Offset w „Programie F-16”

Z uwagi na to, że umowa offsetowa z Lockheed Martin Corporation jest największą i jedną z pierwszych umów offsetowych w Polsce, dlatego też rozbudzała ogromne nadzieje i oczekiwania. Dotyczyły one zwłaszcza wsparcia amerykańskiego koncernu w restrukturyzacji i modernizacji spółek sektora obronnego. W realizację umowy offsetowej z amerykańskim koncernem Lockheed Martin Corporation jest zaangażowanych obecnie około dwudziestu polskich podmiotów, wśród których wymienić można ZM Mesko S.A., ZM Dezamet S.A., WSK „PZL Rzeszów” S.A., WZL Nr 2 S.A. w Bydgoszczy, czy też Instytut Lotnictwa w Warszawie. Biorąc pod uwagę wartość umowy offsetowej z Lockheed Martin Corporation oraz ogólną wartość dotychczas dokonanych zaliczeń zakończonych już realizacji zobowiązań offsetowych na łączną wartość 5,64 mld USD, należałoby uznać stopień realizacji umowy za zadowalający.

Lockheed Martin Corporation od momentu rozpoczęcia współpracy ze Skarbem Państwa zapewniał, że jest niezawodnym i godnym zaufania partnerem w biznesie. Deklarował pełną realizację wszystkich zobowiązań offsetowych, co do których przyjął 100% odpowiedzialność oraz dzięki nawiązanym kontaktom biznesowym kontynuację współpracy z polskimi przedsiębiorcami również po zakończeniu realizacji umowy offsetowej. Dlatego też, Skarb Państwa ufa, że wszystkie deklaracje składane w trakcie licznych wystąpień przedstawicieli koncernu znajdą swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości, a skala realizacji umowy offsetowej zawartej z Lockheed Martin Corporation będzie adekwatna do zapowiedzi.

W ostatnim czasie – w latach 2010-2011 – do umowy offsetowej zawartej z Lockheed Martin Corporation zostały włączone cztery nowe zobowiązania offsetowe, bezpośrednio związane z eksploatacją samolotów wielozadaniowych F-16. Przedmiotem pierwszego z tych zobowiązań offsetowych jest nieodpłatne przekazanie do Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych w Warszawie systemu informatycznego wsparcia eksploatacji samolotów F-16. Realizacja zobowiązania jest w toku i przebiega bez zakłóceń. Trzy kolejne zobowiązania są skierowane do Wojskowych Zakładów Lotniczych Nr 2 w Bydgoszczy (WZL-2) – w których jest planowane utworzenie centrum świadczenia usługi napraw i remontów wybranych komponentów F-16 – dotyczą transferu technologii umożliwiającej usuwanie powłok lakierniczych z płatowca, malowanie powłok płatowca, jak również prowadzenie remontów i serwisowania instalacji hydraulicznej, instalacji elektrycznej oraz elementów podwozia F-16. Ponadto w ramach jednego z tych zobowiązań Lockheed Martin Corporation sfinansuje wybudowanie nowego hangaru niezbędnego do świadczenia usług serwisowania F-16 przez bydgoskie lotnicze zakłady remontowe.

Wśród efektów związanych z realizacją zobowiązań offsetowych ujętych w ramach umowy offsetowej zawartej z Lockheed Martin Corporation można wymienić:

• Utrzymanie lub zwiększenie poziomu zatrudnienia, u większości offsetobiorców realizacja zobowiązań offsetowych przyczyniła się do efektu minimum, czyli utrzymania zatrudnienia lub efektu maksimum czyli zwiększenia zatrudnienia. Konkretne efekty były uzależnione od skali i przedmiotu realizowanego zobowiązania. Utrzymanie lub wzrost zatrudnienia został zanotowany m.in. w następujących spółkach ZM Mesko S.A., WSK „PZL-Rzeszów” S.A., Nitro-Chem S.A. oraz w Instytucie Lotnictwa. Przykładem może być także zobowiązanie realizowane przez firmę General Motors Europe w spółce General Motors Manufacturing Polska Sp. z o.o. w Gliwicach (dawniej Opel Polska Sp. z o.o.). Poczynione w ramach tego zobowiązania inwestycje pozwoliły na utworzenie dodatkowych 200 miejsc pracy. Jednocześnie inwestycje te pozwalają na ochronę około 5000-8000 miejsc pracy u dostawców spółki General Motors Manufacturing Polska Sp. z o.o. oraz wzrost zatrudnienia u tych dostawców o około 600-1000 osób. Podobne efekty dała realizacja zobowiązań offsetowych w spółkach.
• Pozyskanie nowych rynków zbytu, przykładem może być zobowiązanie realizowane w WSK „PZL-Rzeszów” S.A., gdzie nastąpiło rozszerzenie rynków zbytu – pojawili się nowi kontrahenci. Pozyskanie nowych rynków zbytu w wyniku realizacji zobowiązań offsetowych miało miejsce także w przypadku Nitro-Chem S.A., ZM Mesko S.A., Pratt & Whitney Kalisz oraz Caterpillar Poland Sp. z o.o. Także zobowiązanie realizowane w spółce General Motors Manufacturing Polska Sp. z o.o. w Gliwicach, którego efektem jest eksport produkcji na rynki Azji, na które dotychczas spółka nie miała dostępu.
• Zwiększenie wydajności pracy, przykładem mogą być efekty realizacji zobowiązań offsetowych w WSK „PZL-Rzeszów” S.A., ZM Mesko S.A, Nitro-Chem S.A. oraz Instytucie Lotnictwa.
• Wzrost aktywności gospodarczej w regionie funkcjonowania offsetobiorców, czego przykładem może być realizacja zobowiązań w ZM Mesko S.A.; spowoduje ona zwiększenie współpracy z kooperantami, głównie z działającymi w rejonie funkcjonowania spółki. O wpływie na funkcjonowanie podmiotów działających w otoczeniu rynkowym offsetobiorców można także mówić w związku z realizacją zobowiązań offsetowych m.in. przez General Motors Manufacturing Polska Sp. z o.o. czy ZM Dezamet S.A.