Odznaka Sprawności Kierowcy

 


Grzegorz Grześkowiak


 

 

 

Odznaka Sprawności Kierowcy

 

 

Od początku wojny niemieckie wojska zmotoryzowane odgrywały ogromną rolę w potencjale bojowym i efektywności Wehrmachtu. Stanowiły bowiem bardzo ważny element wojny błyskawicznej. Co ważne, to znaczna motoryzacja różnych rodzajów wojsk, a nie tylko same dywizje zmechanizowane, była tu najistotniejsza. Żołnierze-kierowcy służyli we wszystkich rodzajach wojsk. Za swą wzorową służbę czy odwagę byli odznaczani ustanowionymi od 1 września 1939 roku odznaczeniami i odznakami, przewidzianymi dla tych rodzajów wojsk, jakim podlegali. Kierowcy nie posiadali jednak swojej własnej odznaki, wyróżniającej i podkreślającej znaczenie ich specyficznej służby.



Pierwszym wnioskodawcą  wprowadzenia odznaki dla kierowców był Reichsführer SS Heinrich Himmler, który w ten sposób chciał oddać hołd żołnierzomkierowcom Waffen-SS za ich męstwo i poświęcenie w trakcie walk na froncie wschodnim. Himmler powołał specjalną komisję, na czele której stanął SS-Oberführer Jakob Werlin (ur.10.05.1886 w Andritz, zm. 23.09.1965 w Salzburgu – członek NSDAP i SS, Inspektor Generalny i Szef Instytutu Techniki Samochodowej SS w Wiedniu oraz członek Zarządu Daimler-Benz AG). W trakcie prac komisji zostały stworzone dwa projekty odznaki: dla motocyklistów i dla kierowców. Jako wzorzec dla tych odznak posłużył znak taktyczny Instytutu Techniki Samochodowej SS w Wiedniu. Na przełomie stycznia i lutego 1942 roku Werlin przekazał projekty odznak wraz z opracowanymi przepisami wykonawczymi gen. Rudolfowi Schmundtowi, adiutantowi Adolfa Hitlera, celem ich zaakceptowania. Jednak mimo osobistych zabiegów Reichsführera SS Hitler nie wyraził zgody na wprowadzenie odznak dla Waffen-SS. Co było przyczyną tej sytuacji – do dnia dzisiejszego nie zostało wyjaśnione. Tymczasem od kwietnia 1942 roku na polecenie szefa OKW (Oberkommando der Wehrmacht – Naczelne Dowództwo Sił zbrojnych III Rzeszy Niemieckiej) w OKH d H-PA (Oberkommando des Heeres das Heeres- Personalamt – Naczelne Dowództwo Wojsk Lądowych, Biuro Personalne) trwały prace nad całkiem nowym projektem odznaki dla kierowców oraz przepisami wykonawczymi. W połowie września 1942 roku projekt odznaki wraz z przepisami został przedłożony do akceptacji Hitlerowi. 23 października 1942 roku Führer ustanowił nową odznakę (cyt.): „Ustanawiam odznakę w dowód uznania dla wysiłku podczas wojny dla specjalnie zasłużonych kierowców o nazwie Odznaka Sprawności Kierowcy w trzech stopniach (brązowym, srebrnym i złotym)”. Rozkaz wykonawczy ukazał się w tym samym dniu w Dzienniku Rozporządzeń i Rozkazów OKH. Odznaka miała nagradzać i zarazem zachęcać żołnierzy żołnierzy- kierowców, pełniących służbę w Wehrmachcie oraz w innych formacjach uzbrojonych, do jeszcze lepszego wykonywania zadań stałych i doraźnych, wynikających z toku pełnienia służby na froncie lub w strefie przyfrontowej. Prawo do nadawania odznaki żołnierzom Wehrmachtu mieli przełożeni od stanowiska dowódcy batalionu wzwyż (w przypadku innych formacji uzbrojonych – równorzędny przełożony do stanowiska służbowego dowódcy batalionu Wehrmachtu – wzwyż ).

Prawo do otrzymania Kraftfahrbewährungsabzeichen miały osoby, które pełniły służbę jako:
  • żołnierz-motocyklista Wehrmachtu,
  • żołnierz-kierowca Wehrmachtu,
  • żołnierz-kierowca z armii sojuszniczej walczącej u boku Wehrmachtu,
  • żołnierz-kierowca, cudzoziemski ochotnik z jednostki podległej Wehrmachtowi,
  • kierowca-cudzoziemski ochotnik (cywil lub jeniec wojenny) służący w jednostce pomocniczej podległej Wehrmachtowi (w przypadku cywilów i jeńców wojennych, którzy ochotniczo pełnili służbę w oddziałach pomocniczych  podległych Wehrmachtowi, wnioskodawcą o nadanie odznaki musiał być oficer Wehrmachtu od stopnia służbowego – major).
Dopuszczalne było nadanie odznaki pośmiertnie w przypadku, gdy śmierć nastąpiła: w wyniku wykonywania obowiązków służbowych, w wyniku doznanych ran, kontuzji lub chorób, mając bezpośredni związek z wykonywaniem obowiązków służbowych.

Pełna wersja artykułu w magazynie Poligon 2/2012

Wróć

Koszyk
Facebook
Tweety uytkownika @NTWojskowa Twitter