Ośrodek Szkolenia Specjalistów Rosomak S.A.

ANDRZEJ KIŃSKI

Ośrodek Szkolenia Specjalistów

Rosomak S.A.

- kuźnia kadr dla KTO

Rzeczywistą miarą profesjonalizmu każdych sił zbrojnych zawsze było, jest i będzie wyszkolenie ich żołnierzy. W XXI wieku szkolenie nie jest bynajmniej procesem prostym, ponieważ nowoczesne uzbrojenie i sprzęt są bardziej skomplikowane, a więc i kosztowne, co przekłada się także na liczbę egzemplarzy mogących być zaangażowanych w proces szkolenia nowych kadr. Coraz droższe są też materiały pędne i amunicja, jeszcze bardziej dotkliwe są także ograniczenia w wykorzystaniu poligonów, szczególnie w Europie. Stąd też lawinowy rozwój zaawansowanych środków wspomagających szkolenie obsług uzbrojenia i sprzętu wojskowego, a także techników go serwisujących. Symulatory i multimedialne metody szkolenia pozwalają już dziś na realizację treningu „na sucho”, z realizmem niewiele odbiegającym od zajęć z użyciem bojowego sprzętu.

Jednym z pierwszych w Polsce przykładów realizacji zadań szkoleniowych na miarę wyzwań, jakie stawia przed użytkownikami technika XXI wieku, jest system przygotowania załóg kołowych transporterów opancerzonych Rosomak. Już w momencie przejęcia pierwszych Rosomaków przez Wojska Lądowe i oficjalnego przyjęcia nowego wozu bojowego do uzbrojenia (co miało miejsce 31 grudnia 2004 r.), w strukturze Wojskowych Zakładów Mechanicznych S.A. (obecnie Rosomak S.A.) utworzono Ośrodek Szkolenia Specjalistów (OSS), którego zadaniem było wyszkolenie załóg pojazdów, których standardy wykorzystania bojowego i codziennej obsługi technicznej odbiegały znacząco od dotąd wykorzystywanych w Wojsku Polskim wozów bojowych. Od początku działalności Ośrodka do chwili obecnej przeszkolonych zostało ponad 7800 żołnierzy i pracowników cywilnych wojska (stan na koniec lipca br.).

Problem przygotowania załóg Rosomaków dostrzeżono na długo przed przekazaniem wojsku pierwszego pojazdu. Już w bazowej umowie określającej warunki zakupu transporterów, zawartej 15 kwietnia 2003 r., znalazły się zapisy zobowiązujące dostawcę do dostarczenia plansz, tabel poglądowych i przeprowadzenia szkoleń specjalistycznych z obsługi oraz użytkowania wyrobów z zespołami osobowymi wytypowanymi przez Dowództwo Wojsk Lądowych. Zapisy te zostały wkrótce uszczegółowione i stały się podstawą do opracowania przez DWL i WZM S.A. Wojskowego Programu Szkoleń Dowódcy i Działonowego oraz Wojskowego Programu Szkolenia Kierowcy. Zostały one wprowadzone w 2005 r. i były systematycznie modyfikowane oraz aktualizowane, aż do dziś. Realizacja szkoleń załóg i specjalistów technicznych w porozumieniu z producentem miała także kluczowe znaczenie z punktu widzenia zapisów rygorystycznej dla dostawcy umowy gwarancyjnej, obejmującej okres 42 miesięcy od chwili podpisania protokołu przejęcia, które mówiły, że warunkiem jej utrzymania jest m.in. wykonanie czynności obsługowych przez osoby do tego uprawnione i obsługa oraz eksploatacja pojazdu przez osoby przeszkolone w zakresie budowy i zasad eksploatacji, posiadające stosowne uprawnienia.

Także w 2005 r. ustalono, że przygotowanie załóg Rosomaków zostanie podzielone na dwa zasadnicze etapy. Pierwszy z nich jest realizowany przez producenta i w oparciu o jego bazę szkoleniową – OSS. Obejmuje on przekazanie podstawowych informacji na temat budowy pojazdu oraz zasad działania poszczególnych jego systemów i układów. WZM S.A. uznano za szczególnie predestynowane do jego realizacji z racji unikalnej możliwości zapoznania się szkolonych żołnierzy z pojazdami znajdującymi się w różnych stadiach budowy. Drugi etap, realizowany przez ośrodki wojskowe (np. Ośrodek Szkolenia Kierowców Centrum Szkolenia Logistyki w Grudziądzu, czy Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych im. Stefana Czarnieckiego w Poznaniu), dotyczy praktycznego doskonalenia umiejętności nabytych podczas pierwszego etapu szkolenia i szkolenia taktycznego.

BAZA SZKOLENIOWA ROSOMAK S.A.
WZM S.A. rozpoczęły tworzenie własnej bazy szkoleniowej już w 2004 r. Objęła ona specjalnie wydzielone pomieszczenia i ich wyposażenie oraz zaplecze socjalne, które zaadaptowano na OSS. W procesie szkolenia wykorzystuje się także inne obiekty należące do zakładów lub wykorzystywane przez nie w procesie prób produkowanych pojazdów: halę produkcyjną, centrum serwisowo-naprawcze (od 2009 r.), poligon zakładowy i zbiornik wodny oraz zaplecze socjalno-bytowe.

Początkowo do szkolenia na terenie ośrodka wykorzystywane były instrukcje, plansze i tabele poglądowe oraz stendy z elementami wyposażenia pojazdów i ich przekrojami. Używano także pomocy audiowizualnych i prezentacji komputerowych, a w przypadku wieży również prostych trenażerów dostarczonych przez firmę Oto Melara.

Wyposażenie to podlegało systematycznej modernizacji, a punkt ciężkości przesuwał się z „papierowych pomocy szkoleniowych” na nowoczesne, wspomagane komputerowo narzędzia i trenażery. Poważne inwestycje w zaplecze szkoleniowe zainicjowano w 2010 r. Przeprowadzono remont pomieszczeń OSS i wyposażono je w profesjonalne wyposażenie multimedialne, umożliwiające projekcję modeli trójwymiarowych, filmów instruktażowych, schematów układów i wizualizacji podzespołów pojazdu, zainstalowano pierwszy model trenażera kierowcy (TK-1 Rosiczka) oraz urządzenia komputerowe wspomagające szkolenie dowódców i działonowych, a także wyremontowano zaplecze hotelowo-restauracyjne.

Dziś OSS mieści się w zmodernizowanym obiekcie, składającym się z: czterech nowoczesnych, klimatyzowanych pomieszczeń, wyposażonych w sprzęt multimedialny, pomieszczeń biurowych i socjalnych oraz zaplecza sanitarnego dla 50 osób.

W bieżącym roku oddano do użytku nową salę symulatorów, w której zainstalowane zostały najnowocześniejsze urządzenia szkoleniowe. Pierwszym z nich jest symulator do nauki jazdy Jaskier. Został on opracowany w 2012 r. przez konsorcjum firm: WZM S.A, Autocomp Management Sp. z o.o i Trinity Interactive Sp. z o.o. Jaskier jest pierwszym z rodziny nowoczesnych urządzeń dydaktyczno-szkoleniowych przeznaczonych do wstępnego szkolenia kierowcy KTO. Przy opracowaniu symulatora wykorzystano polską platformę („silnik symulacyjny”) i wizualizację.

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 9/2014