojeniowym, obie jednostki zostały wycofane z aktywnej służby – HMS Fearless trafił do służby szkoleniowej, natomiast HMS Intrepid został przesunięty do rezerwy. W 1979 roku okręty powróciły do służby, po czym dwa lata później HMS Intrepid ponownie został z niej wycofany, by w 1982 roku do niej wrócić i wraz z HMS Fearless wziąć udział w wojnie falklandzkiej. Wcześniej, co ciekawe, w 1981 roku okręt ten oferowany był Argentynie, do transakcji jednak nie doszło. W wyniku konfliktu o Falklandy okręt przywrócony został do czynnej służby. W latach 1984-1985 Intrepid poddany został dużej modernizacji uzbrojenia. Podwójne armaty 30 mm zastąpione zostały dwoma wyrzutniami rakiet Sea Cat. Na przodzie zamontowano dwa działka 20 mm. W 1990 roku został przeniesiony do rezerwy. Oba okręty (już przestarzałe) zostały wycofane ze służby w latach 1999 (Intrepid) i 2002 (Fearless). Począdkowo Intrepid wykorzystywany był jako magazyn części zamiennych dla okrętu Fearless, by w 2008 roku zostać ostatecznie złomowany w Fareham Creek, Hampshire. Następcami jednostek typu Fearless zostały okręty desantowe typu Albion, które włączono do służby w latach 2003-2004.
Pełna wersja artykułu w magazynie MSiO 9-10/2016