Nowości BSDA’2008

 Miroslav Gyűrösi 

Nowości BSDA’2008

Rumuński przemysł obronny w pierwszej kolejności stara się zainteresować swą ofertą krajowych odbiorców, ale coraz większe nadzieje pokłada w eksporcie. Także poprawa sytuacji ekonomicznej Rumunii wpływa na wzrost zainteresowania jej rynkiem firm zagranicznych. Widać to wyraźnie po aktywności przedsiębiorstw z Europy i Stanów Zjednoczonych, także z sektora obronnego. Właśnie widocznym wzrostem gospodarczym oraz dążeniem przez producentów i handlowców do prezentacji swej oferty, można wyjaśnić fakt zorganizowania w Rumunii drugiej już imprezy wystawienniczej, dedykowanej sektorowi obronności i bezpieczeństwa. Pierwszym tego typu przedsięwzięciem w Rumunii była wystawa Expomil, której piąta edycja odbyła się w ubiegłym roku (patrz NTW 12/2007 i 1/2008), ale także w ubiegłym roku - po raz pierwszy – odbył się konkurencyjny Czarnomorski Salon Technologii Obronnych i Lotniczo-Kosmicznych, znany też jako Black Sea Defense&Aerospace (BSDA). Jego organizatorem jest lokalna spółka-córka amerykańskiej firmy TNT Productions, a impreza ma także wsparcie rumuńskiego rządu oraz ambasady Stanów Zjednoczonych w Bukareszcie. W bieżącym roku, w dniach 24-26 sierpnia 2008 r., na terenach wystawienniczych firmy Romaero na bukaresztańskim lotnisku Baneasa, odbyła się druga edycja BSDA.

Goście
Dla większości amerykańskich i zachodnioeuropejskich uczestników, głównymi punktami programu były wielozadaniowe naddźwiękowe samoloty bojowe, a także różnorodne pojazdy wojskowe o podwyższonej odporności balistycznej i przeciwminowej. Rozpoczęcie przetargu, mającego wyłonić dostawcę nowych wielozadaniowych samolotów bojowych dla rumuńskiego lotnictwa, zostało zaplanowane na listopad bieżącego roku. Wszystko wskazuje, że złożone zostaną w nim trzy oferty: amerykańskiego Lockheed Martina (24 używane maszyny F-16A/B i 24 nowe F-16C/D), szwedzkiego Saaba (24 samoloty JAS-39C/D Gripen) oraz włoskiej Alenia Aeronautica (odsprzedaż 24 Eurofighterów z nadwyżek Sił Powietrznych Włoch). Ruch jest widoczny także w sferze transportu lotniczego. Obecnie Siły Powietrzne Rumunii eksploatują wysłużone, eks-amerykańskie samoloty C-130B, jeden nowszy C-130H oraz ostatnie An-26 sowieckiej proweniencji. Jedną z rozważanych alternatyw zwiększenia potencjału transportowego w skali operacyjnej i taktycznej jest zastąpienie starych Herculesów przez nowe C-130J-30 Super Herculesy, intensywnie promowane przez Lockheeda. Następcami już wycofanych An-ów-24B i kończących służbę An-ów-26 będą za to samoloty Alenia Aeronautica C-27J Spartan, których siedem zostanie pozyskanych w ramach niedawno zawartego kontraktu. Odrębna sfera to śmigłowce transportowe i ratownicze. Na wystawie w Bukareszcie miał kolejny przystanek w europejskim tournee średni śmigłowiec transportowy S-92 Superhawk amerykańskiej firmy Sikorsky Helicopters. To piękna i cechująca się doskonałymi osiągami maszyna, ale nie mogąca dotąd poszczycić się poważniejszymi sukcesami komercyjnymi. Swój śmigłowiec pokładowy do zadań ZOP i ZON SH-2G(I) Super Seasprite prezentował inny amerykański producent – Kaman. Należy jednak wątpić czy w kraju, w którym europejski producent Eurocopter od lat z powodzeniem prowadzi swe interesy, a lokalny przemysł modernizuje produkowane na licencji Pumy, Amerykanom uda się sprzedać jakikolwiek nowy typ śmigłowca. Najnowszym lokalnym sukcesem rumuńskiego producenta śmigłowców – zakładów IAR S.A. Ghimbav- Braşov, jest program modernizacyjny, realizowany na zamówienie Marynarki Wojennej Rumunii, w ramach którego zostaną wyremontowane, doposażone i dostosowane do wykonywania lotów z pokładów okrętów trzy śmigłowce IAR-330. Druga ze zmodernizowanych Pum Naval była prezentowana na wystawie statycznej na płycie lotniska Baneasa.

Zainteresowanie specjalistów wzbudziła także prezentowana wizja samochodu MXT-MV (Military Extreme Truck – Military Version) ze zwiększoną odpornością balistyczną i przeciwminową, amerykańskiej firmy International, na którym zainstalowana została sześcioprowadnicowa wyrzutnia rakietowego systemu przeciwlotniczego SL-AMRAAM firmy Raytheon. Samochód ten, którego nośność zawiera się w granicach 1600–3800 kg (dopuszczalna masa całkowita 6350–8600 kg), napędzany silnikiem o mocy 220 kW, to zdecydowanie bardziej perspektywiczny nośnik niż HMMWV, umożliwiający w przyszłości bezproblemową instalację kolejnego wariantu SL-AMRAAM-a z czterema prowadnicami cięższych, ale znacznie skuteczniejszych pocisków kierowanych SL-AMRAAM-ER. BSDA’2008 była dobrą ilustracją dla dążenia przez niektórych producentów zagranicznych do połączenia swych wysiłków marketingowych na danym rynku z przedsiębiorstwami lokalnymi. Jednym z przykładów takiego podejścia był sposób prezentacji opancerzonego samochodu patrolowego IVECO LMV 4×4, który jest oferowany rumuńskim siłom zbrojnym. Na dachu samochodu zainstalowane było zdalnie sterowane stanowisko strzeleckie PTCCA (o nim, a także innych produktach rumuńskiej zbrojeniówki można przeczytać w NTW 12/2007) produkcji rumuńskiej z 12,7 mm wkm DSzKM, który także jest wytwarzany na licencji w Rumunii. Kolejną wspólną aplikacją był specjalizowany pojazd dla rumuńskich zespołów saperskich (EOD) na bazie hiszpańskiego, „humveepodobnego” Vamtaca S3. Kabina tego samochodu została wzmocniona dodatkowym opancerzeniem.