Nowości programu C-295M
Łukasz Pacholski
Nowości programu C-295M
Przełom kwietnia i maja bieżącego roku przyniósł wiele nowych wydarzeń w historii samolotu transportowego EADS CASA C-295M, maszyny dobrze znanej w Polsce i wykorzystywanej przez Siły Powietrzne RP, a zarazem jednej z dwóch najpopularniejszych konstrukcji tej klasy na świecie. Wiążą się one z kolejnymi sukcesami marketingowymi oraz próbami nowego wyposażenia i uzbrojenia. Oficjalnie poinformowano też, że polskie C-295M krakowskiej 13. eskadry lotnictwa transportowego zostaną skierowane na stałe do Afganistanu, gdzie będą realizować przewóz ludzi i ładunków pomiędzy bazami Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie.
Komisja Europejska krytykuje Czechów
5 maja br. Komisja Europejska zajęła się sprawą zakupu przez Czechy czterech samolotów transportowych C-295M – miało to związek ze skargą Włoch (Alenia oferowała Pradze swój produkt – C-27J Spartan). Urzędnicy z Brukseli oficjalnie wskazali na nieprawidłowości w procesie pozyskania hiszpańskich maszyn. Główny ich zarzut to nieprzeprowadzenie otwartego przetargu w celu wyłonienia najlepszej oferty, w ramach zasady otwartego handlu i swobodnego dostępu do realizacji usług na terenie Unii Europejskiej. Strona czeska ma dwa miesiące na ustosunkowanie się do zarzutów Komisji Europejskiej, jeśli odpowiedź nie będzie satysfakcjonująca, to Ministerstwo Obrony Republiki Czeskiej może zostać pociągnięte do odpowiedzialności karnej przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości (za złamanie zasad wolnego handlu może zostać nałożona na Czechy kara finansowa). Rząd w Pradze widzi całą sytuację w inny sposób – zakup samolotów transportowych (a więc sprzętu wojskowego) może nie podlegać procedurom przetargowym ze względu na zabezpieczenie ważnych interesów państwa. Komisja Europejska zakłada, że tego typu procedura może być realizowana wyłącznie w celu dochowania tajemnicy państwowej. Przypomnijmy – w ubiegłym roku Czechy zawarły umowę z koncernem EADS CASA, na mocy której otrzymają cztery samoloty C-295M – trzy z nich zostały zakupione ze środków budżetowych, a czwarty – pozyskany na drodze wymiany za pięć lekkich samolotów bojowych i szkolno-bojowych Aero L-159 (3 L159A i 2 L-159T1, więcej w w NTW 8/2009). Umowa ta nie była poprzedzona przetargiem, co wywołało protesty ze strony Włoch – państwo to oferowało Czechom samoloty C-27J Spartan. C-295M zastępują wysłużone An-26, którym kończy się w bieżącym roku resurs, i być może zostaną uzupełnione przez dwa transportowce Lockheed Martin C-130 Hercules, pochodzące z nadwyżek sprzętowych Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 7/2010