Nowe samoloty myśliwskie z Rosji
Piotr Butowski
Nowe samoloty myśliwskie z Rosji
W Rosji są w przygotowaniu obecnie trzy typy nowych samolotów myśliwskich: myśliwiec piątej generacji T-50 robiony w ramach programu PAK FA (Perspektiwnyj Awiacjonnyj Kompleks Frontowoj Awiacji, inaczej też I-21, Istriebitiel 21. wieku) oraz dwa myśliwce „przejściowe” MiG-35 i Su-35, łączące płatowce i silniki obecnej generacji z nowym wyposażeniem. Podczas konferencji prasowej w grudniu 2008 r. głównodowodzący rosyjskimi siłami powietrznymi gen. płk Aleksandr Zelin powiedział: Do 12 sierpnia 2009 r. (Dnia Lotnictwa w Rosji – PB) będziemy mieli samolot piątej generacji. Maszyna wystartuje w 2009 r. Fraza ta oznacza prawdopodobnie, że samolot będzie wyprowadzony z hali w sierpniu, a wystartuje pod koniec roku. W grudniu 2008 r. kadłub T-50 trafił już do hali montażu końcowego w zakładzie KnAAPO w Komsomolsku nad Amurem.
Program PAK FA otrzymuje stabilne finansowanie z budżetu i można oczekiwać, że zapowiedź ta będzie spełniona. Zanim jednak PAK FA wejdzie do uzbrojenia Sił Powietrznych Rosji – minie wiele lat. Samolot, który ma wystartować w 2009 r. będzie miał nowy płatowiec, ale silniki i awionika będą jeszcze poprzedniej generacji. Firma NPO Saturn deklaruje, że silnik nowej generacji dla PAK FA może wprowadzić do produkcji seryjnej już w 2015 r., ale jest to mało realne: poważne prace nad silnikiem piątej generacji jeszcze w Rosji nie ruszyły. Nieco szybciej, jak się wydaje, idą prace nad nową awioniką i nowym uzbrojeniem, gdzie przynajmniej określono już wykonawców poszczególnych urządzeń. Radar Sz121 z aktywnym skanowaniem fazowym dla PAK FA robi NIIP. Kabiną myśliwca i systemem pilotażowo-nawigacyjnym zajmuje się Ramienskoje PKB. Uzbrojenie dla PAK FA robi korporacja Taktyczne Uzbrojenie Rakietowe. W próbach są prototypy kierowanych pocisków rakietowych „pierwszego etapu”, tj. zmodernizowanych wariantów obecnych rakiet „powietrzepowietrze” R-74M i R-77M oraz „powietrzepowierzchnia” Ch-31AD i Ch-58USzK; trwa projektowanie nowych rakiet. Około 2015 r. do produkcji wejdzie tymczasowa wersja PAK FA (pokolenie „5 minus”) wykorzystująca silniki, awionikę i uzbrojenie od Su-35. Pełnowartościowy wariant PAK FA może wejść do produkcji około 2020 r. Pierwszy zagraniczny klient na T-50 już się znalazł: 17 października 2007 r. Rosja i Indie podpisały umowę o wspólnym opracowaniu eksportowej wersji oznaczonej kryptonimem PMI (Perspektiwnyj Mnogofunkcjonalnyj Istrebitiel) przeznaczonej zarówno dla Indii, jak i na rynki trzecie.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 2/2009